Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia 2015 r., zmusiły kilkadziesiąt tysięcy polskich podatników do wprowadzenia kas fiskalnych w swoich działalnościach. Obowiązkowo urządzenia te musieli zakupić m.in. przedsiębiorcy świadczący usługi fryzjerskie, usługi prawnicze, usługi związane z wyżywieniem, usługi doradztwa podatkowego, usługi kosmetyczne, usługi naprawy pojazdów silnikowych, a także lekarze i lekarze dentyści świadczący usługi opieki medycznej. Zlikwidowano też zwolnienie dla niewielkiej liczby usług, z którego do końca 2014 r. korzystała spora liczba podatników. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2014 r. poz. 1544), które obowiązuje w latach 2015-2016, jest najlepszym dowodem na to, że Ministerstwo Finansów stopniowo dąży do całkowitej likwidacji zwolnień z kas fiskalnych, tak aby w rezultacie urządzenia te były obowiązkowe dla wszystkich podatników prowadzących sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych. A jednak nowe przepisy przyniosły też podatnikom korzystne zmiany, dzięki którym wielu z nich nie straciło i nie straci prawa do zwolnienia podmiotowego (przysługującego ze względu na wysokość rocznego obrotu) oraz podmiotowo-przedmiotowego.
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia, zwolnieniu z kas fiskalnych podlegają czynności wymienione w załączniku do tego aktu prawnego. Od 1 stycznia 2015 r. w załączniku tym pojawiła się nowa pozycja 49:
| 49 |
Dostawa towarów i świadczenie usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji |
Aby zwolnienie to miało zastosowanie, zgodnie z § 2 ust. 2 rozporządzenia dostawa towarów lub świadczenie usług muszą być dokumentowane fakturami.
W praktyce oznacza to, iż każda sprzedaż środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji jest zwolniona z obowiązku ewidencjonowania na kasie. Na przykład podatnik, który prowadzi sprzedaż zasadniczo tylko dla innych podmiotów gospodarczych i jednorazowo sprzeda osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnikowi ryczałtowemu środek trwały - samochód, komputer, betoniarkę itp., nie musi kupować kasy fiskalnej, nawet jeśli wartość tej sprzedaży przekracza limit do zwolnienia podmiotowego - musi jednak wystawić nabywcy fakturę.
Pamiętaj!
Sprzedając osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnikowi ryczałtowemu środek trwały nie musisz wystawiać paragonu z kasy fiskalnej, musisz jednak wystawić fakturę.
Ale uwaga! Zwolnienie to nie dotyczy dostawy towarów wymienionych w § 4 rozporządzenia - nawet jeśli zostały one zaliczone do środków trwałych podatnika. Na szczególną uwagę zasługują pozycje z § 4 pkt 1 lit. e, i oraz j:
§ 4. Zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się w przypadku:
1) dostawy:
(…)
e) przyczep i naczep; kontenerów (PKWiU 29.20.2),
(…)
i) sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, z wyłączeniem lamp elektronowych i innych elementów elektronicznych oraz części do aparatów i urządzeń do operowania dźwiękiem i obrazem, anten (PKWiU ex 26 i ex 27.90),
j) sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1),
Czynności wymienione w § 4 rozporządzenia nie podlegają bowiem żadnym zwolnieniom z kas. Wykonanie takiej czynności musi być zaewidencjonowane za pomocą kasy, nawet jeśli przedmiotem transakcji jest środek trwały. Jedyny wyjątek dotyczy dostawy towaru, która spełnia warunki określone w poz. 35 załącznika do rozporządzenia:
| 35 |
Dostawa towarów i świadczenie usług przez podatnika na rzecz jego pracowników oraz przez spółdzielnie mieszkaniowe na rzecz członków lub innych osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub które są właścicielami lokali położonych w budynkach administrowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, jak również przez wspólnoty mieszkaniowe na rzecz właścicieli lokali |
Więcej o wyłączeniach ze zwolnień z kas czytaj w poradniku
Dodanie dostawy środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji do katalogu czynności zwolnionych przedmiotowo z kas fiskalnych to nie jedyna zmiana korzystna dla podatników. Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia, podatnicy, którzy w poprzednim roku osiągnęli obrót nie większy niż 20.000 zł netto, mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego z kas. W przypadku rozpoczęcia sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w trakcie roku, limit ten wylicza się w proporcji do okresu jej prowadzenia.
Dowiedz się więcej o wyliczaniu limitu proporcjonalnego
Natomiast w myśl § 3 ust. 1 pkt 3 i 4 tego aktu prawnego, zwolnieni z obowiązku stosowania kas są także podatnicy, których udział procentowy obrotu z czynności zwolnionych wymienionych w I cz. załącznika do rozporządzenia w całości obrotu ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych wynosi więcej niż 80%.
Od 1 stycznia 2015 r. w przepisach pojawił się § 3 ust. 4, który brzmi:
4. Na potrzeby stosowania zwolnienia, o którym mowa w ust. 1, nie uwzględnia się zrealizowanego lub przewidywanego obrotu z tytułu czynności, o których mowa w poz. 36 i 49 załącznika do rozporządzenia.
W pozycji 36 załącznika wymieniono dostawę nieruchomości. Zgodnie z zacytowanym powyżej przepisem, podatnik wyliczając kwotę obrotu lub udział procentowy obrotu z czynności zwolnionych przedmiotowo nie uwzględnia obrotu z dostawy nieruchomości oraz dostawy towarów i świadczenia usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2014 r. wielu podatników traciło prawo do zwolnienia z kasy fiskalnej ze względu na jednorazową sprzedaż np. środka trwałego o wysokiej wartości. Obrót z takiej sprzedaży sztucznie zawyżał całość obrotu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, przez co przedsiębiorcy musieli zakupić urządzenia fiskalne. Od 1 stycznia 2015 r. obrotu z tych czynności nie uwzględnia się w całości obrotu na rzecz zastosowania zwolnienia, dzięki czemu wielu podatników zachowa do niego prawo.
Należy jednak podkreślić, iż powyższe nie uprawnia podatników, którzy już wprowadzili w działalności kasę, do rezygnacji ze stosowania tego urządzenia. Na przykład podatnik mógł być zmuszony do zakupu kasy w 2014 roku, ponieważ przekroczył limit do zwolnienia ze względu na sprzedaż środka trwałego o wysokiej wartości. Nowe przepisy nie uprawniają go do rezygnacji z kasy, ponieważ zgodnie z § 3 ust. 2 i 3 rozporządzenia podatnik, który raz stracił prawo do zwolnienia podmiotowego lub podmiotowo-przedmiotowego, nie może tego prawa odzyskać.
Więcej o zwolnieniach z kas w latach 2015-2016 czytaj w naszym poradniku
