Niektórzy podatnicy składając zeznanie roczne PIT za 2015 rok mogą skorzystać z odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne oraz cele związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych. W ramach ulgi rehabilitacyjnej dokonuje się odliczenia od dochodu opodatkowanego według skali podatkowej lub przychodu podlegającemu opodatkowaniu ryczałtem ewidencjonowanym. Oznacza to, iż z ulgi tej mogą skorzystać podatnicy składający zeznanie roczne PIT-36, PIT-37 lub PIT-28.

 

Wydatki na cele rehabilitacyjne podlegają odliczeniu w zeznaniu podatkowym składanym za ten rok, w którym zostały poniesione. Jednak podatnicy wpłacający w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy lub kwoty ryczałtu ewidencjonowanego (uzyskujący przychody z działalności gospodarczej bądź z najmu lub dzierżawy) mogą dokonywać odliczeń na bieżąco w ciągu roku podatkowego.

 

Z ulgi rehabilitacyjnej w PIT za 2015 r. może skorzystać osoba niepełnosprawna, która posiada przynajmniej jeden z poniższych dokumentów:

• orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach
• decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną
• orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydane na podstawie odrębnych przepisów
• orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r.

 

Odliczenia tego może również dokonać podatnik, na którego utrzymaniu pozostaje osoba niepełnosprawna będąca jego: współmałżonkiem, dzieckiem własnym lub przysposobionym, dzieckiem obcym przyjętym na wychowanie, pasierbem, rodzicem, rodzicem współmałżonka, ojczymem, macochą, rodzeństwem, zięciem, synową. Z ulgi rehabilitacyjnej nie może skorzystać opiekun, jeśli dochody osoby niepełnosprawnej w roku podatkowym przekroczą 9.120 zł.

 

Wydatki odliczane w ramach ulgi rehabilitacyjnej w PIT za 2015 r.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wydatki odliczane w ramach ulgi rehabilitacyjnej dzieli na limitowane i nielimitowane.

 

Wydatki nielimitowane wymieniono w art. 26 ust. 7a pkt 1-6, 9-11, 13 i 15 ustawy:

Art. 26

(…)

7a. Za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na:

1) adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

2) przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

3) zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;

4) zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

5) odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;

6) odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne;

(…)

9) opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa;

10) opłacenie tłumacza języka migowego;

11) kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia;

(…)

13) odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:

a) osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,

b) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a;

(…)

15) odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:

a) na turnusie rehabilitacyjnym,

b) w zakładach, o których mowa w pkt 6,

c) na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, o których mowa w pkt 11.

 

Wymienione powyżej wydatki podlegają odliczeniu w kwocie faktycznie poniesionej - przepisy nie określają w tym względzie żadnego limitu. Konieczne jest jednak posiadanie dowodów poniesienia owych kosztów. Zgodnie z art. 26 ust. 7 pkt 4 ustawy, dokumenty takie powinny zawierać dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) oraz sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty.

 

Wydatki limitowane wymieniono w art. 26 ust. 7a pkt 7, 8, 12, 14 ustawy:

Art. 26

(…)

7a. Za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na:

(…)

7) opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł;

8) utrzymanie przez osoby niewidome i niedowidzące zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczone do I grupy inwalidztwa psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł;

(…)

12) leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo);

(…)

14) używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł;

 

Dokonując odliczenia wydatków limitowanych w ramach ulgi rehabilitacyjnej w PIT za 2015 r. należy uwzględnić limit określony w powyższych przepisach.

 

Odliczanie wydatków limitowanych również wymaga posiadania odpowiedniej dokumentacji - tak jak w przypadku wydatków nielimitowanych. Obowiązku takiego nie ma jednak przy dokonywaniu odliczenia wydatków limitowanych związanych z opłaceniem przewodnika, utrzymywaniem psa asystującego oraz z przejazdem samochodem osobowym na konieczne zabiegi rehabilitacyjno-lecznicze. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnik ma jednak obowiązek przedstawić odpowiednio: dane (imię i nazwisko) osoby (lub osób) opłaconej w związku z pełnieniem przez nią funkcji przewodnika, certyfikat potwierdzający status psa asystującego, dokument potwierdzający zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych.

 

Kwota odliczenia nie może przekraczać wysokości dochodu (przychodu) osiągniętego przez podatnika w danym roku podatkowym - dotyczy to zarówno wydatków limitowanych, jak i nielimitowanych. W przypadku podatników składających dwa zeznania roczne: PIT-28 oraz PIT-36 lub PIT-37, możliwe jest dokonanie odliczenia w każdym z nich. Należy jednak pamiętać o zasadzie z art. 26 ust. 13a ustawy:

Art. 26

(…)

13a. Wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

 

Oczywiście w jednym zeznaniu rocznym odliczyć można tylko tę część wydatków, która nie została odliczona w drugim zeznaniu. Niedopuszczalne jest dokonanie odliczenia tej samej kwoty wydatków w obu zeznaniach.

 

Należy również podkreślić, iż wydatków na cele rehabilitacyjne nie można odliczyć w ramach tej ulgi, jeśli zostały one sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku wydatków zwróconych z tych funduszy jedynie częściowo, odliczeniu podlega różnica między poniesionymi wydatkami a sfinansowaną (zwróconą) kwotą.

 

Prawo do odliczenia niektórych wydatków w ramach ulgi rehabilitacyjnej wymaga od osoby niepełnosprawnej posiadania określonej grupy inwalidzkiej:

Do I grupy inwalidztwa zaliczane są osoby, w stosunku do których orzeczono:

całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji

lub

znaczny stopień niepełnosprawności.

 

Do II grupy inwalidztwa zaliczane są osoby, w stosunku do których orzeczono:

całkowitą niezdolność do pracy

lub

umiarkowany stopień niepełnosprawności.

 

 

Używanie samochodu osobowego, turnus rehabilitacyjny, zakup leków

Podatnicy korzystający z ulgi rehabilitacyjnej w PIT za 2015 r. nieraz miewają wątpliwości w kwestii możliwości odliczania pewnych wydatków. W ustaleniu zasad dokonywania odliczeń pomoce okazują  się interpretacje indywidualne oraz wyroki WSA.

 

Wydatki na użytkowanie samochodu osobowego w celu przejazdu na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne nie wymagają od podatnika przechowywania dokumentacji potwierdzającej ich poniesienie. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej konieczne jest jednak przedstawienie dowodów niezbędnych do ustalenia prawa do odliczenia - dokumentu potwierdzającego zlecenie i odbycie takich zabiegów.

W celu ustalenia, jaką kwotę mógł odliczyć podatnik w ramach ulgi rehabilitacyjnej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej może wziąć pod uwagę czynniki takie jak:

• drogę konieczną do przebycia na zabiegi
• średnie spalanie paliwa dla danej marki i typu samochodu
• średnią cenę paliwa stosowaną na stacjach w miejscowości zamieszkania podatnika

Powyższe wynika z wyroku WSA w Łodzi z 27 sierpnia 2014 r., sygn. akt I SA/Łd 626/14 (orzeczenie prawomocne). Podkreślono również, iż wydatkami podlegającymi odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej mogą być jedynie koszty paliwa - odliczenie nie przysługuje na inne wydatki, takie jak ubezpieczenie, przeglądy techniczne itp.

Odliczenie wydatków na paliwo nie może przekraczać kwoty 2.280 zł - należy jednak podkreślić, iż jest to maksymalna wartość odliczenia, a nie kwota określona ryczałtowo. Podatnik ma obowiązek sam ustalić, jakie dokładnie koszty poniósł w związku z dojazdami na konieczne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

 

Kolejna wątpliwość podatników ma związek z określeniem prawa do odliczenia wydatków za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym. Ustawa o PIT nie definiuje pojęcia „turnus rehabilitacyjny”, należy więc posłużyć się definicją zawartą w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.). W art. 10c ust. 1 i 2 tego aktu prawnego określono, co należy rozumieć pod tym pojęciem i kto może organizować takie turnusy:

Art. 10c. 1. Turnus oznacza zorganizowaną formę aktywnej rehabilitacji połączonej z elementami wypoczynku, której celem jest ogólna poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie umiejętności społecznych uczestników, między innymi przez nawiązywanie i rozwijanie kontaktów społecznych, realizację i rozwijanie zainteresowań, a także przez udział w innych zajęciach przewidzianych programem turnusu.

2. Turnusy mogą być organizowane:

1) przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które prowadzą co najmniej przez 2 lata działalność na rzecz osób niepełnosprawnych i uzyskały wpis do rejestru organizatorów prowadzonego przez wojewodę, zwane dalej "organizatorem turnusów";

2) wyłącznie w ośrodkach, które uzyskały wpis do rejestru ośrodków prowadzonego przez wojewodę - z wyłączeniem turnusów organizowanych w formie, o której mowa w ust. 5 pkt 2, z zastrzeżeniem ust. 3.

 

Z dalszych przepisów wynika między innymi, iż turnus rehabilitacyjny powinien trwać przynajmniej 14 dni, być zorganizowany na terenie kraju, a brać w nim udział powinno nie mniej niż 20 osób. Ustawodawca nie wymaga od osoby niepełnosprawnej korzystającej z ulgi rehabilitacyjnej posiadania skierowania na turnus wydanego przez lekarza. Ważne jest jedynie, aby pobyt, w którym podatnik wziął udział, spełniał przesłanki pozwalające uznać go za turnus rehabilitacyjny.

 

W ramach ulgi rehabilitacyjnej osoba niepełnosprawna (lub jej opiekun) może odliczyć wydatki na zakup leków.Podatnicy zastanawiają się nieraz, czy mają prawo do odliczenia wydatków na leki niezwiązane z rodzajem niepełnosprawności. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 7 sierpnia 2012 r., nr IBPBII/1/415-490/12/ASz potwierdził, iż dokonanie takiego odliczenia jest możliwe. Aby wydatek podlegał odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej, konieczne jest spełnienie dwóch wymogów:

• nabyte produkty posiadają cechy leku,
• konieczność stałego lub czasowego stosowania tych leków wynika z zalecenia lekarza specjalisty

Oznacza to, iż nabyty produkt leczniczy będący lekiem musi znajdować się w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i być zalecony przez lekarza posiadającego specjalizację w określonej dziedzinie medycyny. Odliczenia można dokonać także w związku z zakupem leków niezwiązanych ze schorzeniem stanowiącym podstawę orzeczenia niepełnosprawności.

 

Kliknij teraz po aktualne druki PIT za 2015 r. i załączników całkowicie za darmo