Ulga na dzieci, inaczej zwana ulgą prorodzinną, stanowi jedno z najczęściej dokonywanych odliczeń od podatku. Warunkiem skorzystania z tej ulgi jest osiągnięcie w roku podatkowym dochodów opodatkowanych według skali podatkowej - oznacza to, iż odliczenia można dokonać wyłącznie w zeznaniu rocznym PIT-36 lub PIT-37. W rozliczeniu za 2015 rok wciąż można z tej ulgi korzystać - rząd nie planuje likwidacji ulgi na dzieci w związku z wprowadzeniem dodatku 500 zł na drugie i każde kolejne dziecko.
Podatnik korzystający z ulgi na dzieci zeznanie roczne PIT-36 lub PIT-37 składa wraz z załącznikiem PIT/O - wskazuje w nim liczbę dzieci oraz ich numery PESEL, a w razie braku takich numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia.
Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga przysługuje na każde małoletnie dziecko, wobec którego podatnik:
Art. 27f. 1. (…)
1) wykonywał władzę rodzicielską;
2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Ulga przysługuje także na każde pozostające na utrzymaniu podatnika pełnoletnie dziecko, które w poprzednim roku:
- otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
- nie ukończyło 25 roku życia, kontynuuje naukę w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących polski lub zagraniczny system oświaty lub szkolnictwo wyższe, oraz poza dochodami z renty rodzinnej nie uzyskało w roku podatkowym dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b ustawy o PIT w łącznej wysokości przekraczającej 3.089 zł.
Kryterium dochodowe
Przepisy przewidują jednak ograniczenie prawa do korzystania z ulgi dla podatników, którzy przez cały rok wychowali tylko jedno dziecko. Obowiązuje tu kryterium dochodowe - jeśli roczne dochody opodatkowane według skali podatkowej, podatkiem liniowym oraz na zasadach określonych w art. 30b ustawy o PIT (tzw. dochody kapitałowe), pomniejszone o odprowadzone składki na ubezpieczenia społeczne nie przekroczą wyznaczonego limitu, podatnik może skorzystać z ulgi na dziecko.
Limity te wynoszą:
112.000 zł dla podatnika pozostającego przez cały rok w związku małżeńskim (jest to limit łączny dochodów podatnika i małżonka)
112.000 zł dla podatnika wychowującego dziecko samotnie (zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o PIT)
56.000 zł dla podatnika niepozostającego w związku małżeńskim (także przez część roku podatkowego)
Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy, podatnikiem samotnie wychowującym dziecko może być:
(…) panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik albo osoba, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osoba pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności (…)
Uwaga!
Kryterium dochodowe nie dotyczy osób wychowujących dwoje i więcej dzieci - w takim wypadku ulga przysługuje niezależnie od wysokości dochodów.
Wysokość odliczenia
Aby ustalić kwotę przysługującego podatnikowi odliczenia, należy posłużyć się stawką określoną w art. 27f ust. 2 ustawy o PIT. Stawkę tę stosuje się za każdy miesiąc, w którym podatnik wychowywał dziecko, przy czym wysokość tej stawki różni się w zależności od tego, na które kolejne dziecko ulga jest ustalana.
Stawki ulgi na pierwsze i kolejne dzieci:
Pierwsze i drugie dziecko:92,67 zł (1.112,04 zł rocznie)
Trzecie dziecko: 166,67 zł (2.000,04 zł rocznie)
Czwarte i każde kolejne dziecko: 225 zł (2.700 zł rocznie)
Kwotę ulgi ustala się odrębnie w odniesieniu do każdego dziecka, w stosunku do którego podatnik ma prawo dokonać odliczenia.
Prawo do odliczenia może powstać lub wygasnąć w trakcie roku podatkowego. Prawo takie powstaje np. w miesiącu urodzenia dziecka lub przyjęcia go na wychowanie. Natomiast ustanie prawa do ulgi może być wynikiem np. ukończenia przez dziecko uczące się 25. roku życia, zakończenie nauki przez pełnoletnie dziecko młodsze, a także w przypadkach, o których mowa w art. 27f ust. 2c ustawy o PIT:
2c. Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:
1) na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2) wstąpiło w związek małżeński.
Korzystanie z ulgi na dzieci nie wymaga od podatnika dołączania do zeznania rocznego PIT-36 lub PIT-37 żadnych dodatkowych dokumentów poza załącznikiem PIT/O. Jednak na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik ma obowiązek przedstawić dokumenty niezbędne do ustalenia prawa do ulgi na dzieci, w szczególności są to:
- zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
- zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Zwrot nieodliczonej części ulgi na dzieci w PIT za 2015 r.
Od 2015 r. podatnicy, którzy z powodu niskich dochodów nie mogli wcześniej skorzystać z całej przysługującej im kwoty ulgi na dzieci, mogą niewykorzystaną część odliczenia niejako „odzyskać” z kwoty zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Jednak do zeznania PIT za 2015 r. nie dołącza się już załącznika PIT/UZ - przysługujące podatnikom dodatkowe wsparcie rozlicza się bezpośrednio w zeznaniu podatkowym PIT-36 lub PIT-37.
Kwota zwrotu, o który można się ubiegać, nie może przekraczać łącznej kwoty zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne podlegające odliczeniu, pomniejszonej o składki odliczone w zeznaniu PIT-36L lub PIT-28 oraz wykazane jako odliczone w PIT-16A lub PIT-19A.Jeśli ulga na dzieci przysługuje obojgu rodzicom, opiekunom prawnym bądź rodzicom zastępczym, kwotę zwrotu ogranicza ich łączna kwota zapłaconych składek. Dotyczy to także podatników, którzy owdowieli w trakcie roku podatkowego, o ile związek małżeński został zawarty przed rozpoczęciem roku.
Kliknij po darmowe aktualne druki zeznań rocznych PIT i załączników