Już wkrótce obowiązek przekazywania danych z ksiąg podatkowych w postaci Jednolitego Pliku Kontrolnego obejmie nową grupę podatników. Przepisy, które weszły w życie 1 lipca 2016 r., nałożyły na podmioty prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych wymóg przekazywania organom podatkowym danych do e-kontroli w formie plików o ujednoliconej strukturze i określonym formacie. Na stronie internetowej Ministerstwa Finansów opublikowano siedem struktur JPK: księgi rachunkowe, wyciągi bankowe, magazyn, ewidencje zakupu i sprzedaży VAT, faktury VAT, podatkowa księga przychodów i rozchodów oraz ewidencja przychodów.
Zgodnie z art. 82 ust. § 1b Ordynacji podatkowej, przekazywanie danych z rejestrów VAT w formie plików JPK odbywa się drogą elektroniczną, bez wezwania organu podatkowego, w terminie do 25. dnia każdego miesiąca. Od 1 lipca 2016 r. obowiązek ten mają największe podmioty, tzw. duzi przedsiębiorcy. Dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw przepisy nowelizacyjne przewidują możliwość skorzystania z okresu przejściowego na wdrożenie JPK. Małe i średnie przedsiębiorstwa muszą przesyłać pliki JPK_VAT począwszy od rozliczenia za styczeń 2017 r., natomiast mikroprzedsiębiorstwa – od rozliczenia za styczeń 2018 r.
Kary za nieprzekazanie JPK_VAT
Za niedostosowanie działalności do nowych wymogów, a co za tym idzie uchybienie obowiązkowi terminowego przesyłania plików JPK_VAT, grożą surowe kary. Wprawdzie ustawodawca nie określił wprost sankcji dotyczącej Jednolitego Pliku Kontrolnego, jednak w przepisach prawa podatkowego znajdują się regulacje, które mogą go dotyczyć.
W art. 80 ustawy z dnia 10.09.1999 ustawy - Kodeks karny skarbowy czytamy:
Art. 80. § 1. Kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej,
podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.
Raport z ewidencji VAT w formie pliku JPK formalnie jest informacją podatkową, a uchybienie obowiązkowi przekazania takiej informacji może zostać potraktowane jako karalne naruszenie obowiązków podatkowych. Jeżeli zostanie ono zakwalifikowane jako przestępstwo skarbowe, podatnik może zostać ukarany grzywną od 10 do 120 stawek dziennych. Stawka dzienna nie może być niższa od 1/30 części minimalnego wynagrodzenia za pracę ani przekraczać jej 400-krotności. Przy obliczeniu wymiaru sankcji zgodnie z płacą minimalną obowiązującą w 2016 r., kwota ta może wynieść od 616,60 zł do 2 959 680 zł.
Jeśli natomiast spóźnienie z przesłaniem ewidencji VAT w formie plików JPK zostanie zakwalifikowane jako wykroczenie skarbowe, kara grzywny może wynieść od 1/10 do 20-krotnej wysokości płacy minimalnej. Jeśli grzywnę orzeka sąd, kwota taka w 2016 r. może wynieść od 185 zł do 37 tys. zł. Jeśli będzie to kara nałożona mandatem – maksymalnie 3,7 tys. zł.
Kwalifikacja czynu zależy od czynników takich jak m.in. stopień szkodliwości społecznej czynu, sposób jego popełnienia, pobudki działania sprawcy itp.
Podatnik, który spóźni się z przesłaniem pliku JPK_VAT może też zostać ukarany karą porządkową, na którą wskazuje art. 262 § 2a Ordynacji podatkowej. Sankcja ta może wynieść do 2.800 zł.
Jednak najbardziej dotkliwa kara może spotkać przedsiębiorcę, w stosunku do którego zostanie wszczęte postępowanie karnoskarbowe. W taki wypadku grzywna za utrudnianie kontroli może wynieść nawet 17,7 mln zł.
Należy przy tym pamiętać, iż od 1 stycznia 2017 r. minimalne wynagrodzenie będzie wynosiło 2.000 zł brutto – w związku z tym również sankcje liczone na podstawie tej kwoty wzrosną.
Odroczenie terminu przesyłania plików JPK z rejestrami VAT
Na dostosowanie działalności do nowych wymogów małe i średnie przedsiębiorstwa mają już niewiele czasu. Niestety wiele z nich wciąż jest nieprzygotowanych na obowiązek przesyłania plików JPK_VAT. Teoretycznie przepisy dają możliwość odroczenia wykonania obowiązku podatkowego, jakim niewątpliwie jest przesyłanie ewidencji VAT w formie pliku JPK. Prawo to przysługuje na mocy art. 48 Ordynacji podatkowej.
Odroczenie terminu wykonania obowiązku podatkowego musi być jednak podyktowane ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym. Stosowny wniosek należy złożyć do Ministra Rozwoju i Finansów - przed upływem terminu złożenia informacji podatkowej. Po upływie tego terminu nie ma już możliwości odroczenia obowiązku.
O tym, czy w danym przypadku zasadne będzie ustalenie indywidualnego terminu wykonania obowiązku podatkowego, decyduje urzędnik. Należy więc liczyć się z ryzykiem otrzymania decyzji odmownej, nawet w wypadku zupełnego nieprzygotowania przedsiębiorstwa do zmian. O wiele bezpieczniejsze okaże się dołożenie starań, by na ten obowiązek działalność przygotować, chociażby poprzez zakupienie oprogramowania dostosowanego do JPK.
Więcej o karach za spóźnienie z przekazaniem JPK_VAT i odroczeniu terminu czytaj w Poradniku