Ministerstwo Finansów przyzwyczaiło już podatników do ciągłych zmian w przepisach ustawy o VAT. Kolejna seria modyfikacji nastąpiła wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 605). Ten nowy akt prawny wszedł w życie 1 lipca 2015 r. - wynikające z niego nowości odczuli przede wszystkim podatnicy dokonujący transakcji objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia. Zmieniły się także m.in. katalog towarów wrażliwych i wysokość kaucji dla podatników dostarczających paliwa, jak również warunki korzystania z ulgi na złe długi.
Jedną z najbardziej istotnych zmian jest rozszerzenie katalogu towarów, dla których obowiązek rozliczenia VAT należnego został przesunięty ze sprzedawcy na nabywcę. Mechanizm ten, zwany odwrotnym obciążeniem, do 30 czerwca 2015 r. dotyczył przede wszystkim towarów takich jak wyroby stalowe, miedź, złom czy odpady. Znajdowały się one w załączniku nr 11 do ustawy o VAT. Od 1 lipca 2015 r. listę towarów objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia również znajdujemy w tym załączniku. Znalazły się w nim jednak nowe pozycje:
| 21a | 24.33.20.0 |
Arkusze żeberkowane ze stali niestopowej |
| 22a | ex 24.41.20.0 | Złoto nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku - wyłącznie złoto o próbie 325 tysięcznych lub większej, z wyłączeniem złota inwestycyjnego w rozumieniu art. 121 ustawy, z zastrzeżeniem poz. 22b |
| 22b | bez względu na symbol PKWiU | Złoto inwestycyjne w rozumieniu art. 121 ustawy |
| 22c | ex 24.41.50.0 | Metale nieszlachetne platerowane srebrem oraz metale nieszlachetne, srebro lub złoto, platerowane platyną, nieobrobione inaczej niż do stanu półproduktu - wyłącznie złoto o próbie 325 tysięcznych lub większej, platerowane platyną, nieobrobione inaczej niż do stanu półproduktu |
| 22d | 24.42.11.0 | Aluminium nieobrobione plastycznie |
| 22e | 24.43.11.0 | Ołów nieobrobiony plastycznie |
| 22f | 24.43.12.0 | Cynk nieobrobiony plastycznie |
| 22g | 24.43.13.0 | Cyna nieobrobiona plastycznie |
| 27a | 24.45.11.0 | Nikiel nieobrobiony plastycznie |
| 28a | ex 26.20.11.0 | Przenośne maszyny do automatycznego przetwarzania danych, o masie <= 10 kg, takie jak: laptopy i notebooki; komputery kieszonkowe (np. notesy komputerowe) i podobne - wyłącznie komputery przenośne, takie jak: tablety, notebooki, laptopy |
| 28b | ex 26.30.22.0 | Telefony dla sieci komórkowych lub dla innych sieci bezprzewodowych - wyłącznie telefony komórkowe, w tym smartfony |
| 28c | ex 26.40.60.0 | Konsole do gier wideo (w rodzaju stosowanych z odbiornikiem telewizyjnym lub samodzielnym ekranem) i pozostałe urządzenia do gier zręcznościowych lub hazardowych z elektronicznym wyświetlaczem - z wyłączeniem części i akcesoriów |
| 28d | ex 32.12.13.0 | Biżuteria i jej części oraz pozostałe wyroby jubilerskie i ich części, ze złota i srebra lub platerowane metalem szlachetnym - wyłącznie części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o próbie 325 tysięcznych lub większej, tj. niewykończone lub niekompletne wyroby jubilerskie i wyraźne części biżuterii, w tym pokrywane lub platerowane metalem szlachetnym |
Zobacz pełny katalog towarów objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia
Istotne regulacje zostały zawarte w art. 17 ust. 1c znowelizowanej ustawy - przepis ten wskazuje, iż dla towarów wymienionych w poz. 28a, 28b i 28c załącznika (smartfony, laptopy, tablety, konsole itp.) mechanizm odwrotnego obciążenia znajduje zastosowanie, jeśli łączna wartość transakcji przekracza 20.000 zł netto:
art. 17
(…)
ust. 1c. W przypadku dostaw towarów wymienionych w poz. 28a-28c załącznika nr 11 do ustawy przepis ust. 1 pkt 7 stosuje się, jeżeli łączna wartość tych towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji obejmującej te towary, bez kwoty podatku, przekracza kwotę 20.000 zł.
W przypadku dokonania transakcji na kwotę niższą niż 20.000 zł netto VAT rozlicza sprzedawca na zasadach ogólnych. Warto przy tym ustalić, czym w myśl przepisów ustawy jest jednolita gospodarczo transakcja. Zgodnie z definicją zawartą w art. 17 ust. 1d, 1e ustawy, transakcja taka obejmuje umowę, w ramach której występuje jedna lub więcej dostaw. Dostawy te mogą być dokonywane na podstawie odrębnych zamówień i może je dokumentować więcej niż jedna faktura. Co więcej, jednolita gospodarczo transakcja może obejmować więcej niż jedną umowę, jeżeli okoliczności towarzyszące tej transakcji lub warunki, na jakich została ona zrealizowana, odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie tymi towarami.
Mechanizm odwrotnego obciążenia dla dostawy towarów wymienionych w poz. 28a-28c załącznika nr 11 stosuje się także wtedy, gdy w wyniku np. udzielonego rabatu łączna wartość transakcji została obniżona do kwoty niższej niż 20.000 zł netto. W takim wypadku VAT należny również ma obowiązek rozliczyć nabywca.
Rozszerzenie katalogu towarów objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia to tylko jedna z wielu zmian w VAT od 1 lipca 2015 r. Zgodnie z nowymi przepisami nie wszyscy podatnicy mają obowiązek stosować mechanizm odwrotnego obciążenia dla dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy.
Znajomość zasad rozliczania VAT od 1 lipca 2015 r. jest niezbędna dla wszystkich podatników - niezależnie od tego, czy sprzedają bądź nabywają towary objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia, czy też nie. Warto już dziś zdobyć praktyczną wiedzę - niezbędną do prawidłowego rozliczania podatku VAT.
Więcej o zmianach w VAT od 1 lipca 2015 r. czytaj w naszym poradniku
