Dnia 1 stycznia 2017 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 22.07.2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw(Dz. U. z 2016 r. poz. 1265). Ten nowy akt prawny wprowadza zmiany m.in. w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008). Nowość, która najbardziej interesuje zarówno zleceniobiorców, jak i zleceniodawców, dotyczy określenia minimalnego wynagrodzenia za każdą godzinę pracy osoby wykonującej obowiązki na podstawie umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług.

 

Ustawa nowelizacyjna wprowadza pojęcie minimalnej stawki godzinowej, czyli minimalnej wysokości wynagrodzenia za każdą godzinę wykonywania zlecenia bądź świadczenia usług, przysługującej osobie przyjmującej zlecenie lub świadczącej usługi.

 

Zgodnie z art. 7 ust. 1 tego aktu prawnego, wysokość minimalnej stawki godzinowej wylicza się poprzez zwaloryzowanie kwoty 12 zł o wskaźnik wynikający z podzielenia kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w roku 2017 przez kwotę minimalnego wynagrodzenia w roku 2016. Uzyskaną wartość zaokrągla się do pełnych dziesiątek groszy – końcówki kwot wynoszące 5 lub więcej groszy podwyższa się do pełnych dziesiątek, a końcówki wynoszące mniej niż 5 gr pomija się. Oznacza to, iż od 1 stycznia 2017 r. minimalna stawka za godzinę pracy osoby wykonującej zlecenie lub świadczącej usługi będzie wynosić 13 zł. Potwierdzenie tej informacji pojawiło się na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, podlega również obwieszczeniu w Dzienniku Urzędowym Monitor Polski do 30 września 2016 r.

 

Umowa zlecenie w 2017 r. – nowe obowiązki

Nowy art. 8b ustawy o minimalnym wynagrodzeniu nakłada na strony obowiązek określenia w umowie sposobu potwierdzania liczby godzin wykonywania zlecenia lub świadczenia usług. W przypadku braku takiej adnotacji w umowie, zleceniobiorca lub przyjmujący zlecenie będzie przedkładał informacje o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, w terminie poprzedzającym termin wypłaty wynagrodzenia - w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej.

 

Jeśli umowa zlecenie lub umowa o świadczenie usług nie zostanie zawarta w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej, przedsiębiorca lub inna jednostka organizacyjna potwierdzi w takiej formie ustalenia dotyczące sposobu potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług – przed rozpoczęciem wykonywania czynności przez zleceniobiorcę. Jeśli zleceniobiorca nie otrzyma takiego potwierdzenia, będzie przedkładał stosowne dokumenty w terminie poprzedzającym wypłatę wynagrodzenia.

W przypadku przyjęcia zlecenia przez kilka osób, obowiązek prowadzenia ewidencji przepracowanych godzin będzie dotyczył każdej z nich.

 

Obowiązek prowadzenia ewidencji przepracowanych godzin nie obejmie jednak osób wykonujących zlecenie lub świadczących usługi na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 360) – w takim wypadku ewidencję będzie prowadził pracodawca użytkownik, na rzecz którego będzie wykonywane zlecenie lub będą świadczone usługi.

 

Umowa zlecenie w 2017 r. – przechowywanie dokumentów

Dokumenty takie jak umowa zlecenie lub umowa o świadczenie usług bądź potwierdzenie warunków tejże umowy, rachunki, faktury, ewidencje oraz informacje lub sprawozdanie przedstawione przez zleceniobiorcę zgodnie z art. 740 Kodeksu cywilnego, przedsiębiorca lub inna jednostka organizacyjna będzie przechowywać przez 3 lata od dnia, w którym wynagrodzenie stało się wymagalne.

 

Spełnienie wymogu przechowywania dokumentów jest bardzo ważne – ma ono na celu umożliwienie przedsiębiorcy udowodnienia, że zapewnił zleceniobiorcy minimalną stawkę godzinową. Od 1 stycznia 2017 r. realizacja tego obowiązku może stać się przedmiotem kontroli Państwowej Inspekcji Pracy. Kara grzywny za wypłacanie zleceniobiorcom wynagrodzenia niższego niż minimalna stawka godzinowa będzie wynosiła od 1.000 zł do 30.000 zł.

 

Minimalna stawka godzinowa – komu przysługuje

Przepisy określające minimalną stawkę godzinową od 1 stycznia 2017 r. obejmą zarówno umowy zawarte po tej dacie, jak i trwające w dniu wejścia w życie ustawy nowelizacyjnej. Nie będą jednak dotyczyły umów o dzieło oraz umów agencyjnych.

 

Na potrzeby zastosowania nowych przepisów ustawa nowelizacyjna określa definicje osób przyjmujących zlecenie lub świadczących usługi. W art. 1 pkt 1b ustawy o minimalnym wynagrodzeniu w brzmieniu od 1 stycznia 2017 r. czytamy:

Art. 1.  Użyte w ustawie określenia oznaczają:

(…)

1b) "przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi":

a) osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą zarejestrowaną w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego, niezatrudniająca pracowników lub niezawierająca umów ze zleceniobiorcami albo

b) osoba fizyczna niewykonująca działalności gospodarczej

- która przyjmuje zlecenie lub świadczy usługi na podstawie umów, o których mowa w art. 734 i art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 i 585), zwanej dalej "Kodeksem cywilnym", na rzecz przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) albo na rzecz innej jednostki organizacyjnej, w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności;

 

Regulacje dotyczące minimalnej stawki godzinowej od 1 stycznia 2017 r. nie będą dotyczyły umów wymienionych w art. 8d ust. 1 znowelizowanej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu:

Art. 8d.  1. Przepisów art. 8a-8c nie stosuje się do:

1) umów, o których mowa w art. 734 i art. 750 Kodeksu cywilnego, jeżeli o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne;

2) umów dotyczących usług opiekuńczych i bytowych realizowanych poprzez prowadzenie rodzinnego domu pomocy na podstawie art. 52 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930);

3) umów:

a) o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej,

b) o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka,

c) w przedmiocie prowadzenia rodzinnego domu dziecka,

d) w przedmiocie pełnienia funkcji rodziny pomocowej,

e) w przedmiocie pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego,

f) w przedmiocie pełnienia funkcji wychowawcy wyznaczonego do pomocy w kierowaniu placówką opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego, w przypadku gdy w tej placówce nie ma zatrudnionego dyrektora

- jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;

4) umów dotyczących usług polegających na sprawowaniu opieki nad grupą osób lub osobami podczas wypoczynków lub wycieczek - jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;

5) umów dotyczących usług opieki domowej nad osobą niepełnosprawną, przewlekle chorą lub w podeszłym wieku, gdy w związku z ich wykonywaniem osoba świadcząca usługi zamieszkuje wspólnie z podopiecznym w jego mieszkaniu lub domu, a ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone jednej osobie lub wspólnie zamieszkującej rodzinie nieprzerwanie przez okres dłuższy niż jedna doba, z wyjątkiem przypadku świadczenia usług we wszelkich placówkach świadczących całodobowe usługi dla osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych lub w podeszłym wieku.

 

Stawka minimalna określona w umowie

Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2017 r., strony będą mogły określić w umowie zlecenia lub umowie o świadczenie usług stawkę wynagrodzenia – godzinową lub stałą miesięczną. Niezależnie od tego, jaka forma wynagradzania zostanie określona, musi ona zagwarantować zleceniobiorcy minimalną stawkę godzinową określoną w przepisach. Jeżeli tak się nie stanie, zleceniobiorcy przysługiwać będzie stawka minimalna w wysokości 13 zł za godzinę. Jeśli zlecenie zostanie przyjęte przez kilka osób, stawka ta będzie dotyczyła każdej z nich.

 

W przypadku zawarcia umowy na okres dłuższy niż 1 miesiąc, przedsiębiorca lub inna jednostka organizacyjna będzie zobowiązana do wypłacania wynagrodzenia przynajmniej raz w miesiącu.

 

Przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2017 r. nakładają na przedsiębiorców obowiązek wypłacania wynagrodzenia wyłącznie w formie pieniężnej – do kwoty wynikającej z minimalnej stawki godzinowej. Część wynagrodzenia powyżej tej kwoty będzie mogła być wypłacona w formie innej niż pieniężna.

 

Minimalna stawka godzinowa w kolejnych latach

Każdego roku wysokość minimalnej stawki godzinowej będzie przedmiotem debaty Rady Dialogu Społecznego, na którą składają się strony: pracowników, pracodawców oraz strona rządowa. Ustalona stawka będzie też co roku waloryzowana o wskaźnik podzielenia minimalnego wynagrodzenia ustalonego na rok następny przez wysokość minimalnego wynagrodzenia obowiązującą w roku, w którym odbywają się negocjacje. Należy więc spodziewać się, iż wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę, wzrastać też będzie minimalna stawka godzinowa dla osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług.