Prezydent podpisał ustawę z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1947) oraz ustawę z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948). Nowe regulacje, które wejdą w życie 1 marca 2017 r., skonsolidują administrację podatkową, kontrolę skarbową i Służbę Celną w jeden organ – Krajową Administrację Skarbową (KAS).
Drugi z wymienionych aktów prawnych wprowadza zmiany dotyczące aż 156 ustaw.
KAS ma być wyspecjalizowaną administracją rządową, która będzie wykonywała zadania z zakresu realizacji należności celnych, dochodów podatkowych, opłat i nieopodatkowanych należności budżetowych. Celem tej administracji będzie ochrona interesów Skarbu Państwa oraz obszaru celnego Unii Europejskiej, obsługa i wsparcie przedsiębiorców w prawidłowym wykonywaniu obowiązków celnych oraz wsparcie podatników i płatników w rzetelnym wywiązywaniu się z obowiązków podatkowych.
Organizacja i zadania KAS
Szefem Krajowej Administracji Skarbowej będzie wiceminister finansów – powoływany przez premiera na wniosek ministra finansów. Osoba zajmująca to stanowisko będzie realizowała zadania wykonywane obecnie przez Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, szefa Służby Celnej i Generalnego Inspektora Informacji Finansowej. Szefowi KAS zostaną też powierzone dotychczasowe zadania ministra finansów – zwłaszcza w zakresie nadzoru nad administracją podatkową.
W ramach KAS zostanie wyodrębniona jednolita i umundurowana formacja tworzona przez funkcjonariuszy – Służba Celno-Skarbowa.
Obecnie struktura administracji podatkowej i celnej jest rozproszona w postaci trzech niezależnych pionów, a jej funkcjonowanie regulują odrębne akty prawne. Administracja podatkowa funkcjonuje na podstawie ustawy o urzędach i izbach skarbowych. Izby celne, urzędy celne i oddziały celne podlegają pod ustawę o Służbie Celnej, natomiast urzędy kontroli skarbowej działają na podstawie ustawy o kontroli skarbowej oraz ustawy o administracji podatkowej. Od 1 marca 2017 r. ujednolicona struktura KAS ma podlegać pod jedną ustawę.
Krajowa Administracja Podatkowa składać się będzie z następujących jednostek:
- Urzędów skarbowych
- Urzędów celno-skarbowych
- Komórek organizacyjnych urzędu obsługującego ministra finansów
- Krajowej Informacji Skarbowej
- Izby administracji skarbowej
- Krajowej Szkoły Skarbowości
- Centrum Informatyki KAS
Ponadto ustawa o KAS przewiduje stworzenie prowadzonego w systemie teleinformatycznym Centralnego Rejestru Danych Podatkowych. Celem tego nowego rejestru będzie przede wszystkim gromadzenie i przetwarzanie danych dotyczących obowiązków podatkowych i celnych. Baza ta ma być zsynchronizowana z Centralnym Rejestrem Faktur i Jednolitym Plikiem Kontrolnym, łączyć informacje pochodzące z banków z danymi posiadanymi przez urzędy skarbowe i celne oraz z rejestrem KRS.
Ustawa o KAS a kontrole celno-skarbowe
Jak zapowiedziało Ministerstwo Finansów, wprowadzenie Krajowej Administracji Skarbowej ma przyczynić się do zmniejszenia liczby kontroli przeprowadzanych u podatników. Ma być ich mniej, za to mają być bardziej skuteczne. Wszczęcie kontroli celno-skarbowej będzie następowało z urzędu, a kontrolujący będzie musiał mieć upoważnienie do jej przeprowadzenia. Dokonanie kontroli na podstawie okazanej legitymacji służbowej będzie możliwe jedynie w przypadku podejrzenia, iż dany podmiot nie przestrzega przepisów, a okoliczności sprawy uzasadniają niezwłoczne przeprowadzenie kontroli.
Ustawa o KAS przewiduje także ograniczenia w czasie trwania kontroli. Zgodnie z nowymi przepisami, kontrola celno-skarbowa powinna być zakończona bez zbędnej zwłoki, najpóźniej w terminie 3 miesięcy od jej wszczęcia. W szczególnych przypadkach może jednak zostać przedłużona.
Nowe przepisy dają funkcjonariuszom wykonującym czynności operacyjno-rozpoznawcze prawo do realizacji zadań także w sposób niejawny. Szczegółowe rozwiązania przewiduje się także w odniesieniu do pracy jednostek organizacyjnych KAS oraz pełnienia służby w Służbie Celno-Skarbowej.
Korzyści z wejścia w życie ustawy o KAS
Jak zapowiedział resort finansów, KAS ma poprawić obsługę podatników i ułatwić im dostęp do urzędów, usprawnić działanie aparatu podatkowego oraz zwiększyć bezpieczeństwo finansowe państwa.
Po wejściu w życie nowych przepisów, urzędy mają stać się nowocześniejsze i bardziej przyjazne dla interesantów. Służby mają być bardziej przejrzyste i lepiej zorganizowane.
Wprowadzenie Krajowej Administracji Skarbowej ma przyczynić się do uszczelnienia systemu podatkowego, a co za tym idzie wzmocnienia bezpieczeństwa finansowego kraju.
Na zmianach ma skorzystać zarówno budżet publiczny, jak i przedsiębiorcy.
Przewidziano też wzrost wynagrodzeń dla pracowników administracji publicznej i funkcjonariuszy. Skorzystać mają przede wszystkim najmniej zarabiający. Ujednolicenie struktur organizacyjnych w ramach KAS ma dać pracownikom oraz funkcjonariuszom nowe możliwości rozwoju zawodowego, m.in. poprzez zapewnienie szkoleń. Wszystko to w konsekwencji ma przełożyć się na jakość obsługi podatników.
Przepisy przejściowe dot. KAS
Ustawa wprowadzająca ustawę o KAS reguluje kwestię dalszego zatrudniania pracowników administracji publicznej w KAS. Osoby zatrudnione w izbach skarbowych mają stać się pracownikami izb administracji skarbowej, a pracownicy izb celnych lub urzędów kontroli skarbowej oraz funkcjonariusze celni pełniący służbę w izbach celnych lub komórkach urzędu obsługującego ministra finansów – odpowiednio pracownikami jednostek organizacyjnych KAS lub funkcjonariuszami Służby Celno-Skarbowej. Wszystkie te osoby zachowają ciągłość pracy, a najpóźniej 28 lutego 2017 r. zostaną poinformowani o miejscu wykonywania obowiązków, o ile ulegnie ono zmianie.