Jeśli chodzi o kasy fiskalne, przepisy obowiązujące w 2021 r. zasadniczo nie różnią się od tych z roku poprzedniego. Jednak w ostatnich latach system kasowy w Polsce uległ istotnym zmianom. Część z nich przyśpieszyła trwająca pandemia. Inne na przekór trudnej sytuacji gospodarczej pozostały niezmienione.
Podstawą wszystkich przepisów o kasach fiskalnych jest ustawa o podatku od towarów i usług. Dodatkowo obowiązuje też szereg rozporządzeń szczegółowo regulujących konkretne kwestie. Należy przy tym pamiętać, iż dokładne zrozumienie przepisów wymaga wzięcia pod uwagę zarówno rozporządzeń, jak i ustawy.
Ustawa o VAT – przepisy dot. kas fiskalnych 2021
Przepisy dot. kas fiskalnych opierają się na art. 111, 111a i 111b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r. poz. 2174). Wskazuje ona m.in. ogólną zasadę, zgodnie z którą wszyscy podatnicy prowadzący sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych muszą posiadać kasy fiskalne online (komunikujące się z Centralnym Repozytorium Kas). Określono tam też m.in. zasady korzystania z ulgi na kasę, stosowania kas mających postać oprogramowania, podstawowe obowiązki użytkownika itp.
USTAWA O VAT – PRZEPISY EPIZODYCZNE DOT. KAS FISKALNYCH
W art. 145b ustawy o VAT określono terminy, w których część podatników musi obowiązkowo zainstalować kasy fiskalne online. To ustalony jeszcze w 2019 r. harmonogram, który został zmieniony przez rozporządzenie, o którym mowa poniżej, jednak który w ustawie wciąż funkcjonuje w pierwotnej formie. Warto przy tym wspomnieć, iż od 1 stycznia 2021 r. na liście tej znalazła się nowa czynność. Podatnicy niewymienieni w harmonogramie mogą w dalszym ciągu użytkować kasy fiskalne z papierową lub elektroniczną kopią paragony.
Czytaj: Ustawa o VAT – przepisy epizodyczne
ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE PRZEDŁUŻENIA TERMINÓW PROWADZENIA EWIDENCJI SPRZEDAŻY PRZY ZASTOSOWANIU KAS Z ELEKTRONICZNYM LUB PAPIEROWYM ZAPISEM KOPII
Od wiosny 2020 r. w wyniku pandemii COVID-19 wiele branż trwa w silnym kryzysie. Niestety, wiosenne i jesienne obostrzenia wprowadzone przez rząd szczególnie dotknęły podatników wyznaczonych przez ustawodawcę do obowiązkowej wymiany kas na kasy fiskalne online. To m.in. gastronomia, hotele, fryzjerzy, kosmetyczki, firmy budowlane i kluby fitness. W ramach pomocy przedsiębiorcom terminy wprowadzenia kas online’owych przesunięto o 6 miesięcy. Zmiany zostały wprowadzone mocą rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2020 r. w sprawie przedłużenia terminów prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii (Dz. U. z 2020 r. poz. 1059).
ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE ZWOLNIEŃ Z KAS 2021
Część podatników może korzystać ze zwolnień z kas fiskalnych. Przepisy w tym zakresie zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2018 r. poz. 2519). Znajdziemy w nim m.in. warunki korzystania ze zwolnienia podmiotowego z kas (przysługującego ze względu na nieprzekroczenie limitu obrotów), zwolnień przedmiotowych oraz listę czynności, które muszę być ewidencjonowane na kasie bez względu na obrót podatnika.
Czytaj: Rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas 2021
Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas
Od 1 lipca 2020 r. nie stosuje się już PKWiU 2008, lecz PKWiU 2015 oraz Nomenklaturę scaloną (CN). W związku z tym rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas wymagało porządkujących zmian w zakresie wymienionych w nim czynności. Celem modyfikacji było dostosowanie przepisów o zwolnieniach z kas do nowej nomenklatury. Kwestię tę reguluje rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 15 grudnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2020 r. poz. 2317).
Czytaj: Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas
Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas od 1 stycznia 2021 r.
Zmiany w zakresie kodów PKWiU wymagały wprowadzenia pewnych modyfikacji w rozporządzeniu w sprawie zwolnień. W tym celu opublikowano rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 2 kwietnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 649). Zyskało ono moc prawną od 1 stycznia 2021 r.
Czytaj: Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas od 1 stycznia 2021 r.
Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas od 1 lipca 2021 r.
W załączniku do rozporządzenia w sprawie zwolnień z kas dodane zostały 3 nowe pozycje – od 50 do 52. To m.in. zwolnienie dla sprzedaży na odległość rozliczanej w procedurze szczególnej. Wprowadzono je mocą rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 5 lipca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 1256). Nowe zwolnienia obowiązują od 1 lipca 2021 r.
Czytaj: Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas od 1 lipca 2021 r.
ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE KAS REJESTRUJĄCYCH MAJĄCYCH POSTAĆ OPROGRAMOWANIA
Wybrane branże mogą korzystać z kas fiskalnych mających postać oprogramowania, np. instalowanych na smartfonach czy innych urządzeniach mobilnych. Kwestie techniczne dotyczące tego typu kas oraz zasady ich użytkowania zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z 26 maja 2020 r. w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania (Dz. U. z 2020 r. poz. 957).
Czytaj: Rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania
ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE GRUP PODATNIKÓW LUB RODZAJÓW CZYNNOŚCI, W ODNIESIENIU DO KTÓRYCH MOŻLIWE JEST UŻYWANIE KAS MAJĄCYCH POSTAĆ OPROGRAMOWANIA
Długo wyczekiwane kasy fiskalne w formie oprogramowania w rzeczywistości mogą być stosowane tylko przez wąskie grono podatników. Lista czynności uprawniających do korzystania z tego typu kas została określona w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 maja 2020 r. w sprawie grup podatników lub rodzajów czynności, w odniesieniu do których możliwe jest używanie kas rejestrujących mających postać oprogramowania (Dz. U. z 2020 r. poz. 965).
ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE ODLICZANIA I ZWROTU KWOT WYDANYCH NA ZAKUP KAS REJESTRUJĄCYCH
Podatnicy rozpoczynający pracę ze swoją pierwszą kasą fiskalną online lub wymieniający urządzenia ze względu na nałożony na nich obowiązek mogą skorzystać z ulgi do 700 zł na każde urządzenia. Warunki dotyczące ulgi na kasę online, sposób jej odliczenia lub uzyskania zwrotu, ale też m.in. okoliczności, których zaistnienie zobowiązuje podatnika do zwrotu wcześniej uzyskanej ulgi – wszystko to zostało określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29.04.2019 r. w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika (Dz. U. z 2019 r. poz. 820).
Czytaj: Rozporządzenie w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydanych na zakup kas rejestrujących
ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE KAS REJESTRUJĄCYCH 2021
Dane, które musi zawierać paragon fiskalny, obowiązki operatora kasy fiskalnej, warunki i sposób wystawiania paragonów elektronicznych (e-paragonów) – te i inne kwestie reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2019 r. poz. 816). Określa ono także m.in. terminy dokonywania przeglądów technicznych kas oraz warunki prowadzenia serwisu fiskalnego.
Czytaj: Rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących 2021
ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE KRYTERIÓW I WARUNKÓW TECHNICZNYCH
Aktem prawnym kierowanym przede wszystkim do producentów oraz serwisantów kas fiskalnych jest rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z 28 maja 2018 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące (Dz. U. z 2018 r. poz. 1206). Znalazły się w nim szczegółowe informacje na temat budowy i sposobu działała kasy fiskalnej, wymaganych funkcji, emisji e-paragonów, przesyłania danych do Centralnego Repozytorium Kas i wielu innych.
Czytaj: Rozporządzenie w sprawie kryteriów i warunków technicznych