O wprowadzeniu zmian w przepisach regulujących kwestię wystawiania faktur do transakcji udokumentowanej paragonem mówi się już od wielu miesięcy. Zapis, zgodnie z którym fakturę będzie można wystawić wyłącznie do paragonu zawierającego numer NIP nabywcy, budził sporo wątpliwości, nie tylko wśród przedsiębiorców. Założenia projektu zmieniały się kilkukrotnie, tak by wreszcie otrzymać swój – najprawdopodobniej - ostateczny kształt.

Zmiany w przepisach w tym zakresie mają zapobiec nadużyciom podatkowym, których dopuszczają się nieuczciwi przedsiębiorcy.

 

Nowe zasady wystawiania faktur do paragonów

Projekt ustawy nowelizacyjnej wprowadza zmiany w art. 106b ustawy o VAT. Dodaje ust. 4 i 5 wprowadzające zasadę, zgodnie z którą przy sprzedaży zarejestrowanej na kasie fiskalnej, fakturę do paragonu fiskalnego wydanego osobie posługującej się numerem NIP można wystawić wyłącznie wtedy, gdy paragon zawiera ten numer.

Nowy wymóg ma dotyczyć wyłącznie właścicieli kas fiskalnych posiadających techniczną możliwość wydruku numeru NIP nabywcy na paragonie. Wiele starszych modeli urządzeń nie ma takiej opcji – trudno byłoby wymagać od podatników nabycia nowych kas ze względu na wprowadzone wymaganie. Jak wskazano w projekcie ustawy nowelizacyjnej, właściciele takich kas wystawią nabywcy od razu fakturę. W praktyce będzie to wymagało od kupującego zadeklarowania od razu, że dokonuje zakupu jako podatnik. W takich okolicznościach sprzedawca nie będzie już rejestrował sprzedaży na kasie.

 

Dodatkowa sankcja za wystawienie faktury do paragonu bez NIP-u nabywcy

W nowododanym art. 106b ust. 5 ustalono sankcję za niedostosowanie się do nowych przepisów. Zgodnie z tym zapisem, w przypadku wystawienia podatnikowi faktury do paragonu nie zawierającego numeru NIP nabywcy, organ podatkowy nałoży na dostawcę towaru lub usług dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 100% podatku wykazanego na tej fakturze.

W przypadku osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania nie będzie się ustalało.

 

Twórcy projektu podkreślają przy tym w uzasadnieniu, iż sankcji tej nie należy łączyć z dodatkowym zobowiązaniem podatkowym określonym w art. 112a i 112b ustawy o VAT, gdyż stosuje się je w innych okolicznościach i w inny sposób nalicza. W przepisach tych mowa m.in. o sytuacji, gdy podatnik wykaże w deklaracji podatkowej kwotę zobowiązania podatkowego niższą od należnej, nie złoży deklaracji podatkowej i nie wpłaci kwoty zobowiązania itp.

 

Ponadto w art. 109 ustawy ma znaleźć się nowy ust. 3b, zgodnie z którym za ujęcie w ewidencji  VAT faktury wystawionej niezgodnie ze zmienionymi przepisami grozić będzie sankcja w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości 100% podatku wykazanego na takiej fakturze.

 

Faktura do paragonu tylko z NIP-em nabywcy – od kiedy

Ustawa nowelizacyjna ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. Od tej daty nowe zasady obowiązywać będą wszystkich podatników, nie tylko – jak wcześniej zakładano – określonych branż. Przy czym projekt nowelizacji przewiduje też przepis przejściowy, zgodnie z którym dodane do art. 106b ustawy ust. 4 i 5 nie będą miały zastosowania do sprzedaży zarejestrowanej na kasie fiskalnej przed wejściem w życie nowelizacji.

Pozostałe zasady wystawiania faktur do transakcji udokumentowanych paragonami pozostaną niezmienne – wciąż będzie obowiązywał m.in. wymóg dołączenia paragonu do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika. Nie zmienią się również terminy wystawiania faktur. Wprowadzenie nowej zasady wymaga jednak skorelowania nowych przepisów z pozostałymi zapisami ustawy. W związku z tym planuje się wprowadzenie odpowiedniego zapisu w art. 111 ust. 3a pkt 1, art. 106h ust. 1 oraz art. 106i ustawy. W znowelizowanym brzmieniu ma znaleźć się doprecyzowanie, iż przepisy te stosuje się z zastrzeżeniem art. 106b ust. 4 ustawy.

 

Zapobiec nadużyciom

Jak podkreślają twórcy projektu ustawy, zmiany w przepisach są odpowiedzią ustawodawcy na zgłaszane przez podatników nadużycia w postaci wystawiania tzw. pustych faktur – dokumentów, które nie mają odzwierciedlenia w stanie faktycznym. Proceder taki najczęściej bywa praktykowany w branży paliwowej i budowlanej – stacja paliw czy skład budowlany w zamian za korzyść np. finansową wystawia umówionej firmie faktury do paragonów wystawionych konsumentom, którzy dokumentów tych nie odebrali. W ten sposób nieuczciwi przedsiębiorcy generują koszty podatkowe niemające odzwierciedlenia w ich rzeczywistych wydatkach.

Wprowadzenie powyższych zmian ma więc na celu uszczelnienie systemu podatkowego i zwiększenie wpływów z VAT do budżetu państwa. Zasada, zgodnie z którą od 1 stycznia 2019 r. fakturę będzie można wystawić wyłącznie do transakcji udokumentowanej paragonem zawierającym NIP-nabywcy, będzie zasadą ogólną – dotyczącą wszystkich branż i obejmującą wszystkie transakcje na rynku.

 

Aktualizacja!

Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1520) nadaje nowym przepisom ostateczne brzmienie. Zasada, zgodnie z którą fakturę można wystawić wyłącznie do paragonu zawierającego numer NIP nabywcy, zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2020 r.

Zobacz też: Kto musi zwrócić ulgę na kasę fiskalną w 2018 r.?

 

Czytaj również: Zwolnienia z kas fiskalnych w 2019 r.- nowe przepisy!