Ministerstwo Finansów szykuje kolejną dużą porcję ważnych zmian w przepisach dotyczących prawa podatkowego. Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw została już uchwalona przez Sejm i przekazana do Senatu. Lada dzień możemy spodziewać się jej ostatecznego zatwierdzenia. Ten nowy akt prawny ma wejść w życie 1 stycznia 2017 r.
Jak podkreśla resort finansów, zmiany mają uszczelnić system podatkowy – sięgnięto w tym celu po rozwiązania, które sprawdziły się w latach ubiegłych, m.in. mechanizm odwrotnego obciążenia czy odpowiedzialność solidarną. Nowelizacja ma być korzystna dla podatników uczciwych, rzetelnie wywiązujących się z obowiązków podatkowych, skierowana jest natomiast przeciwko wyłudzeniom i podmiotom dopuszczającym się oszustw podatkowych.
Zmiany zostaną dokonane w następujących aktach prawnych:
- ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710. z późn. zm.),
- ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks kamy skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186, z późn. zm.)
- ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.).
Stawki VAT w 2017 r. – czy zostaną obniżone?
Nowe przepisy zakładają zachowanie stawek VAT na obecnym poziomie – mimo iż początkowo planowano ich zmniejszenie do tych, które obowiązywały przed 1 stycznia 2011 roku. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów w odpowiedzi na interpelacje poselskie wyjaśnił jednak, iż obniżka taka spowodowałaby zmniejszenie dochodów budżetu państwa z tytułu VAT na poziomie 7,5 mld zł w skali roku. Jako że VAT jest najważniejszym źródłem tych dochodów, wielkość i stabilność wpływów z tytułu tego podatku jest bardzo istotna z punktu widzenia bezpieczeństwa kraju oraz jego polityki społecznej i gospodarczej.
W 2017 r. będą więc nadal obowiązywały stawki 23%, 8%, 5% oraz 0% VAT. Obniżenie tych wartości planuje się najwcześniej w roku 2019. Jak podkreśla resort finansów, dopiero po 2017 r. będzie można ocenić rezultaty wprowadzenia proponowanych ustawą nowelizacyjną rozwiązań uszczelniających.
Odwrotne obciążenie i odpowiedzialność solidarna w 2017 r.
Analizy wpływów podatkowych z konkretnych branż wykazały, iż objęcie w 2014 r. mechanizmem odwrotnego obciążenia m.in. niektórych wyrobów stalowych przyniosło pożądane rezultaty. Ustawa nowelizacyjna przewiduje więc rozszerzenie katalogu towarów i usług, dla których ciężar rozliczenia VAT jest przeniesiony z dostawcy na nabywcę.
Od 1 stycznia 2017 r. w katalogu towarów objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia znajdą się niektóre towary z kategorii złota o próbie niższej niż 325 tysięcznych, srebra i platyny, a także procesory, przy czym dla tych ostatnich obowiązywał będzie próg dla transakcji w wysokości 20.000 zł. Ze względu na wykrycie licznych nadużyć w branży budowlanej, odwrotnym obciążeniem ma zostać objętych również 47 rodzajów usług budowalnych.
Z kolei odpowiedzialnością solidarną nabywcy za zobowiązania podatkowe sprzedawcy mają zostać objęte transakcje, których przedmiotem są folia typu stretch oraz dyski twarde HDD i SSD.
Kwartalne rozliczenia i elektroniczne deklaracje VAT 2017
Kolejna zmiana dotyczy ograniczenia możliwości rozliczania VAT za okresy kwartalne wyłącznie do podmiotów spełniających warunki dla zachowania statusu małego podatnika. Prawo takie od 1 stycznia 2017 r. będą więc mieli podatnicy, których wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła równowartości 1.200.000 euro. Dokonywanie kwartalnych rozliczeń nie będzie też możliwe dla podatników rozpoczynających wykonywanie czynności opodatkowanych VAT – przez okres pierwszych 12 miesięcy.
Ustawa nowelizacyjna przewiduje wprowadzenie obowiązku przesyłania deklaracji VAT drogą elektroniczną. Od 1 stycznia 2017 r. ma on objąć podatników, którzy są lub powinni być zarejestrowani jako VAT UE, podatników będących dostawcami lub nabywcami towarów lub usług objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia, jak również podatników zobowiązanych przepisami o podatku dochodowym do składania deklaracji PIT-4R, informacji PIT-11 oraz rocznego obliczenia podatku PIT-40 za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Docelowo ustawodawca planuje rozszerzenie obowiązku składania deklaracji VAT elektronicznie na wszystkich podatników – stosowne przepisy mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.
Wprowadzony ma zostać także obowiązek elektronicznego składania informacji podsumowujących: VAT-UE i VAT-27 – wyłącznie za okresy miesięczne.
Wyższy limit do zwolnienia z VAT 2017
Nowe przepisy przewidują również podniesienie limitu do zwolnienia podmiotowego z VAT. Od 1 stycznia 2017 r. ze zwolnienia tego będą mogli korzystać podatnicy, których wartość sprzedaży w poprzednim roku obrotowym nie przekroczyła 200.000 zł. To o 50.000 zł więcej niż obecnie. Prawo do zwolnienia z VAT w 2017 r. będzie przysługiwało także podatnikom, których wartość sprzedaży w 2016 r. przekroczyła 150.000 zł, ale nie przekroczyła 200.000 zł.
Podwyższenie limitu do zwolnienia podmiotowego z VAT w 2017 r. ma być szczególnie korzystne dla małych firm, które nie będą musiały rozliczać VAT, a co za tym idzie wypełniać wszystkich związanych z tym obowiązków.
Sankcje i obostrzenia
Ustawa nowelizacyjna ma wprowadzić zmiany m.in. w Kodeksie karnym skarbowym. Organ podatkowy ma mieć prawo do nałożenia dodatkowego zobowiązania podatkowego na podmiot, w stosunku do którego zostanie wykryte nierzetelne rozliczanie podatku. W przypadku wykrycia działań skutkujących zawyżeniem zwrotu VAT lub zaniżeniem zobowiązania podatkowego, sankcja będzie wynosiła 30% kwoty zawyżenia lub zaniżenia. W przypadku oszustw podatkowych dodatkowe zobowiązanie wyniesie 100% tej kwoty.
Projekt ustawy zakłada również wprowadzenie dokładnej weryfikacji podmiotów w procesie rejestracyjnym oraz obostrzenia w kwestii wykreślania z rejestru.
Zlikwidowana ma natomiast zostać sankcja wynikająca z przepisów dotyczących tzw. ulgi na złe długi.
Nowe rozwiązania mają obowiązywać od 1 stycznia 2017 r. Wyjątkiem są przepisy, których wejście w życie przewidziano na 1 stycznia 2018 r. Czekamy już tylko na ostateczne zatwierdzenie ustawy nowelizacyjnej przez Senat, podpisanie przez Prezydenta i opublikowanie aktu prawnego.
Sprawdź też: Komunikat MF: JPK_VAT od stycznia 2017 dla małych i średnich