Przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.) wyznaczają listę podmiotów zobowiązanych do prowadzenia pełnej księgowości, czyli ksiąg rachunkowych. Część z nich ma taki obowiązek ze względu na formę prawną - w tych przypadkach konieczność prowadzenia ksiąg rachunkowych nie ma związku z wysokością obrotów. Pozostałe podmioty mają prawo do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów - do momentu przekroczenia limitu obrotów określonego w ustawie.
Każdego roku jednostki prowadzące księgi przychodów i rozchodów muszą sprawdzać, czy ich roczne przychody nie przekroczyły ustawowego limitu - weryfikacja ta pozwoli ustalić, czy w nowym roku podatkowym dalej mają prawo do uproszczonej księgowości.
Informację o wysokości limitu oraz o tym, jakich podmiotów on dotyczy, znajdujemy w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości:
Art. 2. 1. Przepisy ustawy o rachunkowości, zwanej dalej "ustawą", stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
(…)
2) osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro;
Ponadto osoby fizyczne muszą też brać pod uwagę art. 24a ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.):
4. Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości.
O ile kwota limitu 1.200.000 euro nie uległa zmianie, to ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1333) zmieniła brzmienie art. 24a ust. 6 ustawy o PIT. Przepis ten mówi o przeliczeniu wartości wyrażonych w euro na walutę polską:
Art. 24a. ust. 6:
Wyrażone w euro wielkości, o których mowa w ust. 4 i 5, przelicza się na walutę polską według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy.
Zmiana weszła w życie 23 września 2015 r. i ma zastosowanie do przeliczenia na walutę polską limitu przychodów 1.200.000 euro osiągniętych po raz pierwszy za 2015 r.
Dotychczas do przeliczenia kwoty 1.200.000 euro stosowało się średni kurs ogłaszany przez NBP, obowiązujący w dniu 30 września roku poprzedzającego rok podatkowy.
Zgodnie z powyższym limit 1.200.000 euro przelicza się na złote według średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego dany rok obrotowy. Znamy więc już wysokość limitu na 2016 r. - jest on o 81.840 zł wyższy niż w ubiegłym roku.
Dnia 1 października 2015 r. średni kurs ogłoszony przez NBP wynosił 4,2437 zł/euro. Oznacza to, iż limit przychodów za 2015 r. decydujący o prowadzeniu ksiąg rachunkowych w roku 2016, wynosi 5.092.440 zł (1.200.000 x 4,2437).
Uwaga!
Jeśli Twoje przychody w roku 2015 r. wyniosą 5.092.440 zł lub więcej, masz obowiązek prowadzić księgi rachunkowe od 1 stycznia 2016 r.
Z art. 14 ustawy o PIT dowiadujemy się, co należy uwzględnić jako roczny przychód z działalności:
Art. 14. 1. Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Zmiana formy prowadzenia księgowości wymaga złożenia w urzędzie skarbowym zgłoszenia aktualizacyjnego dot. danych dotyczących rodzaju prowadzonych ksiąg - w niektórych przypadkach istnieje możliwość dokonania tego przez CEIDG.
Należy także pamiętać, iż przejście z księgi przychodów i rozchodów na księgi rachunkowe jest możliwe również wtedy, gdy obroty danego podmiotu nie przekroczą limitu 1.200.000 euro. Dobrowolne rozpoczęcie prowadzenia pełnej księgowości wymaga jednak - podobnie jak w pozostałych przypadkach - dokonania aktualizacji danych.
Natomiast obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych bez względu na wysokość rocznych obrotów dotyczy podmiotów wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 1, 3-7 ustawy o rachunkowości.:
Art. 2. 1. Przepisy ustawy o rachunkowości, zwanej dalej "ustawą", stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
1) spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, z zastrzeżeniem pkt 2, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;
(…)
3) jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów,
4) gmin, powiatów, województw i ich związków, a także:
a) państwowych, gminnych, powiatowych i wojewódzkich jednostek budżetowych,
b) gminnych, powiatowych i wojewódzkich zakładów budżetowych,
c) (uchylona)
5) jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek, o których mowa w pkt 1 i 2;
6) oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej;
7) jednostek niewymienionych w pkt 1-6, jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych - od początku roku obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.
Wymienione powyżej podmioty nie mają prawa do uproszczonej księgowości od początku działalności, w związku z tym nie dotyczy ich limit 1.200.000 euro.
Zmień swoje biuro rachunkowe na lepsze - BUCHCOM - skontaktuj się z nami już dziś!