Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia z VAT ze względu na przekroczenie limitu obrotów lub dobrowolnie zrezygnował z tego zwolnienia, może do niego powrócić. Prawo to wynika z art. 113 ust. 11 ustawy o VAT. W przepisie tym czytamy, iż powrót do zwolnienia z VAT jest możliwy najwcześniej po upływie roku od zakończenia roku, w którym podatnik to prawo utracił lub z niego zrezygnował. Oczywiście korzystanie ze zwolnienia z VAT nie jest możliwe dla wszystkich. Ustawa określa warunki, jakie trzeba spełniać, aby zachować takie prawo.
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy, sprzedaż dokonywana przez podatnika jest zwolniona od podatku, jeśli wartość jego sprzedaży w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 150.000 zł netto. Do kwoty tej nie wlicza się sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 2 ustawy:
2. Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:
1) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
a) transakcji związanych z nieruchomościami,
b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
c) usług ubezpieczeniowych
- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej ma prawo do zwolnienia z VAT do momentu przekroczenia ustawowego limitu. Należy jednak podkreślić, iż zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy, zwolnienie przysługuje wyłącznie wtedy, gdy przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy limitu 150.000 zł. W przypadku rozpoczęcia prowadzenia działalności w trakcie roku podatkowego, kwotę limitu wylicza się w proporcji do okresu jej prowadzenia - od dnia wykonania pierwszej czynności do końca roku.
W przypadku przekroczenia limitu zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
Należy przy tym podkreślić, iż ze zwolnienia z VAT nie mogą korzystać podatnicy, którzy wykonują czynności wymienione w art. 113 ust. 13 ustawy:
13. Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:
1) dokonujących dostaw:
a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
- energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),
- wyrobów tytoniowych,
- samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
d) terenów budowlanych,
e) nowych środków transportu;
2) świadczących usługi:
a) prawnicze,
b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
c) jubilerskie;
3) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
Powrót do zwolnienia z VAT w 2015 roku
Aby powrócić do zwolnienia z VAT w 2015 roku, podatnik musi spełnić łącznie 2 warunki:
- Wartość jego sprzedaży w roku 2014 nie przekroczyła 150.000 zł (lub kwoty mniejszej liczonej w proporcji)
- Podatnik nie wykonuje czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy
Ponowne korzystanie ze zwolnienia z VAT jest możliwe już od 1 stycznia 2015 r. W takim przypadku podatnik musi złożyć w urzędzie skarbowym zgłoszenie aktualizacyjne na formularzu VAT-R. Musi to zrobić w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia korzystania ze zwolnienia.
Ważne!
Podatnik, który spełnia warunki do powrotu do zwolnienia z VAT i chce z niego korzystać od 1 stycznia 2015 r., zgłoszenie na formularzu VAT-R musi złożyć w urzędzie skarbowym do czwartku 8 stycznia 2015 r.
Brzmienie przepisu art. 113 ust. 11 ustawy nie wskazuje jednoznacznie, iż powrót do zwolnienia z VAT możliwy jest wyłącznie od 1 stycznia każdego roku. W związku z tym wiele organów podatkowych w indywidualnych interpretacjach, a także sądy w poszczególnych wyrokach uznają, że powrót taki jest możliwy od początku każdego miesiąca, o ile minął rok od zakończenia roku podatkowego, w którym podatnik utracił prawo do zwolnienia lub z niego zrezygnował. Nie jest to jednak powszechnie przyjęte stanowisko. Nieraz na tym polu trwają spory pomiędzy organami podatkowymi, sądami, a nawet samym Ministerstwem Finansów. Aby nie narażać się na tego typu nieprzyjemności, lepiej przyjąć, iż powrót do zwolnienia z VAT jest możliwy na początku roku kalendarzowego. Podatnicy, którzy chcą korzystać z tego przywileju w 2015 roku, mają jeszcze 2 dni na złożenie formularza VAT-R do urzędu skarbowego.
Zawsze też należy pamiętać o korzystaniu z właściwej wersji druku. Na rok 2015 jest to formularz VAT-R(11).
