Przepisy dotyczące kas fiskalnych często się zmieniają. Każdego roku rząd wprowadza większe lub mniejsze modyfikacje, których celem jest przede wszystkim ograniczenie nadużyć i zmotywowanie podatników do uczciwego regulowania swoich zobowiązań podatkowych. Ważne zmiany w kasach fiskalnych przewidziano także w 2020 r.
Kasy fiskalne 2020: Dla kogo kasy online?
Urządzenia fiskalne przesyłające dane do Centralnego Repozytorium Kas (CRK), czyli tzw. kasy fiskalne online, obecne są na rynku już od maja 2019 r. Do niedawna stosowane dobrowolnie, od 1 stycznia 2020 r. stały się obowiązkowe dla mechaników, wulkanizatorów oraz właścicieli stacji paliw. To jednak nie koniec zmian. Po tych branżach przyjdzie kolej na następne – zostaną one objęte wymogiem stosowania kas fiskalnych online od 1 lipca 2020 r. i od 1 stycznia 2021 r.
Od 1 lipca 2020 r. kasy fiskalne online staną się obowiązkowe dla podatników wykonujących następujące czynności:
- usługi związane z wyżywieniem wyłącznie świadczone przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania
- sprzedaż węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych
Natomiast od 1 stycznia 2021 r. kasy fiskalne online znajdą się u podatników świadczących usługi:
- fryzjerskie, kosmetyczne, kosmetologiczne, budowlane, w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i dentystów, prawnicze, związane z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej - wyłącznie w zakresie wstępu.
Należy pamiętać, iż wprowadzenie kasy fiskalnej online w działalności wiąże się z koniecznością zapewnienia urządzeniu stałego połączenia z Internetem. Warto więc wcześniej przemyśleć możliwości firmy w zakresie dostępu do sieci i wybrać model odpowiadający jej potrzebom.
Kasy fiskalne 2020: NIP nabywcy na paragonie
Kolejna zmiana to wprowadzenie dodatkowego obowiązkowego elementu na paragonie, do którego może zostać wystawiona faktura. Elementem tym jest numer NIP nabywcy. W art. 106b ust. 5 ustawy o VAT w brzmieniu od 1 stycznia 2020 r. znajdujemy następujący zapis:
Art. 106b
(…)
5. W przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.
Jak wskazuje powyższy przepis, wymóg umieszczania numeru NIP nabywcy na paragonie, do którego ma zostać wystawiona faktura, dotyczy wyłącznie transakcji dokonywanych na rzecz podatników VAT. Faktury dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej wystawia się na takich samych zasadach, jak przed nowelizacją. Podobnie jak wcześniej, do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon fiskalny dokumentujący daną sprzedaż.
W praktyce oznacza to, iż czynny podatnik VAT już w momencie zakupu musi zdecydować, czy dokonuje zakupu jako przedsiębiorca, czy jako osoba prywatna. Warto przy tym podkreślić, iż to nabywca musi poinformować kasjera o tym, że chce by na paragonie znalazł się jego numer NIP. Kasjer nie ma obowiązku każdorazowo pytać klientów o charakter dokonywanej transakcji. W przypadku, gdy kasa fiskalna sprzedawcy nie ma technicznej możliwości wydruku numeru NIP nabywcy na paragonie, wystawi on klientowi od razu fakturę.
Za wystawienie faktury do paragonu bez NIP-u nabywcy grozi kara w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. Sankcję w takiej samej wysokości poniesie też nabywca, który ujmie taką fakturę w ewidencji VAT.
Kasy fiskalne 2020: Kasa w formie oprogramowania
Od dłuższego czasu mówi się o wprowadzeniu kas fiskalnych działających w formie oprogramowania. Kasy takie, podobnie jak urządzenia online’owe w formie sprzętu, mają przesyłać dane online do systemu CRK. Sposób działania kas tego typu został nakreślony w projekcie rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania. Zgodnie z planowanymi przepisami, kasy w formie oprogramowania nie będą dostępne dla wszystkich. Prawo do ich stosowania mają mieć podatnicy, których wartość sprzedaży netto w co najmniej jednym z dwóch poprzednich lat nie przekroczyła 10 mln euro w przeliczeniu na polską walutę.
Przepisy dotyczące kas fiskalnych mających postać oprogramowania są obecnie na etapie projektu – trudno powiedzieć, kiedy wejdą w życie i w jakim ostatecznie kształcie. Na dzień dzisiejszy rozwiązanie to nie jest dostępne. Planowane zmiany próbują jednak wykorzystywać oszuści, próbując wyłudzić od przedsiębiorców pieniądze za zakup tzw. kas wirtualnych. Obecnie legalne kasy fiskalne dostępne są wyłącznie w formie sprzętowej.
