Podatnicy prowadzący sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, mają obowiązek rejestrowania obrotu i kwot podatku za pomocą kasy rejestrującej. W 2018 r. niektórzy podatnicy wciąż mogą korzystać ze zwolnień w tym zakresie – jest to jednak nieliczna grupa. Większość przedsiębiorców musi stosować kasy w działalności.

 

Aktualne wytyczne dotyczące zwolnień z kas znajdują się w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dn. 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2017 r. poz. 2454). Zachowuje ono moc prawną do 31 grudnia 2018 r.

 

Utrata prawa do zwolnienia z kasy fiskalnej

Podatnik, który utraci prawo do zwolnienia z kasy fiskalnej lub rozpocznie wykonywanie czynności, które z takich zwolnień korzystać nie mogą, musi wprowadzić urządzenie fiskalne w działalności w określonym terminie.

Utrata prawa do najpopularniejszego ze zwolnień - zwolnienia podmiotowego – przysługującego ze względu na nieprzekroczenie limitu obrotów – zobowiązuje podatnika do wprowadzenia kasy fiskalnej w ciągu dwóch miesięcy. Termin ten liczy się od końca miesiąca, w którym obrót przedsiębiorcy przekroczył przysługujący mu limit.

 

Natomiast wykonanie czynności wymienionych w § 4 ust. 1 rozporządzenia zobowiązuje podatnika do instalacji kasy od razu. W katalogu czynności, które muszą być ewidencjonowane na kasie bez względu na wysokość obrotu podatnika, znalazły się m.in. dostawa sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego oraz fotograficznego, wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych, perfum i wód toaletowych, zapisanych i niezapisanych nośników danych, a także usługi naprawy pojazdów silnikowych, usługi fryzjerskie i kosmetyczne, usługi związane z wyżywieniem, usługi przewozu osób i bagażu taksówkami, usługi prawnicze, usługi doradztwa podatkowego, usługi opieki medycznej świadczone przez lekarzy i dentystów, usługi kulturalne i rozrywkowe w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe, a także usługi związane z rozrywką i rekreacją w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki i sale taneczne. Przedsiębiorca planujący rozpoczęcie wykonywania właśnie tych czynności musi mieć kasę fiskalną już od pierwszej sprzedaży.

 

Kary za brak kasy fiskalnej w 2018 r.

Podatnik, który nie posiada kasy fiskalnej pomimo takiego obowiązku, naraża się na dotkliwe konsekwencje finansowe. Brak kasy fiskalnej może bowiem zostać zakwalifikowane jako wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe. Warto przy tym podkreślić, iż dla organów skarbowych nie ma znaczenia, czy podatnik odprowadza podatek ze sprzedaży lub czy np. dokumentuje sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych fakturami. Sankcje nakładane są za brak kasy fiskalnej, nawet jeśli podatnik reguluje swoje zobowiązania wobec fiskusa z takiej sprzedaży.

 

Przedsiębiorca, który wbrew obowiązkowi nie posiada kasy fiskalnej, naraża się na karę, o której mowa a art. 60 § 1 lub § 3 Kodeksu karnego skarbowego (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 2226).

W przepisie tym czytamy:

Art. 60. § 1. Kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi księgi,

podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.

(…)

3. Karze określonej w § 2 podlega także ten podatnik lub płatnik, który nie zawiadamia w terminie właściwego organu o prowadzeniu księgi przez doradcę podatkowego, lub inny podmiot upoważniony do prowadzenia ksiąg w jego imieniu i na jego rzecz.

 

W rozumieniu Kodeksu karnego skarbowego księgami nie są wyłącznie podatkowa księga przychodów i rozchodów, księgi rachunkowe, ewidencje i rejestry. Za księgę uznaje się także inne urządzenia ewidencyjne, których posiadanie określone jest przez ustawodawcę jako wymóg. W szczególności należy do nich zaliczyć zapisy kasy fiskalnej. Wynika to wprost z art. 53 § 21 Kodeksu.

 

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe za brak kasy fiskalnej

W przypadku stwierdzenia, iż podatnik nie ewidencjonuje sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej, nakłada się na niego dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług – zobowiązanie to ustala się za okres do momentu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji na kasie.

Osoby fizyczne natomiast za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe. W ich przypadku takiego dodatkowego zobowiązania nie ustala się.

 

Brak kasy fiskalnej – wykroczenie lub przestępstwo skarbowe

Jeżeli brak kasy fiskalnej zostanie zakwalifikowany jako przestępstwo skarbowe, podatnik musi się liczyć z karą grzywny od 10 do 240 stawek dziennych. W 2018 r. granice stawki dziennej wynoszą od 70 zł do 28 tys. zł. Oznacza to, iż grzywna za brak kasy w takim wypadku może wynieść od 700 zł do nawet 6.720.000 zł.

 

Natomiast w przypadku zakwalifikowania czynu jako wykroczenie skarbowe, grzywnę wymierza sąd w postępowaniu sądowym bądź funkcjonariusz skarbowy w postępowaniu mandatowym. Grzywna może wynieść od 1/10 do 20-krotności wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę – w 2018 r. kwota taka może więc wynieść od 210 zł do 42 tys. zł. Mandat natomiast nie może przekroczyć podwójnej wysokości minimalnej pensji – w 2018 r. będzie to kwota do 4.200 zł.

 

Podczas klasyfikacji czynu bierze się pod uwagę przede wszystkim okoliczności danej sprawy. Analizowane są m.in. przyczyny braku kasy fiskalnej, fakt terminowego (lub nie) opłacania podatku, a także to, czy podatnik ewidencjonował sprzedaż w tradycyjnych księgach, dokumentował ją fakturami itp.

 

Lepiej mieć kasę

Przedsiębiorca, który utracił prawo do zwolnienia z kasy fiskalnej, wiele ryzykuje zwlekając z wprowadzeniem tego urządzenia w działalności. Kary za brak kasy fiskalnej w 2018 r. są wysokie na tyle, iż niejedną firmę mogą nawet doprowadzić do upadku. Warto więc terminowo dopełniać obowiązków ustalonych przez ustawodawcę.

Koszt kasy lub drukarki fiskalnej wbrew pozorom nie jest aż tak wysoki. W wielu działalnościach sprawdzają się najprostsze, tanie kasy fiskalne. Ponadto przedsiębiorca rozpoczynający pracę z tego typu urządzeniem może skorzystać z ulgi – nawet do 700 zł na każde urządzenie zgłoszone do urzędu skarbowego.

 

Drukarki fiskalne Warszawa – zobacz naszą ofertę

 

Więcej o zwolnieniach z kas fiskalnych w 2018 r. czytaj w Poradniku