Ulga na dzieci w PIT za 2014 r.

Jedna z najpopularniejszych ulg w PIT - ulga na dzieci, zwana czasem także ulgą prorodzinną - przysługuje podatnikom wychowującym przynajmniej jedno dziecko. Prawo to przysługuje podatnikom osiągającym dochody opodatkowane na zasadach ogólnych według skali podatkowej 18-32%. Oznacza to, iż ulgę na dzieci można odliczyć w rozliczeniu rocznym PIT-37 lub PIT-36.

Od 1 stycznia 2015 roku obowiązują nowe zasady rozliczania ulgi na dzieci. Okazują się one szczególnie korzystne dla osób osiągających niskie dochody oraz rodzin wielodzietnych. Zasady odliczania ulgi na dzieci znajdujemy w art. 27f ustawy o PIT.

Prawa do skorzystania z ulgi na dzieci w PIT nie mają podatnicy wychowujący dzieci (bez względu na ich wiek), wobec których w 2014 r. miały zastosowanie przepisy regulujące opodatkowanie podatkiem liniowym, przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (Dz. U. z 2014 r. poz. 511) oraz ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. nr 144, poz. 930 ze zm.) - przy czym w tym ostatnim przypadku wyjątek stanowią przychody z umów najmu lub innych umów o podobnym charakterze zawieranych poza działalnością gospodarczą.

Ulga przysługuje na każde dziecko:

• Małoletnie
• Otrzymujące zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną - bez względu na wiek
• Uczące się, do ukończenia przez nie 25. roku życia, o ile w 2014 roku nie osiągnęło dochodów podlegających opodatkowaniu według skali podatkowej lub dochodów z niektórych kapitałów pieniężnych przekraczających kwotę 3.089 zł (z wyjątkiem zasiłków, dodatku pielęgnacyjnego czy też renty socjalnej)

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o PIT, w przypadku dzieci małoletnich, prawo do ulgi przysługuje podatnikowi, który w roku 2014:

1) wykonywał władzę rodzicielską;
2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Natomiast w przypadku dzieci pełnoletnich otrzymujących zasiłek lub rentę oraz dzieci uczących się, prawo do ulgi przysługuje podatnikowi, który w roku podatkowym utrzymywał takie dziecko w związku z wykonywaniem ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Prawo do ulgi na dzieci - limity

Nie każdy podatnik może korzystać z ulgi na dzieci. Prawo to nie przysługuje podatnikom osiągającym wysokie dochody, którzy w roku 2014 wychowywali tylko jedno dziecko.

Z ulgi na dzieci nie mogą korzystać podatnicy, których roczne dochody opodatkowane:

• według skali podatkowej
• podatkiem liniowym
• na zasadach określonych w art. 30b ustawy o PIT (tj. dochody kapitałowe rozliczane w PIT-38),

pomniejszone o zapłacone w roku 2014 składki na ubezpieczenia społeczne (krajowe i zagraniczne), nie przekroczą odpowiednio:

56.000 zł - w przypadku podatników niepozostających w związku małżeńskim

112.000 zł - w przypadku podatników samotnie wychowujących dzieci (zgodnie z zasadami określonymi w art. 6 ust. 4 ustawy o PIT) oraz podatników pozostających przez cały rok w związku małżeńskim (w tym wypadku jest to limit łączny dla obojga małżonków).

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o PIT, osobą samotnie wychowującą dziecko może być:

Panna / kawaler

Wdowa / wdowiec

Rozwódka / rozwodnik

Osoba, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów

Osoba pozostająca w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności

Należy przy tym podkreślić, iż za podatnika pozostającego przez cały rok w związku małżeńskim nie uważa się osoby:

• w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów
• pozostającej w związku małżeńskim, w przypadku gdy małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich bądź odbywa karę pozbawienia wolności.

Sposób odliczenia ulgi na dzieci w PIT za 2014 r.

Podatnik korzystający z ulgi na dzieci od podatku obliczonego według skali podatkowej, pomniejszonego o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne, odlicza stałą kwotę określoną w art. 27f ust. 2 ustawy o PIT. Kwota ta określona jest w skali miesiąca i różni się w zależności od liczby dzieci pozostających na wychowaniu podatnika.

Wysokość odliczenia w zależności od liczby dzieci:

Jedno dziecko:

Miesięczna kwota ulgi: 92,67 zł

Kwota ulgi za 12 miesięcy: 1.112,04 zł

Rocznie można odliczyć maksymalnie: 1.112,04 zł

Dwoje dzieci:

Miesięczna kwota ulgi na każde z dzieci: 92,67 zł

Kwota ulgi za 12 miesięcy na dwoje dzieci: 2 x 1.112,04 zł

Rocznie można odliczyć maksymalnie na oboje dzieci: 2.224,08 zł (2 x 1.112,04)

Troje dzieci:

Miesięczna kwota ulgi na każde z dzieci (pierwsze i drugie): 92,67 zł

Kwota ulgi za 12 miesięcy na pierwsze i drugie dziecko:2 x 1.112,04 zł

Miesięczna kwota ulgi na trzecie dziecko: 166,67 zł

Kwota ulgi za 12 miesięcy na trzecie dziecko: 2.000,04 zł

Rocznie można odliczyć maksymalnie na troje dzieci: 4.224,12 zł ( 2 x 1.112,04 + 2.000,04)

Czworo i więcej dzieci:

Miesięczna kwota ulgi na każde z dzieci (pierwsze i drugie): 92,67 zł

Kwota ulgi za 12 miesięcy na pierwsze i drugie dziecko: 2 x 1.112,04 zł

Miesięczna kwota ulgi na trzecie dziecko: 166,67 zł

Kwota ulgi za 12 miesięcy na trzecie dziecko: 2.000,04 zł

Miesięczna kwota ulgi na czwarte dziecko: 225 zł

Kwota ulgi za 12 miesięcy na czwarte dziecko: 2.700 zł

Rocznie można odliczyć maksymalnie na czworo dzieci: 6.924,12 zł ( 2 x 1.112,04 + 2.000,04 + 2.700 ) + za każde kolejne dziecko dodatkowo 2.700 zł.

Jak można zauważyć, od 1 stycznia 2015 r. zwiększeniu uległa kwota odliczenia na trzecie, czwarte oraz każde kolejne dziecko. W większości przypadków oznacza to większy zwrot z podatku dla rodzin wielodzietnych.

Prawo do ulgi na dzieci może przysługiwać za cały rok kalendarzowy lub za poszczególne miesiące, w których dziecko pozostawało na wychowaniu rodzica bądź opiekuna. Prawo do ulgi na dzieci można stracić w przypadkach, o których czytamy w art. 27f ust. 2c ustawy o PIT:

2c. Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:
1) na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2) wstąpiło w związek małżeński.

Odliczenie ulgi na dzieci wymaga posiadania odpowiedniej dokumentacji. Lista tych dokumentów została określona w art. 27f ust. 5 ustawy o PIT:

1) odpis aktu urodzenia dziecka;

2) zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3) odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4) zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zwrot nieodliczonej części ulgi

W stanie prawym obowiązującym przed 1 stycznia 2015 r. niektórzy podatnicy nie mogli wykorzystać całej kwoty przysługującej im ulgi na dzieci. Dotyczyło to osób osiągających niskie dochody, którym „nie starczało” podatku na wykorzystanie całej kwoty ulgi. Ten stan rzeczy zmienił się 1 stycznia 2015 r., kiedy to weszła w życie ustawa nowelizująca, która do art. 27f ustawy o PIT dodała ust. 8-12. W przepisach tych uregulowano kwestię „odzyskiwania” niewykorzystanej części ulgi przez podatników osiągających niskie dochody.

W celu odzyskania nieodliczonej kwoty ulgi podatnik do zeznania PIT-36 lub PIT-37 dołącza formularz PIT/UZ stanowiący część uzupełniającą tych zeznań. Zwrotowi podlega kwota stanowiąca różnicę między kwotą przysługującego odliczenia a kwotą odliczoną w zeznaniu podatkowym.

Niewykorzystaną część ulgi niejako „odzyskuje się” z zapłaconych przez podatnika składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, które podlegają odliczeniu. Przy czym wysokość wykazywanego zwrotu nie może przekraczać łącznej kwoty tych składek. Przy ustalaniu tego limitu nie uwzględnia się składek odliczonych wcześniej w zeznaniach PIT-36L, PIT-28 lub wykazanych w deklaracji PIT-16A.

Kwota niewykorzystanej ulgi jest traktowana na równi z nadpłatą podatku dochodowego - zostaje ona zwrócona podatnikowi, a uzyskany zwrot nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Załączniki do PIT-36 lub PIT-37

Podatnik korzystający z ulgi na dzieci ma obowiązek dołączyć do zeznania podatkowego za 2014 r. załącznik PIT/O, w którym wykazuje kwoty dokonanych odliczeń. W załączniku PIT/O podaje się liczbę dzieci, ich numery PESEL lub - w przypadku braku numeru PESEL - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia.

W przypadku wnioskowania o zwrot nieodliczonej części ulgi podatnik do zeznania rocznego dołącza także załącznik PIT/UZ.