Decyzja o likwidacji działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością dopełnienia różnego typu obowiązków. Przedsiębiorcy obliczający podatek na podstawie zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów muszą przede wszystkim sporządzić spis z natury oraz wykaz składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności. Ponadto przedsiębiorcy będący czynnymi podatnikami VAT mają obowiązek sporządzić spis dla potrzeb VAT. Szczegółowe wytyczne zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ustawie o VAT.
Wytyczne dotyczące spisu z natury znajdują się w § 27-29 wspomnianego rozporządzenia. Zgodnie z tymi przepisami, remanent zawiera informacje o towarach handlowych, materiałach (surowcach) podstawowych i pomocniczych, półwyrobach, wyrobach gotowych, produkcji w toku - pozostałych na dzień likwidacji działalności, jak również informacje o brakach oraz odpadach.
Spis z natury należy sporządzić także wtedy, gdy na dzień likwidacji działalności gospodarczej podatnik nie posiada już żadnych składników majątku, które należałoby w nim ująć. W takim wypadku dokument ten będzie zawierał jedynie imię i nazwisko właściciela zakładu lub nazwę firmy, datę, informację o zerowej wartości spisu z natury oraz podpis właściciela firmy.
Celem sporządzenia prawidłowego spisu z natury jest rozliczenie dochodu uzyskanego od początku roku do dnia likwidacji działalności. Obowiązkiem podatnika jest wpłacenie od obliczonego dochodu zaliczki za ostatni miesiąc lub kwartał prowadzenia firmy. Kwotę tę należy też wykazać w zeznaniu podatkowym PIT-36, PIT-36L lub PIT-37.
Jeżeli spis z natury sporządzany jest na dzień 31 grudnia lub 1 stycznia, podatnik nie musi informować naczelnika urzędu skarbowego o sporządzeniu tego dokumentu. Jeśli jednak remanent ma zostać wykonany w innym dniu, należy złożyć pisemne zawiadomienie minimum 7 dni przed datą likwidacji działalności.
Ważne!
Likwidujesz działalność z dniem 31 grudnia 2015 r. lub 1 stycznia 2016 r.? Nie musisz zawiadamiać urzędu skarbowego. Jeśli jednak planujesz wykonać spis z natury (zlikwidować działalność) w innym terminie, masz obowiązek złożyć pisemne zawiadomienie w terminie 7 dni przed datą sporządzenia remanentu.
Szczegółowe wytyczne na temat informacji, jakie muszą znaleźć się w spisie z natury, znajdujemy § 28 ust. 1-3 rozporządzenia.
Więcej o spisie z natury czytaj w naszym Poradniku
Kolejnym dokumentem, jaki musi sporządzić przedsiębiorca rozliczający podatek na podstawie zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, który likwiduje działalność, jest wykaz składników majątku. W wykazie tym muszą znaleźć się informacje o pozostałych na dzień likwidacji firmy środkach trwałych, wartościach niematerialnych i prawnych, towarach handlowych, materiałach, składnikach wyposażenia itp.
Sporządzenie wykazu składników majątku na dzień likwidacji działalności gospodarczej nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym. Obowiązek taki nie powstanie również wówczas, gdy podatnik zdecyduje się jakiś składnik majątku wykorzystywać na cele prywatne lub przekazać go w postaci darowizny. Jeśli jednak przed upływem 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zlikwidowano działalność, były przedsiębiorca zdecyduje się sprzedać jakiś ujęty w wykazie składnik majątku, powstanie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zasada ta została zapisana w art. 14 ust. 2 pkt 17 oraz ust. 3 pkt 12 ustawy o PIT.
Szczegółowe informacje na temat danych, które muszą znaleźć się w wykazie składników majątku, znajdują się w art. 24 ust. 3a ustawy o PIT.
Więcej o wykazie składników majątku czytaj w naszym Poradniku
Czynni podatnicy VAT mają również obowiązek sporządzić spis z natury dla potrzeb VAT. Obejmuje on towary handlowe, materiały, odpady, wyposażenie, środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, a także każdy rzeczowy składnik majątku w cenie rynkowej ustalonej na dzień zakończenia działalności. Jednakże w spisie tym wykazuje się wyłącznie te towary i składniki majątku, w stosunku do których przedsiębiorcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Do ostatniej składanej deklaracji VAT obejmującej dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatnik ma obowiązek dołączyć informację o dokonanym spisie z natury oraz wartości i kwocie podatku należnego wyliczonej na jego podstawie. Prawidłowo sporządzony spis z natury dla potrzeb VAT powinien zawierać m.in. informacje o nazwie składnika, ilości, cenie, wartości, stawce podatku VAT oraz kwocie podatku.
Powyżej opisane obowiązki wynikają z art. 14 ustawy o VAT.
Więcej o spisie z natury dla potrzeb VAT czytaj w naszym Poradniku
