Sprzedaż dokonana na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnika ryczałtowego, zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, powinna być zaewidencjonowana na kasie fiskalnej. W 2018 r. od tej ogólnej zasady wciąż obowiązują pewne wyjątki. Zostały one określone w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dn. 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2017 r. poz. 2454).
W rozporządzeniu tym zawarto regulacje, zgodnie z którymi nawet podatnik, którego obrót roczny przekracza limit do zwolnienia podmiotowego, w pewnych okolicznościach nie musi mieć kasy fiskalnej. Co więcej, nawet przedsiębiorca już stosujący takie urządzenie w działalności, nie w każdym przypadku, musi ewidencjonować na nim sprzedaż. Po spełnieniu określony warunków ma bowiem prawo do zwolnienia przedmiotowego lub zwolnień dla szczególnych czynności, wymienionych w załączniku do tego aktu prawnego.
Zapłacono mi przelewem – czy muszę drukować paragon?
Prowadzenie ewidencji sprzedaży na kasie fiskalnej kojarzy się zwykle z bezpośrednim kontaktem sprzedawca-klient. Jednakże w obecnych czasach istnieje wiele możliwości świadczenia usług i sprzedaży towarów na odległość. Dostarczenie paragonu fiskalnego nabywcy jest w takim wypadku utrudnione. Z tego względu ustawodawca wprowadził dwa szczególne rodzaje zwolnień z kas fiskalnych: zwolnienie dla usług z zapłatą na rachunek oraz zwolnienie dla sprzedaży wysyłkowej.
Aby móc korzystać z tych zwolnień, czynność musi być wykonana z zachowaniem wszystkich warunków wyszczególnionych dla każdego z nich. Tylko wtedy sprzedawca nie ma obowiązku drukowania paragonu fiskalnego. Należy również pamiętać, iż zwolnienie z ewidencji na kasie dotyczy wyłącznie tych czynności, które spełniły określone warunki. W przypadku pozostałej sprzedaży zachodzi obowiązek ewidencjonowania jej na kasie.
Zwolnienia przedmiotowe z kasy fiskalnej w 2018 r. przysługują na mocy § 2 ust. 1 rozporządzenia.
Zwolnienie z kasy dla usług z zapłatą na rachunek
Niezależnie od tego, czy usługi świadczone są na odległość, czy nie, po spełnieniu określonych warunków mogą korzystać ze zwolnienia określonego w poz. 39 załącznika do rozporządzenia.
Zgodnie z tym zapisem, w 2018 r. zwolnione z kasy jest:
39 |
Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła |
Z powyższego zwolnienia nie można korzystać w odniesieniu do świadczenia usług, które zostały wymienione w § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia. Wymieniono tam m.in. usługi naprawy pojazdów silnikowych, usługi związane z wyżywieniem, usługi kulturalne i rozrywkowe w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe czy usługi związane z rozrywką i rekreacją w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki oraz sale taneczne. Te i inne wymienione tam usługi należy zawsze rejestrować na kasie – bez względu na obrót podatnika i inne czynniki.
Jednakże nawet od tego wyłączenia istnieje wyjątek. Zwolnienie określone w poz. 39 można zastosować w odniesieniu do czynności wymienionych w § 4 ust. 1 pkt 2 lit. f-h rozporządzenia, czyli usług:
f) w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 51 załącznika do rozporządzenia,
g) prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 28 załącznika do rozporządzenia,
h) doradztwa podatkowego,
Zwolnienie z kas dla powyższych czynności ma zastosowanie, jeśli świadczenie usług ma miejsce wyłącznie przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, lub których rezultat jest przekazywany wyłącznie przy wykorzystaniu tych środków. Tak wynika z § 4 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia.
Zwolnienie z kasy dla sprzedaży wysyłkowej
Sklepy internetowe, firmy prowadzące sprzedaż za pośrednictwem serwisów aukcyjnych itp. mogą korzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej w 2018 r. określonego w poz. 38 załącznika do rozporządzenia.
Zgodnie z tym zapisem, na kasie fiskalnej nie musi być rejestrowana:
38 |
Dostawa towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres) |
Należy przy tym pamiętać, iż prawo do tego zwolnienia nie przysługuje przy przyjęciu zapłaty (nawet częściowej) gotówką. Co więcej, nawet jeśli nabywca zapłaci przelewem, ale odbierze towar osobiście (a to praktyka dość częsta, gdyż pozwala uniknąć kosztów przesyłki), sprzedawca ma obowiązek wystawić i wręczyć klientowi paragon fiskalny.
W praktyce przedsiębiorcy prowadzący sprzedaż wysyłkową, którzy posiadają kasy fiskalne, najczęściej decydują się wystawić paragon fiskalny, nawet jeśli przysługuje im prawo do zwolnienia. Dokument taki dołączają do towaru wysłanego kurierem lub pocztą. Okazuje się to korzystne z dwóch względów: wzbudza zaufanie klientów, którzy zyskują dowód dokonanego zakupu, a także nie wymaga od przedsiębiorcy dokonywania zapisów w odrębnej ewidencji.
Zwolnienie z kas określone w poz. 38 załącznika nie przysługuje dla towarów wymienionych w § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia. W tym wypadku od tej reguły nie ma żadnych wyjątków.
Aktualne rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas fiskalnych obowiązuje tylko do końca 2018 r. Podatnicy korzystający ze zwolnienia dla usług z zapłatą na rachunek i zwolnienia dla sprzedaży wysyłkowej, a także innych zwolnień z kas, muszą w odpowiednim czasie zorientować się, jakie regulacje w tym względzie ustawodawca wprowadzi od 1 stycznia 2019 r. Niewykluczone bowiem, iż preferencje te z nowym rokiem zostaną zlikwidowane.
Więcej o zwolnieniach z kas fiskalnych w 2018 r. czytaj w Poradniku