Próby wyłudzenia od przedsiębiorców pieniędzy, poufnych danych i rozsyłanie wirusów są dziś na porządku dziennym. Oszuści mają coraz bardziej wyrafinowane pomysły – podszywali się już pod Ministerstwo Finansów, urzędy skarbowe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a teraz próbują wyłudzić pieniądze podając się za Państwową Inspekcję Pracy. Na oficjalnej stronie internetowej PIP pojawiło się ostrzeżenie o fałszywych powiadomieniach o planowanej kontroli inspektora pracy, wysłanych do pracodawców mailem dnia 26 maja 2016 r. Uczciwych przedsiębiorców mógł zmylić adres, z jakiego wiadomości zostały wysłane: kancelaria @ gip.pip.gov.pl.

Po wysłaniu maila u przedsiębiorcy pojawiał się rzekomy inspektor pracy z ofertą odpłatnego szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracodawcy biorący udział w takim kursie mieli otrzymać certyfikaty umożliwiające prowadzenie działalności gospodarczej.

PIP deklaruje, że nie jest autorem takich maili, nie oferuje pracodawcom odpłatnych szkoleń i nie wydaje certyfikatów ich zakończenia. Co więcej, Inspekcja Pracy nie wysyła powiadomień o planowanej kontroli drogą mailową – w tym zakresie obowiązują inne, ściśle określone procedury.

Państwowa Inspekcja Pracy nawołuje do zgłaszania organom ścigania lub okręgowemu inspektorowi pracy wszelkich prób wyłudzenia pieniędzy w zamian za usługi, czynności, zaświadczenia czy nawet wydawnictwa rzekomo wydawane przez PIP.

Autentyczna kontrola przeprowadzana przez PIP nie zawsze jest poprzedzona wysłaniem do pracodawcy powiadomienia. Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 640 z późn. zm.) inspektorzy pracy są uprawnieni do przeprowadzania, bez uprzedzenia i o każdej porze dnia i nocy, kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególności stanu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz kontroli przestrzegania przepisów dotyczących legalności zatrudnienia. W praktyce jednak inspektorzy często zawiadamiają o planowanej kontroli – dzięki temu przedsiębiorca może się do niej przygotować.

W większości przypadków głównym przedmiotem zainteresowania kontrolujących są stanowiska pracy oraz dokumentacja. Jeśli wizyta inspektora została wcześniej zapowiedziana, przedsiębiorca powinien sprawdzić, czy stanowiska pracy są zorganizowane zgodnie z aktualnymi wymogami określonymi w przepisach. Samokontrolę taką można przeprowadzić na podstawie opracowań dostępnych na stronach internetowych okręgowych inspektoratów pracy. Bardzo przydatne mogą się okazać zamieszczone tam listy kontrolne.

Należy też przygotować wcześniej dokumentację, która będzie przedmiotem zainteresowania kontrolującego – w szczególności będą to akta osobowe pracowników, w tym zaświadczenia lekarskie dopuszczające daną osobę do pracy oraz zaświadczenia ze szkoleń BHP.

Obowiązkiem przedsiębiorcy podlegającego kontroli jest zapewnienie kontrolującemu warunków i środków niezbędnych do sprawnego przeprowadzenia kontroli. Dlatego tak ważne jest wcześniejsze przygotowanie dokumentów i materiałów. Podmiot kontrolowany musi zapewnić terminowe udzielanie informacji od pracowników i osób wykonujących (zarówno obecnie, jak i w przeszłości) czynności na jego rzecz na podstawie innej niż stosunek pracy (np. umowy o dzieło, umowy zlecenia). Pracodawca ma też obowiązek udostępnić kontrolującemu urządzenia techniczne, a jeśli to możliwe także oddzielne pomieszczenie z odpowiednim wyposażeniem. Zgodnie z art. 225 § 2 Kodeksu karnego, za udaremnianie lub utrudnianie wykonywania czynności kontrolnych grozi kara pozbawienia wolności nawet do 3 lat.

Przed fałszywymi mailami ostrzega też Ministerstwo Finansów. Wiadomości o rzekomym „zadłużeniu w Departamencie Podatku” nie są nadawane przez resort finansów i zawierają złośliwy kod – nie należy otwierać ani tych maili, ani załącznika.

Przykładowa treść wiadomości zawierającej wirusa:

Szanowny Podatniku,

Spieszymy poinformowac, ze za czwarty kwartal 2015 roku ma Pan (i) zadluzenie w Departamencie Podatku.

W przypadku, jesli zadluzenie nie zostanie umorzone w ciagu miesiaca od dnia powiadomienia, bedziemy musieli skierowac sprawe do komornika sadowego i sporzadzic akt o sciaganie srodkow pienieznych z konta bankowego.

Numer aktu 69119405PL (zalaczony do e-maila)

Z kolei Główny Urząd Statystyczny na swojej oficjalnej stronie ostrzega przed otwieraniem maili wysyłanych z adresów noreply @ gusgov.pl, noreply @ stat.gov.pl lub noreply @ stat-gus.pl – zawierają one szkodliwe oprogramowanie typu malware. W wiadomościach zamieszczono informację o konieczności wypełnienia obowiązkowej ankiety SP-3 dotyczącej sprawozdania z działalności gospodarczej przedsiębiorstw w 2015 r. W tym celu należałoby pobrać i wypełnić pismo stanowiące załącznik do maila poprzez kliknięcie bezpośrednio w załączony plik lub przejście na wskazaną stronę.

GUS informuje, że nie jest adresatem takich wiadomości i przestrzega przed otwieraniem załączonego pliku zawierającego wirusa.

Ponadto na stronie pojawiła się informacja, iż ani urzędy skarbowe, ani Główny Urząd Statystyczny nie zlecały i nie zlecają żadnym organizacjom ani instytucjom dokonywania kontroli wywiązywania się z obowiązku sprawozdawczego, a tym bardziej pobierania z tego tytułu opłat od podatników. Jedynie służby statystyki publicznej mają prawo do kontaktu z podmiotami gospodarczymi oraz wylosowanymi gospodarstwami domowymi w zakresie wywiązywania się przez nie z obowiązku przekazywania danych statystycznych.

GUS apeluje o zgłaszanie do właściwego miejscowo urzędu statystycznego wszelkich budzących wątpliwości spraw związanych ze statystyką publiczną.

Nowe ostrzeżenia pojawiły się także na oficjalnej stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W odpowiedzi na sygnały zgłaszane przez ubezpieczonych, ZUS poinformował o konieczności zachowania ostrożności przy odpowiadaniu na zaproszenia organizatorów spotkań, których celem w teorii jest informowanie klientów OFE i ZUS o zasadach dziedziczenia składek w II filarze emerytalnym. W trakcie takich spotkań uczestnicy proszeni są o podanie poufnych danych, m.in. danych osobowych osób uprawnionych do dziedziczenia składek. Pozornie osoby zapraszające na takie szkolenia mogą wzbudzać zaufanie, ponieważ sugerują, jakoby współpracowały z ZUS. Zakład podkreśla jednak, iż nie współpracuje z żadnymi firmami w kwestii informowania o zasadach dziedziczenia składek, a wszystkie osoby zainteresowane tymi sprawami mogą skorzystać z bezpłatnych porad w oddziałach lub za pośrednictwem Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS pod numerem (22) 560 16 00.

To jednak nie koniec podszywania się pod pracowników ZUS – w innym komunikacie Zakład ostrzega przed mailami i telefonami w sprawie możliwości przeliczenia świadczeń w związku ze zmianą przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W wiadomościach rzekomo rozsyłanych przez Zakład podawano adres kontaktowy dyrektora i zastępcy dyrektora oddziału ZUS. Maile zawierały załącznik – prawdopodobnie zawirusowany. Ubezpieczeni zgłaszają też niepokojące telefony w sprawie możliwości przeliczenia emerytury – osoba dzwoniąca sugeruje spotkanie z przedstawicielem ZUS. Na stronie ZUS pojawiło się oświadczenie, iż żadne takie działania nie są przez Zakład prowadzone i należy zachować szczególną ostrożność podczas kontaktu z osobami składającymi tego typu oferty. Wiarygodność każdej takiej osoby można zweryfikować kontaktując się z Centrum Obsługi Telefonicznej.

O innych oszustwach pisaliśmy (przeczytaj koniecznie!):

Uwaga na fałszywe maile o windykacji i sms-y o Loterii!

Ministerstwo Finansów apeluje o ostrożność : Uwaga na fałszywe wezwania do zapłaty!

ZUS ostrzega: Uwaga na maile dot. zaległości składkowych!