22 644 08 44
Mowa w nim o zwolnieniu z VAT sprzedaży samochodów osobowych z prawem do częściowego odliczenia VAT przy zakupie. To jednak nie wszystkie przepisy. W dniu 7.02.2014 roku Sejm uchwalił nowelizację ustawy o VAT, która zmienia prawo do odliczania podatku naliczonego od wydatków dotyczących samochodów osobowych i innych do 3,5 tony. Natomiast wg rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19.03.2014 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2014 r. poz. 369) z dniam 1 kwietnia 2014 r. uchylone zostaje zwolnienie z VAT dot. sprzedaży samochodów z prawem do częściowego odliczenia VAT przy zakupie, to które weszło w życie 1 stycznia 2014 r.
Odliczanie VAT od samochodów od 01.01.2014 r.
Ustawa o VAT zasadniczo przewiduje możliwość obniżania podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z zakupu samochodów osobowych i innych pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, które nie mają homologacji ciężarowej, używanych dla potrzeb działalności gospodarczej. W tym względzie obowiązują jednak pewne ograniczenia.
Od 1 stycznia 2014 r. kwestię możliwości odliczania podatku naliczonego przy zakupie samochodów regulują przepisy art. 86a i 88a ustawy o VAT. Zostały one wprowadzone ustawą z dnia 16.12.2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym . Zgodnie z tymi regulacjami, podatnik nabywający samochód osobowy lub inny pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie do 3,5 tony bez homologacji ciężarowej, może odliczyć 60% kwoty podatku naliczonego określonej na fakturze. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca będzie to 60% kwoty podatku należnego. Kwota odliczenia nie może być jednak wyższa niż 6.000 zł.
W przypadku samochodów użytkowanych w ramach umowy najmu, dzierżawy, leasingu itp. podatnik może odliczyć 60% kwoty podatku wynikającego z faktury dokumentującej ratę leasingową lub opłatę o podobnym charakterze. W całym okresie użytkowania pojazdu łączna kwota odliczeń nie może przekroczyć 6.000 zł.
WAŻNE!
Zgodnie z art. 88a znowelizowanej ustawy, prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu paliwa do samochodów, o których mowa w art. 86a ust. 1 tego aktu prawnego, w ogóle nie przysługuje. Pełny VAT można natomiast odliczyć z faktur dokumentujących wydatki eksploatacyjne, takie jak np. naprawy, wymiana opon itd.
Samochody wyłączone z ograniczenia; odliczenie 100% VAT od nabycia i zakupu paliwa
Podobnie jak w 2013 r., od 1 stycznia 2014 r. dalej obowiązuje katalog samochodów, których powyżej omówione ograniczenie w możliwości odliczania podatku naliczonego nie dotyczy. Samochody te są wyłączone z ograniczenia ze względu na posiadane cechy. Katalog ten znajduje się w art. 86a ust. 2 ustawy o VAT.
Wyłączenia z ograniczeń wymienione w art. 86a ust. 2 pkt 1 – 5 i 7 dotyczą między innymi samochodów z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków, pojazdów specjalnych i pojazdów konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu przynajmniej 10 osób łącznie z kierowcą. Dotyczy to:
1) pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van;
2) pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50% długości pojazdu; dla obliczenia proporcji, o której mowa w zdaniu poprzednim, długość pojazdu stanowi odległość pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a tylną krawędzią podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona w linii poziomej wzdłuż pojazdu pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a punktem wyprowadzonym w pionie od tylnej krawędzi podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków;
3) pojazdów samochodowych, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;
4) pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
5) pojazdów specjalnych - jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym wynika, że jest to pojazd
7) pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą - jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie.
Spełnienie wymagań dot. pkt 1 – 4 stwierdza się, tak jak dotychczas, na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów. Musi być ono potwierdzone zaświadczeniem i odpowiednim wpisem w dowodzie rejestracyjnym.
Regulacje obowiązujące od 1 stycznia 2014 r. przywracają podatnikom możliwość pełnego odliczenia VAT z faktur dokumentujących nabycie samochodów o masie całkowitej do 3,5 tony, które posiadają homologację ciężarową N1. Oznacza to, iż pełny VAT można odliczyć od zakupu między innymi vanów, aut o ładowności powyżej 500 kg posiadających homologację ciężarową oraz tak zwanych samochodów z kratką.
W porównaniu z poprzednim stanem prawnym katalog samochodów wyłączonych z ograniczeń został poszerzony o pojazdy samochodowe inne niż wymienione w art. 86a ust. 2 pkt 1-5, w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:
a) 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 425 kg,
b) 2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 493 kg,
c) 3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 500 kg;
Powyższy zapis znajduje się w art. 86a ust. 2 pkt 6 ustawy o VAT. Natomiast w art. 86a ust. 4 ustawy wskazano, iż spełnienie tych warunków (liczba siedzeń i dopuszczalna ładowność) określa się na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym.
Nadeszły wielkie zmiany; 01.04.2014 r.
Omówione powyżej przepisy obowiązują od dnia 1 stycznia 2014 r. Jednak to nie koniec zmian w kwestii odliczania VAT naliczonego od zakupu samochodów osobowych i innych pojazdów o dopuszczalnej masie do 3,5 tony, używanych na potrzeby działalności gospodarczej. Minister Finansów dnia 11 czerwca 2013 r. złożył bowiem wniosek o derogację dla Polski na podstawie art. 395 dyrektywy w sprawie VAT. Dnia 17 grudnia 2013 r. podpisano decyzję wykonawczą Rady Unii Europejskiej upoważniającą Polskę do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 26 ust. 1 lit. a) i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Polska uzyskała więc zgodę na wprowadzenie gruntownych zmian w sposobie odliczania podatku naliczonego od zakupu samochodów osobowych oraz aut innych niż osobowe o masie całkowitej do 3,5 tony a także wydatków na ich eksploatację i zakup paliwa.
Piątek 7.02.2014 r. zapadnie w pamięć polskim podatnikom. Tego dnia Sejm uchwalił nowelizację ustawy o VAT dot. zmiany prawa do odliczania podatku naliczonego od wydatków dotyczących samochodów osobowych do 3,5 tony, która, jak już wszystkim wiadomo, weszła w życie 01.04.2014 r.
Nie jest to jednak spełnienie oczekiwań podatników. Pełne odliczenie VAT obwarowane zostało dodatkowymi obowiązkami, którym nie każdemu uda się sprostać.
Dodano w ustawie definicjÄ™ pojazdu samochodu
Nową definicję dodano w punkcie 34 artykułu 2 ustawy o VAT:
Art. 2. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:
(...)
34) pojazdach samochodowych - rozumie się przez to pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony
Odliczenie 50% VAT od 01.04.2014 r.
Celem ustawodawcy jest ograniczenie możliwości odliczenia podatku naliczonego z 60% do 50% kwoty podatku z faktur dokumentujących:
- nabycie (w tym wewnątrzwspólnotowe) pojazdów samochodowych
- wytworzenie oraz import pojazdów samochodowych
- najem, dzierżawę, leasing itp. takich pojazdów.
Powyższe ograniczenie nie dotyczy jednak wszystkich samochodów wykorzystywanych w firmie, a jedynie tych, które jednocześnie są używane na potrzeby działalności gospodarczej i dla celów prywatnych. Ale dotyczy za to innych wydatków eksploatacyjnych, np. napraw, zakupu części zamiennych itp.
Nowość
Zmiany obejmują również odliczanie podatku naliczonego z faktur dokumentujących inne wydatki związane z tego typu pojazdami, które do tej pory nie podlegały ograniczeniom. Odliczenie 50% kwoty podatku naliczonego będzie dotyczyło faktur paliwowych oraz faktur dokumentujących wydatki eksploatacyjne, takie jak zakup części zamiennych, naprawa, konserwacja, wymiana opon, ubezpieczenie itp.
Wydawało się, że zmiany będą dla dużej ilości podatników korzystne. Korzyść odnoszą podatnicy nabywający bądź leasingujący samochody o dużej wartości, ponieważ derogacja nie przewiduje limitu kwotowego wartości odliczania VAT. Korzyścią miała być również możliwość odliczenia 50% podatku naliczonego z faktur paliwowych - do tej pory zgodnie z art. 88a ustawy w ogóle nie było takiej możliwości. Niestety, odliczenie 50% VAT od wydatków na paliwo będzie możwliwe dopiero od 01.07.2015 r. Niekorzystne jest natomiast ograniczenie możliwości odliczania VAT z faktur dokumentujących wydatki eksploatacyjne - ze 100% na 50% kwoty podatku naliczonego.
Teraz już nie mamy wątpliwości jak odliczymy VAT od wydatków na samochód od 1 kwietnia 2014 r.
Zgodnie z uchwaloną nowelizacją, od 1 kwietnia 2014 r. podatnik będzie mógł odliczyć 50% podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących poniesienie wydatków na zakup a także eksploatację samochodu o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, wykorzystywanego zarówno do działalności gospodarczej jak i do celów prywatnych. Wyjątkiem jest odliczenie VAT od zakupu paliwa; 50% VATu od paliwa będziemy mogli odliczyć dopiero od 1 lipca 2015 r.
Pamiętaj
Od 1.04.2014 r. przysługuje prawo do odliczenia 50% VAT od wszystkich wydatków na zakup i eksploatację samochodu osobowego wykorzystywanego na cele mieszane z wyjątkiem wydatków na paliwo.
Odliczenie 50% VAT od paliwa do takich samochodów będzie możliwe dopiero od 1 lipca 2015 r.
Ograniczenia odliczenia do 50% VAT nie stosuje siÄ™:
Ograniczenia odliczenia do 50% podatku VAT naliczonego nie stosuje siÄ™ (art. 86a ust. 3 ustawy o VAT):
1) w przypadku gdy pojazdy samochodowe sÄ…:
a) wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika lub
b) konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;
2) do towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.
Kiedy pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika określono w art. 86a ust. 4 ustawy o VAT; jeżeli:
1) sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
2) konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
Pojazdy samochodowe z art. 86a ust. 4 pkt 2 to, wg art. 86a ust 9 ustawy o VAT to:
1) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
a) klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
b) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;
2) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
3) pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:
a) agregat elektryczny/spawalniczy,
b) do prac wiertniczych,
c) koparka, koparko-spycharka,
d) Å‚adowarka,
e) podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
f) żuraw samochodowy
- jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.
Powyższe wymagania są potwierdzane:
- dot. pkt 1 i 2 - przez okręgową stację kontroli pojazdów na podstawie dodatkowego badania technicznego. Jeżeli warunki są spełnione, stacja wydaje stosowne zaświadczenie oraz dokonuje adnotacji w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.
- dot. pkt 3 - zapisami w dokumentach wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27.03.2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (Dz. U. z 2014 r. poz. 407) rozszerza katalog w/w samochodów o:
§ 2. Za pojazdy samochodowe inne niż określone w art. 86a ust. 9 ustawy uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika uznaje się pojazdy samochodowe będące pojazdami specjalnymi o przeznaczeniu:
1) pogrzebowy,
2) bankowóz - wyłącznie typu A i B
- jeżeli mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony.
§ 3. Pojazdy samochodowe, o których mowa w § 2, powinny spełniać wymagania określone:
1) w § 4 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wydawania pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich (Dz. U. nr 249, poz. 1866) - w przypadku pojazdów, o których mowa w § 2 pkt 1;
2) odpowiednio w załączniku nr 3 albo załączniku nr 4 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 września 2010 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz. U. nr 166, poz. 1128, z 2012 r. poz. 1262 oraz z 2013 r. poz. 1652) - w przypadku pojazdów, o których mowa w § 2 pkt 2.
§ 4. Dokumentami potwierdzającymi spełnienie wymagań, o których mowa w § 2 i § 3, są dokumenty wydane zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.
Uwaga!
Pojazdy samochodowe spełniające powyższe warunki są pojazdami uznawanymi za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika i nie dotyczy ich ograniczenie odliczenia do 50% podatku naliczonego.
Dla takich samochodów nie stosuje się też ograniczenia dot. odliczenia podatku VAT od paliwa dopiero od 1 lipca 2015 r.
Wg art. 9 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw:
1. Dodatkowe badanie techniczne, o którym mowa w art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, powinno być przeprowadzone w terminie najbliższego obowiązkowego okresowego badania technicznego, nie później jednak niż przed upływem 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Jeżeli przed terminem najbliższego obowiązkowego okresowego badania technicznego lub przed upływem 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy pojazd, o którym mowa w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jest przedmiotem dostawy, dodatkowe badanie techniczne, o którym mowa w art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, powinno być przeprowadzone nie później niż przed dniem dokonania dostawy.
3. Zaświadczenia wydane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy dla pojazdów, o których mowa w art. 86a ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują ważność na potrzeby stosowania art. 86a ust. 9 pkt 1 lit. a tej ustawy, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
Trzeba zwrócić uwagę, że w art. 86a ust. 2 pkt 1 jest mowa tylko o samochodach:
1) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą
a) klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
b) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;
i tylko dla takich dotychczasowe badanie techniczne jest nadal aktualne i odliczenie 100% VAT możliwe.
Uwaga!
Nie wszystkie zaświadczenia ze stacji kontroli pojazdów wydane przed 01.04.2014 r. dają nadal prawo do odliczania 100% VAT. 30 czerwca 2014 r. mija ostateczny termin na dokonanie dodatkowego badania technicznego. Zrób go jeśli chcesz być pewny, że nadal przysługuje Ci odliczenie 100% VAT od wydatków na samochód.
Dodatkowe badanie techniczne
Pojazdy samochodowe, o których mowa w art. 86a ust. 9 pkt 1 ustawy, dla których dodatkowe badanie techniczne zostało przeprowadzone przed 1 kwietnia 2014 r., otrzymały zaświadczenie VAT-1. Wyłącznie dla tych pojazdów nie trzeba przeprowadzać dodatkowego badania technicznego, ponieważ zaświadczenia wydane przed 1 kwietnia zachowują swoją ważność.
Należy jednak pamiętać, iż w przypadku wprowadzenia w samochodach jakichkolwiek zmian, które mogłyby skutkować niespełnieniem warunków technicznych uprawniających do pełnego odliczenia, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowego badania technicznego.
Uwaga!
Masz zaświadczenie VAT-1? Nie jest konieczna wizyta w stacji kontroli pojazdów w celu przeprowadzania dodatkowego badania technicznego, ale jeśli wynik poprzedniego badania nie był prawidłowy (np. pomyłka diagnosty), to bezpieczniej jest przeprowadzić nowe badanie i mieć potwierdzenie, że od wydatków dot. danego pojazdu mamy prawo do pełnego odliczenia podatku VAT.
Z pełnego odliczenia podatku nie mogą korzystać podatnicy, których samochody otrzymały zaświadczenie VAT-2. Oznaczenie to było stosowane dla samochodów mających więcej niż jeden rząd siedzeń, w których część przeznaczona do przewozu ładunków została oddzielona ścianą lub trwałą przegrodą, a długość tej części mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50% długości pojazdu. Od 1 kwietnia 2014 r. samochody tego typu nie znalazły się jednak w katalogu pojazdów, których konstrukcja wyklucza użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Właściciel takiego auta może korzystać z prawa do pełnego odliczenia tylko wtedy, gdy spełni warunki określone w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy, czyli będzie prowadził ewidencję przebiegu, określi zasady używania auta, złoży w urzędzie skarbowym druk VAT-26 i będzie wykorzystywał pojazd wyłącznie na cele działalności. W przeciwnym wypadku ma prawo do odliczenia 50% podatku VAT.
Uwaga!
Dla samochodów, które otrzymały zaświadczenia VAT-2, nie obowiązuje już pełne odliczenie VAT. Podatnicy użytkujący tego typu pojazdy nie mają po co jechać na stację diagnostyczną, ponieważ nie uzyskają nowego zaświadczenia dającego prawo do odliczenia 100% VAT.
Natomiast w przypadku pojazdów, które przed 1 kwietnia 2014 r. otrzymały zaświadczenia VAT-3 lub VAT-4, konieczne jest wykonanie dodatkowego badania technicznego. Pojazdy te mają szansę na otrzymanie nowego zaświadczenia i odliczanie 100% VAT. Warunkiem do spełnienia jest przeprowadzenie dodatkowego badania technicznego w terminie najbliższego obowiązkowego badania technicznego na stacji kontroli pojazdów, nie później jednak niż do 30 czerwca 2014 r.
Uwaga!
Twój samochód uzyskał przed 01 kwietnia 2014 r. zaświadczenie VAT-3 czy też VAT-4? Nie zwlekaj z wizytą w stacji kontroli pojazdów. Na przeprowadzenie dodatkowego badania technicznego potwierdzającego prawo do odliczenia 100% VAT masz czas tylko do 30 czerwca 2014 r.
Podatnik, którego pojazd spełnia wymogi techniczne określone w art. 86a ust. 9 ustawy, a jeszcze nie uzyskał odpowiedniego zaświadczenia i wpisu w dowodzie rejestracyjnym, wciąż ma szansę na odliczanie 100% VAT od tego samochodu bez konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu i składania informacji VAT-26. Dodatkowe badanie techniczne musi jednak przeprowadzić najpóźniej 30 czerwca 2014 r.
W przypadku nieuzyskania zaświadczenia o spełnianiu warunków, pełne odliczenie będzie możliwe wyłącznie na zasadach określonych w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy(m.in. zgłoszenie w urzędzie skarbowym, określenie zasad używania, prowadzenie szczegółowej ewidencji). W przeciwnym wypadku pozostaje prawo do 50% odliczenia.
Sprzedaż samochodu przed 30 czerwca 2014 r.
Ustawodawca w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw nałożył dodatkowy obowiązek na podatników, którzy dokonają dostawy pojazdu przed terminem obowiązkowego okresowego badania technicznego lub przed 30 czerwca 2014 r. Taki samochód należy poddać dodatkowemu badaniu najpóźniej w przeddzień dokonania sprzedaży.
Pamiętaj!
Masz zamiar sprzedać samochód przed terminem najbliższego badania lub przed 30 czerwca 2014 r. - dodatkowe badanie techniczne masz obowiązek wykonać nie później niż przed dniem dokonaniem dostawy.
Odliczymy 50% VAT od paliwa nie czekajÄ…c na 01 lipca 2015 r.!
Ustawa z dnia 7.02.2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw podaje w:
Art. 12. 1. Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika do dnia 30 czerwca 2015 r. paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu:
1) samochodów osobowych;
2) innych niż samochody osobowe pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:
a) 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 425 kg,
b) 2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 493 kg,
c) 3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 500 kg.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pojazdów samochodowych, które są wykorzystywane przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej.
3. Dopuszczalna ładowność pojazdu oraz liczba miejsc (siedzeń), o których mowa w ust. 1 pkt 2, są określane na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Pojazdy, które w dokumentach, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie mają określonej dopuszczalnej ładowności lub liczby miejsc, uznaje się również za samochody osobowe, o których mowa w ust. 1 pkt 1.
Z powyższego wynika, że od wydatków na nabycie paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu do: innych niż samochody osobowe pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:
a) 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest większa niż 425 kg,
b) 2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest większa niż 493 kg,
c) 3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest większa niż 500 kg.
mamy od 01.04.2014 r. prawo do odliczenia 50% podatku VAT.
Odliczenie 100% VAT od 01.04.2014 r.
Wejście w życie zmian w ustawie o VAT miało oznaczać, że w zakresie nabycia, zakupu paliwa i eksploatacji samochodów osobowych oraz innych aut o masie całkowitej do 3,5 tony wyłącznie na cele działalności gospodarczej będzie obowiązywało odliczenie w wysokości 100% VAT wynikającego z faktur. Kwestią dyskusyjną miał być jedynie sposób ustalenia, czy dany samochód jest wykorzystywany tylko na cele związane z działalnością, czy także na cele prywatne. W uzasadnieniu projektu rząd założył, iż prawo do odliczenia 100% VAT naliczonego mogą stracić nawet podatnicy, którzy tylko hipotetycznie mają możliwość wykorzystania samochodu firmowego do celów prywatnych. Takie założenie pozbawia tak naprawdę większość podatników prawa do korzystania z pełnego odliczenia.
Symulacje były jednak różne; większość uważała, że jeśli podatnik jest w posiadaniu innego samochodu, który miałby służyć celom prywatnym to jest w stanie obronić fakt wykorzystywania innych pojazdów tylko do działalności gospodarczej z pełnym odliczeniem VAT. Rzeczywistość okazała się jednak dużo gorsza.
Uwaga!
Od zakupu samochodów o masie powyżej 3,5 tony w dalszym ciągu będzie można odliczyć 100% VAT naliczonego bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków.
Odliczenie 100% VAT od wydatków na samochody do 3,5 t. użytkowane wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej obwarowane zostało rygorystycznymi warunkami do spełnienia.
Samochody, dla których podatnik obowiązany jest prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, w celu odliczenia 100% podatku naliczonego, muszą zostać zgłoszone w urzędzie skarbowym na druku VAT-26.
Nowość!
Podatnik będzie musiał złożyć we właściwym urzędzie skarbowym w terminie 7 dni od poniesienia pierwszego wydatku na taki samochód informację o pojazdach na druku VAT-26 pod groźbą kary z Kodeksu karno skarbowego. Nie uniknie też zgłoszenia każdej zmiany wykorzystania samochodu.
To nie jedyny warunek; dla każdego pojazdu konieczne będzie prowadzenie szczegółowej ewidencji przebiegu pojazdu potwierdzanej przez osobę kierującą pojazdem i podatnika.
Druk VAT-26, który należy złożyć w urzędzie skarbowym na początku ponoszenia wydatków na samochody do 3,5 t ze 100% odliczeniem VAT, określony został w projekcie z dnia 12 lutego 2014 r., który opublikowano jako rozporządzenie Ministra Finansów z 21 marca 2014 r. w sprawie wzoru informacji o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej. Druk ten mamy obowiązek także złożyć zawsze w przypadku zmiany zgłoszonych danych.
Informacja VAT-26 zawiera dane podatnika oraz dane pojazdów samochodowych wykorzystywanych przez niego wyłącznie do działalności gospodarczej, czyli z pełnym odliczeniem podatku VAT, a także datę poniesienia pierwszego wydatku na samochód. Dodatkowa pozycja: data zmiany wykorzystania jest wypełniana jeśli VAT26 składany jest jako aktualizacja informacji.
Ważne!
Jeżeli podatnik złoży powyższą informację po upływie ustawowego terminu 7 dni od dnia poniesienia pierwszego wydatku, to wg art. 86a ust. 13 ustawy o VAT uznawać się będzie, że samochód jest używany wyłącznie do działalności dopiero od dnia złożenia VAT-26.
Uwaga!
Każdą zmianę wykorzystania samochodu podatnik obowiązany jest zgłosić, jako aktualizacja Informacji VAT-26, najpóźniej przed dniem dokonania zmiany.
Informację VAT-26 można składać elektronicznie
Choć spełnienie warunków do stosowania pełnego odliczenia VAT od samochodów zostało podatnikom maksymalnie utrudnione, są też pewne ułatwienia: Informację VAT-26 można składać w formie elektronicznej. To spora oszczędność czasu - nie trzeba stać w kolejkach do urzędu skarbowego czy na poczcie, by wysłać informację. Ponadto podatnik składający VAT-26 przez internet ma pewność, że informacja dotarła do odpowiedniego organu.
Dnia 24 marca 2014 r. wzór dokumentu VAT-26(1) Informacja o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej został opublikowany na platformie ePUAP (elektroniczna platforma usług administracji publicznej). Zgodnie z podanym na stronie komunikatem, wzór dokumentu elektronicznego może być stosowany po upływie dwóch tygodni od daty opublikowania. Oznacza to, iż z informacji VAT-26 na stronie ePUAP można korzystać od 7 kwietnia 2014 r.
Kliknij po wzór formularza VAT-26
Prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu
Aby mieć prawo do odliczenia 100% podatku VAT od wydatków dot. tzw. pojazdów samochodowych podatnik jest zobowiązany do:
- określenia zasad używania, z których wynika w jaki sposób samochód jest wykorzystywany i
- prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, o której mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1
Powyższe warunki powinny wykluczyć użycie pojazdów do celów innych niż działalność gospodarcza.
Art. 86a w ust. 7 ustawy o VAT określa, co powinna zawierać ewidencja przebiegu pojazdu, są to:
1) numer rejestracyjny pojazdu samochodowego
2) dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji
3) stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji;
4) wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu, obejmujący:
a) kolejny numer wpisu
b) datÄ™ i cel wyjazdu
c) opis trasy (skÄ…d - dokÄ…d)
d) liczbę przejechanych kilometrów
e) imiÄ™ i nazwisko osoby kierujÄ…cej pojazdem
- potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem
5) liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji
Jeśli pojazd samochodowy jest używany przez osobę, która nie jest pracownikiem podatnika, to wpis z powyższego ust. 7 pkt 4:
1) jest dokonywany przez osobę, która udostępnia pojazd;
2) obejmuje:
a) kolejny numer wpisu
b) datę i cel udostępnienia pojazdu
c) stan licznika na dzień udostępnienia pojazdu
d) liczbę przejechanych kilometrów
e) stan licznika na dzień zwrotu pojazdu
f) imię i nazwisko osoby, której udostępniony został pojazd
Wg art. 86a ust 5 ustawy o VAT:
Warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:
1) przeznaczonych wyłącznie do:
a) odprzedaży,
b) sprzedaży, w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika,
c) oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze
- jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika;
2) w odniesieniu do których:
a) kwotę podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych podatnik oblicza zgodnie z ust. 1 lub
b) podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych.
Uwaga!
Ewidencję przebiegu pojazdu podatnik jest zobowiązany prowadzić: od dnia w którym rozpoczyna do dnia w którym kończy używanie pojazdu samochodowego tylko i wyłącznie do działalności gospodarczej.
Ewidencję prowadzi się także dla samochodów użytkowanych na podstawie umów najmu, leasingu, dzierżawy itp. (art. 8 ustawy z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o VAT...)
Organy skarbowe są upoważnione do weryfikacji informacji złożonej w US, jak i ewidencji przebiegu pojazdu zawierającej dane określone ustawą. Jeżeli informacja zawiera dane niezgodne ze stanem faktycznym lub nie zostanie złożona, podatnik ma jedynie prawo do ograniczonego do 50% odliczenia podatku VAT.
Pamiętaj
Od 01.04.2014 r. będzie można odliczyć 100% podatku naliczonego od zakupu, wydatków związanych z eksploatacją, w tym także zakupu paliwa, do samochodów osobowych wykorzystywanych wyłącznie do celów działalności gospodarczej, co potwierdzone zostanie zasadami użytkowania, prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu i zgłoszeniem w urzędzie skarbowym.
Pojazdy, dla których nie prowadzi się ewidencji, a przysługuje prawo do odliczenia 100% VAT od 01 kwietnia 2014 r.
Wg wchodzących w życie od 1 kwietnia 2014 r. przepisów, ewidencji nie prowadzi się dla pojazdów samochodowych:
- określonych w art. 86a ust. 3 ustawy o VAT:
1) w przypadku gdy pojazdy samochodowe sÄ…:
(...)
b) konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie
- określonych w art. 86a ust. 4 ustawy o VAT:
Pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:
(…)
2) konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
W/w pojazdy, wg art. 86a ust. 9 ustawy o VAT, to:
1) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
a) klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
b) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;
2) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
3) pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:
a) agregat elektryczny/spawalniczy,
b) do prac wiertniczych,
c) koparka, koparko-spycharka,
d) Å‚adowarka,
e) podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
f) żuraw samochodowy
– jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.
- określonych w art. 86a ust. 5 ustawy o VAT:
Warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:
1) przeznaczonych wyłącznie do:
a) odprzedaży,
b) sprzedaży, w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika,
c) oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze
– jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika;
2) w odniesieniu do których:
a) kwotę podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych podatnik oblicza zgodnie z ust. 1 lub
b) podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych.
- określonych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27.03.2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (Dz. U. z 2014 r. poz. 407):
§ 2. Za pojazdy samochodowe inne niż określone w art. 86a ust. 9 ustawy uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika uznaje się pojazdy samochodowe będące pojazdami specjalnymi o przeznaczeniu:
1) pogrzebowy,
2) bankowóz - wyłącznie typu A i B
- jeżeli mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony.
§ 3. Pojazdy samochodowe, o których mowa w § 2, powinny spełniać wymagania określone:
1) w § 4 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wydawania pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich (Dz. U. nr 249, poz. 1866) - w przypadku pojazdów, o których mowa w § 2 pkt 1;
2) odpowiednio w załączniku nr 3 albo załączniku nr 4 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 września 2010 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz. U. nr 166, poz. 1128, z 2012 r. poz. 1262 oraz z 2013 r. poz. 1652) - w przypadku pojazdów, o których mowa w § 2 pkt 2.
§ 4. Dokumentami potwierdzającymi spełnienie wymagań, o których mowa w § 2 i § 3, są dokumenty wydane zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.
Uwaga!
Nie ma obowiązku zgłaszania takich samochodów w urzędzie skarbowym.
Pamiętaj!
Z powyższego wynika, że od 01.04.2014 r. bedą nadal takie samochody, od których podatnik, pomimo, że ich masa całkowita nie przekracza 3,5 t., to bez informowania urzędu i prowadzenia ewidencji przebiegu, będzie miał prawo do odliczenia 100% podatku VAT od wszystkich wydatków z nimi związanych.
UWAGA: Nowość!
Pojazdy, dla których przysługuje prawo do odliczenia 100% VAT od 01 czerwca 2014 r. bez prowadzenia ewidencji
W Dz. U. z 30 maja 2014 r. pod poz. 709 opublikowano Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28.05.2014 r. w sprawie przypadków, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, które weszło w życie 01.06.2014 r.
Na podstawie art. 86a ust. 17 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
§ 1. Rozporządzenie określa inne niż wskazane w art. 86a ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej "ustawą", przypadki, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, o której mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy.
§ 2. Warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, o której mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy, nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych będących pojazdami specjalnymi o przeznaczeniu:
1) pomoc drogowa, mających nadwozie konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu uszkodzonych pojazdów,
2) pogrzebowy, innych niż określone w § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (Dz. U. poz. 407), jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej podatnika wykorzystującego te pojazdy są usługi pogrzebowe,
3) bankowóz - wyłącznie typu A i B, innych niż określone w § 2 pkt 2 rozporządzenia, o którym mowa w pkt 2, jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej podatnika wykorzystującego te pojazdy jest transport wartości pieniężnych
- jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym, i jeżeli spełnione są warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla tych przeznaczeń.
Uwaga!
Trzeba zwrócić uwagę, że Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27.03.2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika wymieniało już pojazdy specjalne o przeznaczeniu pogrzebowy i bankowóz, ale nowe rozporządzenie mówi o innych niż te wcześniej wymienione i przepisy te stosujemy dopiero od 1 czerwca 2014 r.
Przepisy przejściowe dot. umów najmu, dzierżawy, leasingu itp.
Art. 13 ustawy nowelizujÄ…cej:
1. W przypadku pojazdów samochodowych będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w stosunku do których na dzień poprzedzający dzień wejścia w życie niniejszej ustawy kwotę podatku naliczonego stanowiła cała kwota podatku od towarów i usług wykazanego na fakturze, nie stosuje się przepisu art. 86a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w odniesieniu do wydatków, o których mowa w art. 86a ust. 2 pkt 2 tej ustawy, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
2. Przepis ust. 1 ma zastosowanie w odniesieniu do umów, o których mowa w tym przepisie:
1) bez uwzględnienia zmian umowy dokonywanych od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy oraz
2) pod warunkiem że:
a) pojazdy samochodowe będące przedmiotem tych umów zostały wydane podatnikowi przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy,
b) umowa została zarejestrowana przez podatnika dokonującego odliczenia u właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego najpóźniej w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Ważne!
Umowy zawarte przed dniem 01.04.2014 r. dot. pojazdów, od których przysługiwało odliczenie 100% podatku VAT od wydatków związanych z tymi umowami, muszą zostać zarejestrowane we właściwym urzędzie skarbowym w ciągu 30 dni od dnia wejscia w życie ustawy. Tylko wtedy podatnik będzie miał nadal prawo do odliczenia całego VATu od czynszu najmu, opłat leasingowych itp.
Korygowanie podatku naliczonego przy zmianie wykorzystania pojazdu
Zmieniona ustawa przewiduje także obowiązki i prawa dot. korygowanie odliczonego podatku w przypadku zmiany wykorzystania pojazdu.
W art. 90b ust. 1 ustawy o VAT czytamy:
W przypadku gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy:
1) o którym mowa w art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a, nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie do celów działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik jest obowiązany do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu;
2) w odniesieniu do którego kwotę podatku naliczonego stanowiła kwota, o której mowa w art. 86a ust. 1, nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, podatnik jest uprawniony do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu.
a w kolejnych ustępach:
2. W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 1, nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego, uznaje się, że wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty.
3. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się odpowiednio również w przypadku, o którym mowa w art. 86a ust. 13.
4. Na potrzeby korekty, o której mowa w ust. 1, uznaje się, że pojazd samochodowy odpowiednio nie jest już wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej albo jest wykorzystywany wyłącznie do takiej działalności począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystywania. Korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.
5. W przypadku gdy podatnik wykorzystuje pojazd samochodowy w działalności gospodarczej również do czynności zwolnionych od podatku bez prawa do odliczeń, kwota korekty, o której mowa w ust. 1, powinna uwzględniać proporcję określoną w art. 90, zastosowaną przy odliczeniu.
6. W przypadku pojazdów samochodowych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15 000 zł korekty, o której mowa w ust. 1, dokonuje się, jeżeli zmiana ich wykorzystywania nastąpiła w okresie 12 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania ten pojazd samochodowy. Przepisy ust. 2-5 stosuje się odpowiednio.
Pamiętaj
Od 01.04.2014 r. konieczne będzie analizowanie czy od wydatków dot. danego pojadu mieliśmy prawo do odliczenia podatku VAT; w całości, w części, czy w ogóle takiego prawa nie mieliśmy. Każda zmiana sposobu wykorzystania samochodu pociągnie za sobą obowiązek przeprowadzania takich analiz. W zależności od rodzaju zmiany będziemy zobowiązani do pomniejszenia podatku odliczonego, albo uprawnieni do zwiększenia podatku naliczonego.
Ogromne kary m.in. za niedopełnienie formalności
Wprowadzenie rygorystycznych warunków odliczania 100% VAT od samochodów to nie jedyny czynnik, który ma zniechęcić podatników do korzystania z tego prawa. Ustawa nowelizująca z 7 lutego 2014 r. przewiduje również ogromne kary za niedopełnienie wymaganych formalności lub błędy w tym zakresie. Dnia 1 kwietnia 2014 r. w ustawie z dnia 10 września 1999 r. Kodeks Karny Skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186 ze zm.) dodany zostaje art. 56a, w brzmieniu:
Art. 56a. § 1. Podatnik, który wbrew obowiązkowi nie składa właściwemu organowi podatkowemu informacji, o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, albo składa ją po terminie lub podaje w niej dane niezgodne ze stanem rzeczywistym, dokonując odliczenia podatku niezgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.
§ 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
§ 3. Nie podlega karze określonej w § 1 i 2 podatnik, który złożył właściwemu organowi podatkowemu informację, o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, po terminie, jeżeli złożenie tej informacji nastąpiło przed dniem:
1) rozpoczęcia czynności sprawdzających w zakresie podatku od towarów i usług;
2) doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego w ramach kontroli skarbowej w zakresie podatku od towarów i usług, a w przypadku gdy nie stosuje się zawiadomienia – przed dniem wszczęcia takiej kontroli lub postępowania, jeżeli nie miał miejsca przypadek wskazany w pkt 1;
3) wszczęcia postępowania podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, jeżeli nie miał miejsca przypadek wskazany w pkt 1 lub 2.
Obowiązkiem, o którym mowa w art. 86a ust. 12 ustawy o VAT w brzmieniu od 1 kwietnia 2014 r., jest złożenie do naczelnika urzędu skarbowego informacji o pojazdach wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności gospodarczej w terminie 7 dni od poniesienia pierwszego wydatku związanego z tymi pojazdami. Jak wspomnieliśmy, informację tę będzie się składać na druku VAT-26.
Karą grzywny do 720 stawek dziennych będzie więc podlegał podatnik, który:
- Nie złoży informacji VAT-26
- Złoży informację VAT-26 po terminie
- Poda w informacji VAT-26 dane niezgodne ze stanem rzeczywistym
Oczywiście kary te będę dotyczyły podatników, którzy pomimo niedopełnienia formalności w terminie lub podanie nieprawdziwych danych zaczną odliczać 100% VAT od nabycia, eksploatacji i paliwa do samochodów. Grzywna taka nie grozi podatnikom, którzy będą odliczać 50% VAT od tych wydatków.
Wysokie kary będą dotyczyły nie tylko niezłożenia w terminie informacji VAT26 lub błędów w tym formularzu. Ukarany może zostać również podatnik, który w nieprawidłowy sposób będzie prowadził ewidencję przebiegu pojazdu. Rygorystyczne wymogi w zakresie prowadzenia tej ewidencji sprawią, iż podważenie jej prawidłowości będzie dla kontroli skarbowej w wielu przypadkach bardzo łatwe. Odliczanie 100% VAT od samochodów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności gospodarczej będzie więc wymagało od podatników niezwykłej skrupulatności.
Zapewne nasilą się kontrole dotyczące sposobu wykorzystania samochodów. Wystarczy, że kontrolujący wykaże, że samochód zgłoszony przez podatnika w urzędzie skarbowym jako wykorzystywany wyłącznie na potrzeby działalności, znajdował się w innym miejscu niż podano w ewidencji przebiegu pojazdu. A o to nie trudno. Zdjęcie samochodu np. pod przedszkolem, szkołą itp. to dowód, który nie każdemu podatnikowi uda się obronić. I już mamy podanie w informacji VAT-26 danych niezgodnych ze stanem rzeczywistym, czyli wykorzystywanie samochodu również na cele prywatne.
Wysokość kar
Grzywna w wysokości 720 stawek dziennych to najwyższa przewidziana kara, jaka występuje w Kodeksie Karnym Skarbowym. Jest ona porównywalna z grzywną za istotne przestępstwa podatkowe, takie jak firmanctwo czy nieujawnianie dochodów.
Ustalanie wysokości kary na podstawie stawek dziennych reguluje art. 23 Kodeksu Karno Skarbowego:
Art. 23. § 1. Wymierzając karę grzywny, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej; jeżeli kodeks nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa - 720.
§ 2. Wyrokiem nakazowym można wymierzyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających wysokości 200 stawek dziennych, chyba że kodeks przewiduje karę łagodniejszą.
§ 3. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności.
Minimalne wynagrodzenie w 2014 r. wynosi 1680 zł. Zgodnie z powyższym przepisem, stawka dzienna w 2014 r. może więc wynieść od 56 zł do 22.400 zł. Najwyższy wymiar grzywny za niedopełnienie formalności w odliczaniu pełnego VAT od samochodów wyniesie więc 16.128.000 zł. W przypadku czynu mniejszej wagi, podatnik będzie podlegał karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Oczywiście zgodnie z § 3 przytoczonego przepisu wysokość grzywny będzie ustalana przez sąd indywidualnie. Nie zmienia to jednak faktu, iż kary za odliczanie pełnego VAT od samochodów niezgodnie z przepisami ustawy o VAT będą bardzo wysokie - na tyle wysokie, iż mogą doprowadzić do upadku wiele firm.
Podatnik, który zdecyduje się na odliczanie 100% VAT od samochodów, dla których trzeba prowadzić ewidencję przebiegu i składać informację VAT-26, będzie musiał wykazać się niezwykłą skrupulatnością oraz dbałością o wszelkie szczegóły i terminy. Nawet najmniejszy błąd może narazić podatnika na bardzo surowe kary.
Opodatkowanie VAT przy sprzedaży samochodów od 01.01.2014 r.
Z dniem 01.01.2014 r. w ustawie zmodyfikowany został przepis dotyczący zwolnienia z VAT sprzedaży towarów używanych. Dotyczy on też samochodów osobowych.
Od 1 stycznia 2014 r. możliwość skorzystania ze zwolnienia z VAT dla towarów używanych - w tym samochodów osobowych - nie jest już związana z okresem ich używania. Niezależnie czy podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT, czy też nie, sprzedaż samochodu musi opodatkować VATem.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT sprzedaż towaru używanego korzysta ze zwolnienia z VAT, jeśli łącznie spełnione są dwa warunki:
- Towar był wykorzystywany wyłącznie na cele działalności zwolnionej z podatku
- Podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia towaru
Oznacza to, iż podatnik prowadzący działalność opodatkowaną lub mieszaną nie ma prawa, na podstawie przepisów ustawy, do zwolnienia z VAT dla sprzedaży towarów używanych, w tym samochodów osobowych. Prawa tego nie mają również podatnicy, którzy przy zakupie auta skorzystali z odliczenia w wysokości 100%, 60% lub 50% VAT naliczonego.
Obawy podatników, że nie będzie już można korzystać ze zwolnienia przy sprzedaży samochodów zostały rozwiane dopiero 31.12.2013 r. Ministerstwo Finansów opublikowało tego dnia nowe rozporządzenie w sprawie zwolnień.
Od 1 stycznia 2014 r. regulacje dotyczące możliwości skorzystania ze zwolnienia z VAT dla samochodów osobowych znajdują się w § 3 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2013 r., poz. 1722).
Zgodnie z tym przepisem, zwalnia siÄ™ z podatku:
20) dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku:
a) określonej w fakturze lub
b) wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy, lub
c) należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub
d) należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca – nie więcej jednak niż odpowiednio 5 000 zł lub 6 000 zł
Oznacza to, iż przy sprzedaży samochodów osobowych przysługuje zwolnienie z VAT w przypadku, gdy z tytułu ich nabycia, importu lub wytworzenia podatnikom przysługiwało ograniczone do max. 6000 zł prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Zrezygnowano z warunku, aby samochody korzystające z omówionego wyżej zwolnienia były towarami używanymi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Oznacza to, iż przy sprzedaży samochodu nie ma znaczenia, jak długo był on używany, ani czy był on używany na cele związane z działalnością zwolnioną z VAT.
Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, za dostawę towarów uznaje się nie tylko sprzedaż, ale także nieodpłatne ich przekazanie na cele osobiste podatnika lub jego pracowników oraz wszelkie inne darowizny - jeżeli z tytułu zakupu, importu lub wytworzenia towaru podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.
Wycofanie samochodu osobowego na potrzeby osobiste przedsiębiorcy nie jest traktowane jako dostawa tylko w przypadku, gdy z tytułu zakupu, importu lub wytworzenia nie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Pamiętaj
Jeśli odliczyłeś 50% lub 60% VAT przy zakupie samochodu osobowego to tylko w okresie 01.01.2014 - 31.03.2014 sprzedasz lub wycofasz go z działalności bez VAT.
Koniec zwolnienia z VAT przy sprzedaży od 01.04.2014 r.!
Podatnicy niedługo cieszyli się ze zwolnienia z VAT przy sprzedaży samochodów osobowych, od których odliczyli 50% lub 60% podatku naliczonego. Przepisy projektu rozporządzenia Ministra Finansów z 12 lutego 2014 r. zmieniającego rozporządzenie z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień mają wejść w życie 1 kwietnia 2014 r. Projekt przewiduje uchylenie § 3 ust. 1 pkt 20 ww rozporządzenia, na podstawie którego podatnicy od 01.01.2014 r. mieli możliwość zastosowania zwolnienia z VAT przy sprzedaży samochodu z częściowym odliczeniem VAT przy zakupie.
Wynika z tego, że od 01.04.2014 r. nie będzie już możliwości sprzedaży bez VATu jakiegokolwiek samochodu, niezależnie czy podatnikowi przysługiwało odliczenie VAT w całości, w części, czy w ogóle nie miał prawa do odliczenia przy zakupie.
Uwaga!
Podatniku, jeśli masz zamiar sprzedać samochód, od którego przy zakupie odliczyłeś 50% lub 60% VAT, zrób to przed 01.04.2014 r. Na podstawie § 3 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku... sprzedasz go korzystając ze zwolnienia z VAT.
W planowanych zmianach nie ma, na szczęście, mowy o nowelizacji art. 7 ustawy o VAT:
2. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Na podstawie tego przepisu podatnicy mają możliwość dokonania nieodpłatnego przekazania, np. na własne cele osobiste, towaru (w tym m. in. samochodu). Jeżeli podatnik miał prawo do odliczenia podatku VAT w całości lub w części, to takie przekazanie jest opodatkowane.
Częściowe odliczenie przy zakupie daje prawo do zwolnienia z VAT także przy przekazaniu, o którym mowa w art. 7 ust. 2, ale tylko do końca marca 2014 r.
Jedyna możliwość wycofania samochodu z firmy od 01.04.2014 r. bez opodatkowania VAT będzie dotyczyła samochodu, przy którego zakupie, imporcie lub wytworzeniu podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego. Dotyczy to również od 01.04.2013 r. odliczenia VAT od części składowych tego pojazdu.
Wycofanie samochodu nie jest traktowane przez ustawę o VAT jako dostawa towarów tylko w przypadku, kiedy podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT od zakupu, importu lub wytworzenia. W takim przypadku wartości przekazanego samochodu nie wykazuje się w deklaracji VAT jako sprzedaż zwolniona, gdyż czynność taka nie jest traktowana jako dostawa i jest całkowicie poza VATem.
Pamiętaj!
Od 01.04.2014 r. nie będzie już konieczności sprawdzania, czy podatnik przy nabyciu samochodu miał prawo do odliczenia podatku naliczonego, czy tez nie. Każda sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT!
Przepisy, które wchodzą w życie 1 kwietnia 2014 r. zostały opublikowane:
Ustawa z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw - opublikowana 13.03.2014 r. (Dz. U. z 2014 r. poz. 312)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19.03.2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2014 r. poz. 369)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21.03.2014 r. w sprawie wzoru informacji o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej (Dz. U. z 2014 r. poz. 371)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27.03.2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (Dz. U. z 2014 r. poz. 407)
Przepisy, które wchodzą w życie 1 czerwca 2014 r. zostały opublikowane:
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28.05.2014 r. w sprawie przypadków, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu (Dz. U. z 2014 r. poz. 709)
