Zwolnienie podmiotowe z podatku VAT przysługuje przedsiębiorcom, których roczna wartość sprzedaży nie przekracza określonej kwoty. W 2019 r., podobnie jak w latach poprzednich, limit ten wynosi 200.000 zł. Regulacje dotyczące zwolnienia z VAT znajdują się w art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług.
Jednak nieprzekroczenie limitu wartości sprzedaży to nie jedyny warunek, jaki musi spełnić podatnik, który chce skorzystać ze zwolnienia z VAT w 2019 r. W art. 113 ust. 13 ustawy wymieniono bowiem czynności, których wykonywanie pozbawia go prawa do tej preferencji. Ustalając, czy możemy korzystać ze zwolnienia z VAT, musimy też wziąć pod uwagę treść załącznika nr 12 do ustawy.
Od 1 września 2019 r. obowiązują przepisy, które rozszerzyły grono podatników pozbawionych prawa do zwolnienia podmiotowego z VAT. Do ustawy dodano m.in. ust. 13 pkt 1 lit. f i g oraz pkt 2 lit. d. W przepisach tych wymieniono np. dostawę niektórych towarów, których sprzedaż odbyła się za pośrednictwem Internetu lub telefonu, dostawę części do samochodów i motocykli oraz usługi ściągania długów.
Czynności pozbawiające podatnika prawa do zwolnienia z VAT wymienione w art. 113 ust. 13 ustawy:
Art. 113. 1. Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
2. Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:
1) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
a) transakcji związanych z nieruchomościami,
b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
c) usług ubezpieczeniowych
- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
3. (uchylony)
4. Podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności - przed dniem wykonania tej czynności.
5. Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
6. (uchylony)
7. (uchylony)
8. (uchylony)
9. Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.
10. Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
10a. Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.
11. Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.
11a. Przepis ust. 11 stosuje się odpowiednio do podatnika będącego osobą fizyczną, który przed zakończeniem działalności gospodarczej utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, a następnie rozpoczął ponownie wykonywanie czynności, o których mowa w art. 5.
12. W przypadku gdy między podatnikiem, o którym mowa w ust. 1 lub 9, a kontrahentem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2, który wpływa na wykazywaną przez podatnika w transakcjach z tym kontrahentem wartość sprzedaży w ten sposób, że jest ona niższa niż wartość rynkowa, dla określenia momentu utraty mocy zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 5 i 10, uwzględnia się wartość rynkową tych transakcji.
13. Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:
1) dokonujących dostaw:
a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
- energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),
- wyrobów tytoniowych,
- samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
d) terenów budowlanych,
e) nowych środków transportu,
f) następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:
- preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),
- komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),
- urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego (PKWiU 27),
- maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),
g) hurtowych i detalicznych części do:
- pojazdów samochodowych (PKWiU 45.3),
- motocykli (PKWiU 45.4);
2) świadczących usługi:
a) prawnicze,
b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
c) jubilerskie,
d) ściągania długów, w tym factoringu;
3) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
14. (uchylony)
W art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. a ustawy wskazano, iż prawo do zwolnienia z VAT w 2019 r. nie obejmuje podatników wykonujących czynności wymienione w załączniku nr 12 do tego aktu prawnego:
Załącznik nr 12 do ustawy:
LISTA TOWARÓW, DO KTÓRYCH NIE MAJĄ ZASTOSOWANIA ZWOLNIENIA OD PODATKU OKREŚLONE W ART. 113 UST. 1 I 9 USTAWY:
Wyroby (złom) z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali
- PKWiU ex 24.41.10.0
Srebro nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku - wyłącznie:
1) proszek srebra,
2) srebro technicznie czyste,
3) srebro o wysokiej czystości,
4) stopy srebra,
5) srebro (łącznie z pokrytym złotem lub platyną), w postaci półproduktu, z wyłączeniem srebra (także pokrytego złotem lub platyną) w postaci folii ze srebra i stopów srebra (w tym pokrytych złotem lub platyną) i półproduktów ze srebra lub ze stopów srebra innych niż w postaci taśm, pasów, blach, drutów, prętów, kształtowników, rur
- PKWiU ex 24.41.20.0
Złoto nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku - wyłącznie:
1) proszek złota,
2) złoto technicznie czyste,
3) złoto o wysokiej czystości,
4) złoto (także pokryte platyną), w postaci półproduktu, z wyłączeniem złota (także pokrytego platyną) w postaci folii ze złota i stopów złota (także pokrytych platyną) i półproduktów ze złota lub ze stopów złota innych niż w postaci blach, taśm, pasów, drutów, prętów, rur
- PKWiU ex 24.41.30.0
Platyna nieobrobiona plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku - wyłącznie:
1) proszek platyny,
2) proszek palladu,
3) proszek irydu,
4) proszek rodu,
5) platyna technicznie czysta,
6) pallad technicznie czysty,
7) iryd technicznie czysty,
8) rod technicznie czysty,
9) platyna o wysokiej czystości,
10) pallad o wysokiej czystości,
11) iryd o wysokiej czystości,
12) rod o wysokiej czystości,
13) platyna w postaci półproduktu, z wyłączeniem platyny w postaci folii z platyny, palladu, irydu, osmu, rodu i rutenu i ze stopów tych metali, oraz półproduktów z tych metali i ich stopów innych niż w postaci blach, taśm, pasów, drutów, prętów, rur
- PKWiU ex 25.71.11.0
Noże (z wyłączeniem noży do maszyn) i nożyczki oraz ostrza do nich - wyłącznie: noże stołowe z ostrzami stałymi, srebrzone inaczej niż platerowane
- PKWiU ex 25.71.14.0
Łyżki, widelce, łyżki wazowe, cedzaki, łopatki do nakładania tortów, noże do ryb, noże do masła, szczypce do cukru i podobne artykuły kuchenne lub stołowe - wyłącznie nakrycia stołowe srebrzone inaczej niż platerowane
- PKWiU 32.11.10.0
Monety
- PKWiU ex 32.12
Wyroby jubilerskie i podobne, z wyłączeniem:
1) kamieni syntetycznych, szlachetnych lub półszlachetnych, obrobionych, lecz nieoprawionych (PKWiU ex 32.12.11.0),
2) pyłu i proszku z pozostałych naturalnych lub syntetycznych kamieni szlachetnych lub półszlachetnych (PKWiU ex 32.12.12.0),
3) dewocjonaliów wykonanych z metali innych niż metale szlachetne,
4) wyrobów kultu religijnego
- PKWiU ex 32.99.59.0
Pozostałe różne wyroby, gdzie indziej niesklasyfikowane - wyłącznie wyroby z bursztynu
- PKWiU ex 38.11.58.0
Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal - wyłącznie:
1) złom złota i stopy złota,
2) odpady srebra,
3) złom srebra,
4) stopy srebra,
5) złom platyny i stopy platyny,
6) złom palladu i stopy palladu,
7) złom irydu i stopy irydu
- PKWiU ex 91.02.20.0
Zbiory muzealne - wyłącznie dawna biżuteria artystyczna
Więcej o zmianach w VAT od 1 września 2019 r. czytaj w Poradniku
