Korzystanie z pewnych możliwości oraz niektórych form rozliczeń wymaga od podatnika spełnienia wymagań określonych w przepisach. W rachunkowości, podatku VAT oraz podatku dochodowym funkcjonują limity przychodów, po przekroczeniu których nie można już stosować pewnych preferencyjnych rozwiązań. Limity dotyczące zachowania statusu małego podatnika, prowadzenia uproszczonej księgowości czy opłacania podatku w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wyrażone są w euro. Przeliczenia tych wartości na złote dokonuje się według kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski.
W porównaniu do roku poprzedniego zmieniły się niektóre wytyczne dotyczące terminu ustalania średniego kursu euro. Ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1333) zmodyfikowała m.in. brzmienie art. 24a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Limitu dotyczącego prowadzenia ksiąg rachunkowych nie przelicza się już po średnim kursie euro z dnia 30 września roku poprzedzającego rok podatkowy. Wszystkie opisane poniżej limity należy przeliczać na złote według średniego kursu NBP z pierwszego roboczego dnia października.
Dnia 1 października 2015 r. średni kurs euro wyniósł 4,2437 zł/euro (tabela kursów nr 191/A/NBP/2015).
Prowadzenie ksiąg rachunkowych
Zgodnie z art. 24a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości, na osobach fizycznych, spółkach cywilnych osób fizycznych, spółkach jawnych osób fizycznych oraz spółkach partnerskich spoczywa obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, jeśli ich przychody w rozumieniu art. 14 ustawy o PIT za poprzedni rok podatkowy wyniosły co najmniej 1.200.000 euro w przeliczeniu na walutę polską. Przeliczenia takiego dokonuje się na podstawie średniego kursu ogłoszonego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października.
Limit przychodów za rok 2015, którego przekroczenie skutkuje obowiązkiem prowadzenia ksiąg rachunkowych od 1 stycznia 2016 r., wynosi 5.092.440 zł.
1.200.000 euro x 4,2437 zł/euro = 5.092.440 zł
W porównaniu z rokiem poprzednim limit ten jest wyższy prawie o 82.000 zł. W związku z tym można się spodziewać zmniejszenia liczby podmiotów zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych od 1 stycznia 2016 r.
Dowiedz się więcej: Kto w 2016 r. musi prowadzić księgi rachunkowe
Status małego podatnika VAT
Podmioty spełniające warunki do zachowania statusu małego podatnika mogą korzystać z preferencyjnych rozwiązań, takich jak rozliczanie VAT według tzw. metody kasowej (zgodnie z art. 21 ustawy o VAT), czy rozliczanie za okresy kwartalne, bez konieczności wpłacania zaliczek na podatek, (zgodnie z art. 103 ust. 2-2g tejże ustawy).
Małym podatnikiem jest podatnik, który spełnia warunki określone w art. 2 pkt 25 ustawy o VAT:
Art. 2. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:
(…)
25) małym podatniku - rozumie się przez to podatnika podatku od towarów i usług:
a) u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro,
b) prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro
- przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł;
Po przeliczeniu kwoty wyrażonej w euro na złote, według kursu NBP z 1 października 2015 r., limit dla małego podatnika na rok 2016 wynosi 5.092.000 zł (po zaokrągleniu do 1000 zł).
1.200.000 euro × 4,2437 zł/euro = 5.092.000 zł.
W przypadku podatników prowadzących przedsiębiorstwa maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi itp. limit ten po zaokrągleniu wynosi 191.000 zł.
45.000 euro × 4,2437 zł/euro = 191.000 zł.
Limity te są wyższe niż w roku poprzednim odpowiednio o 77.000 zł i 3.000 zł.
Status małego podatnika dla celów podatku dochodowego
Zgodnie z art. 5a pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 4a pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, status małego podatnika dla celów tego podatku przysługuje podmiotom, których wartość przychodów brutto ze sprzedaży w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 1.200.000 euro. Kwotę tę przelicza się na złote według średniego kursu NBP ogłoszonego na pierwszy dzień roboczy października i zaokrągla do 1.000 zł.
W 2016 r. małymi podatnikami będą podmioty, których przychody w 2015 r. nie przekroczyły kwoty 5.092.000 zł.
1.200.000 euro × 4,2437 zł/euro = 5.092.000 zł.
Status małego podatnika uprawnia do wpłacania zaliczek na podatek dochodowy za okresy kwartalne oraz do dokonywania jednorazowych odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16k ust. 7-13 ustawy o CIT oraz art. 22k ust. 7-13 ustawy o PIT.
Jednorazowe odpisy amortyzacyjne
Mali podatnicy oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej mają prawo do dokonywania jednorazowej amortyzacji od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grup 3-8 KST (z wyjątkiem samochodów osobowych). Odpisu amortyzacyjnego można dokonać w roku podatkowym, w którym środki takie wprowadzono do ewidencji środków trwałych. Łączna wartość odpisów amortyzacyjnych nie może przekroczyć 50.000 euro. Kwotę tę przelicza się na złote według średniego kursu ogłoszonego przez NBP na dzień 1 października roku poprzedzającego rok podatkowy i zaokrągla do 1.000 zł.
W 2016 roku limit jednorazowych odpisów amortyzacyjnych będzie wynosił 212.000 zł
50.000 euro × 4,2437 zł/euro = 212.000 zł.
W porównaniu do roku 2015 limit ten jest wyższy o 3.000 zł.
Należy przy tym podkreślić, iż metody jednorazowej amortyzacji nie będą mogli stosować podatnicy CIT rozpoczynający w 2016 r. działalność gospodarczą utworzeni m.in. przez osoby fizyczne, które na poczet kapitału nowo utworzonego podmiotu wniosły uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo bądź jego składniki majątku o wartości przekraczającej łącznie 10.000 euro. W przeliczeniu na polską walutę kwota ta wynosi czyli 42.000 zł (w zaokrągleniu do 1.000 zł).
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Zgodnie z art. 4 ust. 4-6 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, podatnicy kontynuujący prowadzenie działalności gospodarczej mogą korzystać z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym, jeśli ich przychody z tej działalności w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczą 150.000 euro. Kwotę tę przelicza się na złote według średniego kursu ogłoszonego przez NBP na dzień 1 października roku poprzedzającego rok podatkowy.
W 2016 r. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych będą mogli opłacać podatnicy, których przychody w roku 2015 nie przekroczą 636.555 zł.
150.000 euro × 4,2437 zł/euro = 636.555 zł.
Limit w takiej wysokości dotyczy przychodów z działalności prowadzonej samodzielnie bądź w formie spółki cywilnej osób fizycznych lub spółki jawnej osób fizycznych (limit w takim przypadku dotyczy sumy przychodów wspólników spółki).
Ryczałt ewidencjonowany można opłacać miesięcznie lub kwartalnie. Prawo do opłacania ryczałtu za okresy kwartalne przysługuje jednak wyłącznie podatnikom, których przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki nie przekroczyły kwoty 25.000 euro w przeliczeniu na złote. Oznacza to, iż w 2016 r. ryczałt ewidencjonowany za okresy kwartalne będą mogli opłacać podatnicy, których przychody za rok 2015 nie przekroczą 106.092,50 zł.
25.000 euro × 4,2437 zł/euro = 106.092,50 zł.
W porównaniu do limitów na rok 2015 kwoty te uległy zwiększeniu odpowiednio o 9.675 zł i 1.612.50 zł.
Najważniejsze limity na 2016 rok:
Prowadzenie ksiąg rachunkowych: 1.200.000 euro / 5.092.440 zł
Mały podatnik VAT: 1.200.000 euro / 5.092.000 zł
Mały podatnik VAT-pośrednik: 45.000 euro / 191.000 zł
Mały podatnik w podatku dochodowym: 1.200.000 euro / 5.092.000 zł
Jednorazowe odpisy amortyzacyjne: 50.000 euro / 212.000 zł
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych: 150.000 euro / 636.555 zł
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych opłacany za okresy kwartalne: 25.000 euro / 106.092,50 zł.