Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują możliwość korzystania ze zwolnienia z VAT dla niektórych podatników i niektórych czynności. Jednym z nich jest zwolnienie podmiotowe - obecnie mogą z niego korzystać podatnicy (z pewnymi wyjątkami), których wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 150.000 zł netto - zgodnie z art. 113 ust. 1 tejże ustawy. Limit ten obowiązuje jednak tylko do 31 grudnia 2015 roku.

Zgodnie z zasadą ogólną zapisaną w art. 287 pkt 14 dyrektywy w sprawie VAT, Polska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej może stosować zwolnienie z VAT dla podatników osiągających roczny obrót nie większy niż 10.000 euro w przeliczeniu na walutę krajową. Jednakże decyzją Rady Europejskiej 2009/790/WE z dnia 20 października 2009 r. nasz kraj ma upoważnienie do stosowania środka stanowiącego odstępstwo od tej zasady - limit do zwolnienia podmiotowego z VAT wynosi nie 10.000 euro, lecz 30.000 euro. Początkowo taki podwyższony limit miał obowiązywać od 1 stycznia 2010 r. do dnia wejścia w życie przepisów dyrektywy zmieniającej progi obrotów rocznych bądź do dnia 12 kwietnia 2012 r. (w zależności od tego, która data okazałaby się wcześniejsza). Jednak po rozważeniu wniosku, z którym Polska zwróciła się do Rady, przedłożono zgodę na stosowanie podwyższonego limitu do końca 2015 r.

Przedsiębiorcy korzystający ze zwolnienia z VAT od dłuższego czasu zastanawiali się, czy zakończenie okresu stosowania środka specjalnego podwyższającego limit zmusi ich do zmiany statusu na podatników VAT czynnych. Dla wielu z nich byłaby to bardzo niekorzystna zmiana, która wiązałaby się z koniecznością zwiększenia cen sprzedawanych towarów czy świadczonych usług oraz nowymi dodatkowymi obowiązkami, takimi jak m.in. składanie deklaracji VAT-7 lub VAT-7K czy prowadzenie szczegółowych ewidencji dotyczących sprzedaży i zakupu towarów oraz usług. Podatnik, który przekroczy limit, prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT traci począwszy od czynności, którą przekroczył tę kwotę. W tym momencie staje się czynnym podatnikiem VAT i w pierwszej kolejności musi we właściwym urzędzie skarbowym dokonać rejestracji dla podatku od towarów i usług.

Ministerstwo Finansów dnia 23 grudnia 2014 r. skierowało do Komisji Europejskiej wniosek o derogację na stosowanie obowiązującego obecnie limitu aż do 31 grudnia 2018 r. W przypadku odpowiedzi odmownej polscy podatnicy od 1 stycznia 2016 r. mogliby korzystać ze zwolnienia z VAT wyłącznie wtedy, gdyby ich roczne obroty nie przekroczyły 10.000 euro. Kwotę tę należałoby przeliczyć na złote według kursu obowiązującego w dniu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Dnia 1 maja 2004 r. kurs euro wynosił 4,8122 zł, przy czym kwota ta mogłaby być zaokrąglona o 10% w górę lub w dół. Gdyby Polska nie dostała zgody na derogację, ogromna liczba podatników straciłaby prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT począwszy od 1 stycznia 2016 r.

Przedsiębiorcy zwolnieni z VAT mogą jednak odetchnąć z ulgą - Rada Unii Europejskiej w dniu 14 lipca 2015 r. wydała decyzję wykonawczą 2015/1173 (Dz. Urz. UE L nr 189/36), zgodnie z którą limit zwolnienia podmiotowego w podatku VAT w wysokości 150.000 zł będzie obowiązywać aż do końca 2018 r.

Ważne!

Podatnicy, których wartość sprzedaży w 2015 r. nie przekroczy 150.000 zł netto, mogą korzystać ze zwolnienia z VAT w roku 2016.

Jak ustalić w/w wartość sprzedaży dowiemy się z przepisów ustawy o VAT:

Art. 113. 1. Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

2. Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

1) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;

2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:

a) transakcji związanych z nieruchomościami,

b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,

c) usług ubezpieczeniowych
- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Uwaga!

Pamiętać jednak należy, że limit 150.000 zł jest limitem proporcjonalnym dla podatników rozpoczynających działalność w trakcie roku.

Wg art. 113 ust. 9:

Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartośćsprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Nie wszyscy podatnicy mogą korzystać z omawianego zwolnienia. Wykonujący czynności określone w art. 113 ust. 13 muszą być podatnikami VAT czynnymi niezależnie od wartości sprzedaży:

13. Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1) dokonujących dostaw:

a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,

b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:

- energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),

- wyrobów tytoniowych,

- samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,

c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,

d) terenów budowlanych,

e) nowych środków transportu;

2) świadczących usługi:

a) prawnicze,

b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,

c) jubilerskie;

3) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Pamiętaj!

Zanim zechcesz skorzystać ze zwolnienia z VAT sprawdź czy wykonywanie zaplanowanych w działalności czynności nie wyklucza tego prawa!