Dnia 8 kwietnia 2016 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2016 r. poz. 467). Ten nowy akt prawny wprowadził istotne zmiany w przepisach dotyczących księgi podatkowej – mają one na celu m.in. dostosowanie obowiązujących regulacji do zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, które zostały wprowadzone 1 stycznia 2016 r.
Najważniejszą zmianą okazało się ustanowienie nowego wzoru podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wszystko za sprawą ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności (Dz. U. z 2015 r., poz. 1767) – mocą tego aktu prawnego dotychczasowa ulga na nabycie nowych technologii została zastąpiona ulgą na działalność badawczo-rozwojową (B+R). Jako działalność taką należy rozumieć podejmowaną w sposób systematyczny działalność twórczą obejmującą badania naukowe bądź prace rozwojowe, której celem jest zwiększenie zasobów wiedzy i wykorzystania tych zasobów do tworzenia nowych zastosowań. W ramach tej ulgi wydatki poniesione na taką działalność można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Dodatkowo część tych kosztów można odliczyć od podstawy opodatkowania (tzw. koszty kwalifikowane).
Art. 24a ust. 1b ustawy o PIT wskazuje natomiast:
Art. 24a
(…)
1b. Podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia, o którym mowa w art. 26e, są obowiązani w prowadzonej księdze albo w prowadzonych księgach rachunkowych, o których mowa w ust. 1, wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.
W związku z powyższym w nowym wzorze podatkowej księgi przychodów i rozchodów pojawiły się dodatkowe kolumny na wyodrębnienie kosztów działalności B+R.
Następna bardzo ważna modyfikacja ma związek ze zmianami wprowadzonymi od 1 stycznia 2016 r. w ustawie o PIT, a dotyczącymi przepisów o przeciwdziałaniu zatorom płatniczym. Ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1197) uchylono art. 24d ustawy o PIT – przepis ten zobowiązywał podatników między innymi do korekty kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z faktury (rachunku, umowy lub innego dokumentu) zaliczonej do tychże kosztów, w przypadku nieuregulowania zobowiązania w terminach określonych w przepisach ustawy.
W związku z powyższym z dniem 8 kwietnia 2016 r. uchylono § 12 ust. 3 pkt 1a i 1b rozporządzenia w sprawie prowadzenia PKPiR – przepisy te określały, jakie dowody mogą być podstawą zapisów w takich przypadkach.
Przepisy § 12 ust. 3 pkt 1a i 1b uchylone w rozporządzeniu od 8.04.2016:
§ 12
(…)
3. Podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są:
(…)
1a) dokumenty określające zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów (zwiększenie przychodów) na podstawie art. 24d ustawy o podatku dochodowym (dowody zmniejszenia kosztów/zwiększenia przychodów), zawierające co najmniej:
a) datę wystawienia dokumentu oraz miesiąc, w którym dokonuje się zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów),
b) wskazanie faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) - wskazanie umowy albo innego dokumentu, stanowiących podstawę do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów) zgodnie z art. 24d ustawy o podatku dochodowym,
c) wskazanie kwoty, o którą podatnik zmniejsza koszty uzyskania przychodów (zwiększa przychody),
d) podpis osoby sporządzającej dokument, lub
1b) dokumenty określające zwiększenie kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 24d ustawy o podatku dochodowym (dowody zwiększenia kosztów), zawierające co najmniej:
a) datę wystawienia dokumentu oraz miesiąc, w którym dokonuje się zwiększenia kosztów uzyskania przychodów,
b) wskazanie faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) - wskazanie umowy albo innego dokumentu, stanowiących podstawę do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów) zgodnie z art. 24d ustawy o podatku dochodowym,
c) wskazanie kwoty, o którą podatnik zwiększa koszty uzyskania przychodów,
d) wskazanie dowodu potwierdzającego uregulowanie zobowiązania, o które podatnik zwiększa koszty uzyskania przychodów,
e) podpis osoby sporządzającej dokument
Zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 31.03.2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2016 r. poz. 467) jeśli podatnik przed 1 stycznia 2016 r. pomniejszył koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 24d ustawy o podatku dochodowym, zwiększenia kosztów dokonuje stosując dotychczasowe przepisy rozporządzenia:
§ 2. Podatnicy, którzy przed dniem 1 stycznia 2016 r. dokonali zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów albo zwiększenia przychodów, na podstawie art. 24d ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2016 r., stosują przepisy rozporządzenia, o którym mowa w § 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2016 r., w zakresie zwiększenia kosztów uzyskania przychodów.
Uchylono także § 12 ust. 4a i § 26a rozporządzenia, które określały sposób dokonywania takich zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów oraz § 29 ust. 4a-4c odnoszące się do wpływu dowodów będących podstawą tych zapisów na składniki majątku objęte spisem z natury.
Kolejna zmiana dotyczy imiennych kart przychodów pracowników. W § 5 pkt 2 rozporządzenia w sprawie prowadzenia PKPiR doprecyzowano zakres danych, które taka karta powinna zawierać. Natomiast w § 18 pkt 3 wskazano, w jakim terminie należy wypełnić kartę przychodów pracownika:
§ 18
(…)
3. Podatnik jest obowiązany wypełnić karty przychodów pracowników najpóźniej w terminie przewidzianym dla przekazania zaliczki na podatek dochodowy od tych przychodów na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego właściwy naczelnik urzędu skarbowego wykonuje swoje zadania.
W znowelizowanym rozporządzeniu w sprawie prowadzenia PKPiR dodano § 27 pkt 1a. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy kontynuujący działalność nie mają już obowiązku sporządzanie dwóch spisów z natury – na dzień 31 grudnia oraz na dzień 1 stycznia następnego roku podatkowego. Dane, jakie powinny znaleźć się w spisie z natury, zostały wymienione w § 28 pkt 2 tego aktu prawnego.
Zmieniono również treść § 31 rozporządzenia, w którym określono warunki prawidłowego prowadzenia księgi w systemie teleinformatycznym. Zmodyfikowano § 31 pkt 1 oraz uchylono § 31 pkt 2, które wskazywały na konieczność wydrukowania księgi prowadzonej za pomocą komputera. W stanie prawnym obowiązującym od 8 kwietnia 2016 r. wystarczające jest przeniesienie treści księgi na informatyczny nośnik danych. Nośnik taki powinien zapewniać trwałość zapisu informacji w sposób chroniący je przed zniekształceniem bądź zniszczeniem, naruszeniem ustalonych zasad ich przetwarzania lub ich modyfikacją w sposób nieuprawniony.
Rozporządzenie nowelizacyjne ma zastosowanie do przychodów, dochodów i strat uzyskanych bądź poniesionych od 1 stycznia 2016 r.
Uwaga!
Wprowadzono nowy wzór podatkowej księgi przychodów i rozchodów, który znajduje się w załączniku do rozporządzenia w sprawie prowadzenia PKPiR.
Zgodnie z § 3 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 31.03.2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2016 r. poz. 467), jeśli podatnik założył księgę przed wejściem w życie tego aktu prawnego, nie musi jej wymieniać – ma prawo kontynuować jej prowadzenie do końca roku 2016 zgodnie ze „starym” wzorem:
§ 3. 1. Podatnicy, którzy przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia założyli podatkową księgę przychodów i rozchodów, mogą kontynuować prowadzenie tej księgi również po dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia według wzorów określonych w rozporządzeniu, o którym mowa w § 1, w brzmieniu dotychczasowym.
Poszukujesz biura rachunkowego wyspecjalizowanego w prowadzeniu podatkowej księgi przychodów i rozchodów? Skorzystaj z usług naszych doświadczonych księgowych, którzy są zawsze na bieżąco z ciągle zmieniającymi się przepisami. Postaw na rzetelność, terminowość i najwyższą jakość usług – skontaktuj się z biurem rachunkowym BUCHCOM w Warszawie.