Obowiązek przekazywania danych do e-kontroli w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego wszedł w życie 1 lipca 2016 r. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) pojawił się nowy art. 193a § 1 – przepis ten zobowiązuje podatników prowadzących księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych do przekazywania na żądanie organu podatkowego całości lub części ksiąg oraz dowodów księgowych w postaci pliku elektronicznego o ujednoliconej strukturze i określonym formacie.
Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej opublikowało siedem struktur JPK: dla ksiąg rachunkowych, ewidencji przychodów, wyciągów bankowych, magazynu, podatkowej księgi przychodów i rozchodów, ewidencji zakupu i sprzedaży VAT oraz faktur. Dane w postaci każdej z tych struktur muszą zostać przekazane do e-kontroli na żądanie organu podatkowego w trakcie postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli krzyżowej lub kontroli skarbowej.
Wymóg przekazywania JPK do e-kontroli od 1 lipca 2016 r. dotyczy tzw. dużych przedsiębiorców. Podmioty, które spełniają warunki określone ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 ze zm.)dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz mikroprzedsiębiorstw, mogą korzystać z okresu przejściowego – bezwzględny obowiązek przekazywania danych w postaci plików JPK obejmie ich dopiero od 1 lipca 2018 r. Do tego czasu mogą przekazywać JPK dobrowolnie – resort finansów podkreślił, że dobrowolne przekazanie danych w takim formacie jest bardzo pożądane i zapowiedział, że podatnicy, którzy się na to zdecydują, będą traktowani przychylniej i mogą uniknąć „tradycyjnej” kontroli w firmie.
Definicje małego, średniego i mikroprzedsiębiorcy zobacz w Poradniku
W przeciwieństwie do pozostałych struktur JPK, przekazywanych wyłącznie na wezwanie organu podatkowego, ewidencje VAT w formie plików JPK należy przesyłać do urzędu skarbowego bez wezwania - w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ona dotyczy. Obowiązek ten wynika z dodanego od 1 lipca 2016 r. art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej.
Podobnie jak w przypadku przekazywania danych do e-kontroli na wezwanie organu podatkowego, przesyłanie rejestrów VAT każdego miesiąca od 1 lipca 2016 r. dotyczy tzw. dużych przedsiębiorców. Podmioty spełniające warunki dla zachowania statusu małego i średniego przedsiębiorcy obowiązek ten obejmie od 1 stycznia 2017 r., natomiast mikroprzedsiębiorców oraz podmioty niebędące przedsiębiorcami, które spełniają warunki dla zachowania takiego statusu – od 1 stycznia 2018 r.
W praktyce oznacza to, iż tzw. duzi przedsiębiorcy pierwsze pliki JPK z rejestrami VAT muszą przesłać do 25 sierpnia 2016 r. – znajdą się w nich dane za okres od 1 do 31 lipca 2016 r. W przypadku małych i średnich przedsiębiorców będzie to termin 27 lutego 2017 r., a w przypadku mikroprzedsiębiorców – 26 lutego 2018 r.
Uwaga!
Duzi przedsiębiorcy i pozostałe podmioty niespełniające wymogów dla zachowania statusu średniego przedsiębiorcy pierwsze ewidencje VAT w postaci Jednolitego Pliku Kontrolnego muszą przesłać do urzędu skarbowego najpóźniej w czwartek 25 sierpnia 2016 r.
Więcej: E-kontrole; Co to jest Jednolity Plik Kontrolny - JPK? przepisy
Niespełnienie tego wymogu może zostać potraktowane jako niewywiązanie się z obowiązków podatkowych i skutkować dotkliwymi sankcjami karno-skarbowymi. Formalnie rzecz ujmując raporty z ewidencji VAT wysyłane w formie plików JPK są bowiem informacjami podatkowymi, a zgodnie z art. 80 Kodeksu karnego skarbowego, niezłożenie takiej informacji w terminie może zostać potraktowane jako wykroczenie skarbowe lub nawet jako przestępstwo skarbowe.
Za przestępstwo skarbowe grozi kara grzywny od 10 do 120 stawek dziennych. Stawka dzienna nie może być niższa niż 1/30 minimalnego wynagrodzenia za pracę i nie może przekraczać 40-krotności tej kwoty. Jeśli zaś czyn zostanie zakwalifikowany jako wykroczenie skarbowe, na podatnika zostanie nałożona grzywna w wysokości od 1/10 do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia. O tym, czy niezłożenie informacji podatkowej zostanie zakwalifikowane jako wykroczenie czy przestępstwo skarbowe, decydują czynniki takie jak szkodliwość społeczna czynu, pobudki sprawcy, sposób popełnienia czynu, wina itp.
Odpowiedzialność za niezłożenie informacji podatkowej w terminie ponosi osoba zajmująca się sprawami gospodarczymi (w szczególności finansowym) podatnika. W praktyce grzywna może zostać więc nałożona na kierownika jednostki – właściciela firmy, wspólników spółek czy członków zarządu. Odpowiedzialność karno-skarbową może jednak ponieść także inna osoba, np. pracownik, któremu powierzono obowiązek sporządzenia i przekazania informacji podatkowej. Wszystko zależy od czynników takich jak m.in. treść umowy między stronami, zakres obowiązków i faktyczna możliwość ich wypełnienia, okoliczności sprawy itp.
Użytkownicy programów firmy InsERT, takich jak m.in. Subiekt GT, Subiekt nexo, Rachmistrz GT, Rachmistrz nexo, Rewizor GT czy Rewizor nexo, nie muszą obawiać się zmian w przepisach – zespół specjalistów dba o bieżące aktualizowanie systemów pod kątem nowych wymogów ustawodawcy. W najnowszej wersji systemu dodano obsługę certyfikatu do bramki produkcyjnej przeznaczonej doprzyjmowania Jednolitych Plików Kontrolnych. Twórcy oprogramowania muszą raz po raz wprowadzać modyfikacje w oferowanych systemach, przede wszystkim ze względu na nie w pełni działającą infrastrukturę po stronie Ministerstwa Finansów. Jak poinformowała firma InsERT, obecnie jednym z problemów jest brak zwrotu UPO (Urzędowego Poświadczenia Odbioru) dla wysyłanych plików JPK. Oczywiście błędy takie nie zwalniają podatników od obowiązku przesyłania danych w postaci Jednolitego Pliku Kontrolnego – aby zaoszczędzić sobie nieprzyjemności, koniecznie trzeba znać aktualne wymagania resortu i wywiązywać się z nałożonych powinności.
Dla użytkowników wysokiej jakości systemów finansowo-księgowych, takich jak oferowane właśnie przez firmę InsERT, nałożenie obowiązku przekazywania danych w formie plików JPK nie jest problemem. Oczywiście wymaga wprowadzenia nowych procedur w firmie, jednak wdrożenie JPK jest w przypadku takich firm o wiele prostsze. Warto więc korzystać z programów dostosowanych zawczasu do Jednolitego Pliku Kontrolnego.
