Zgodnie z przepisami ustawy o VAT, sprzedaż dokonana na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnika ryczałtowego musi zostać udokumentowana paragonem fiskalnym. Nabywca może jednak zwrócić się do sprzedawcy z żądaniem wystawienia faktury do takiej transakcji – ma na to 3 miesiące licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar, wykonano usługę lub przyjęto całość bądź część zapłaty.

W przypadku wystawienia faktury do takiej transakcji, oryginał paragonu fiskalnego dołącza się do egzemplarza faktury pozostającego u sprzedawcy.

Ministerstwo Finansów na swojej oficjalnej stronie internetowej zamieściło komunikat o otrzymywanych sygnałach dotyczących nieuczciwych praktyk przedsiębiorców i pracowników stacji paliw. W procederze tym wykorzystuje się paragony fiskalne niewydane bądź nieodebrane przez nabywców, w celu wystawienia faktury na zaprzyjaźnioną firmę, zwykle w zamian za korzyść majątkową. Otrzymane faktury służą nieuczciwym podmiotom do zawyżenia kwoty podatku naliczonego oraz kosztów podatkowych.

Resort ostrzega – takie działanie jest niezgodne z prawem i wiąże się z dotkliwymi sankcjami, z karą więzienia włącznie. Problem ten pojawia się nie tylko na stacjach benzynowych, ale też m.in. w sieciach handlowych przy sprzedaży materiałów budowlanych.

Konsekwencje wystawiania pustych faktur

Pracownik, który w nieuczciwy sposób próbuje dorobić na wystawianiu faktur do paragonów niewydanych nabywcy lub przez niego pozostawionych, naraża siebie i firmę na dotkliwe konsekwencje finansowe i nie tylko. Faktura wystawiona do udokumentowanej paragonem transakcji, która w istocie zawarta była z innym nabywcą, to tzw. pusta faktura – dokumentująca czynność, która nie miała miejsca w rzeczywistości.

Jeśli w wystawionej fakturze wykazana byłaby kwota podatku VAT, stacja paliw ma obowiązek zapłacić podatek należny wynikający zarówno z tej faktury, jak i z paragonu, do którego została wystawiona. W praktyce oznacza to konieczność dwukrotnej płatności podatku od jednej transakcji oraz zapłaty odsetek za zwłokę od podatku zapłaconego po terminie.

Konsekwencje dla odbiorcy pustej faktury

Przedsiębiorstwo, na które została wystawiona faktura do transakcji, która nie została dokonana, nie ma prawa do odliczenia wynikającego z niej podatku. Jeśli firma dokona takiego odliczenia, musi liczyć się z nałożeniem sankcji w wysokości 100% zawyżenia podatku naliczonego.

Pustej faktury nie można też uwzględnić w kosztach uzyskania przychodów dla celów podatku dochodwego. Nabywca ma bowiem prawo zaliczyć wydatek do kosztów wyłącznie wtedy, gdy obejmuje on rzeczywistą transakcję dokonaną pomiędzy wskazanymi na fakturze sprzedawcą i nabywcą.

Konsekwencje karno-skarbowe

Jednak najdotkliwsze konsekwencje posługiwania się pustymi fakturami wynikają z przepisów Ustawy - kodeks karny skarbowy. W art. 62 § 2 i § 2a tego aktu prawnego czytamy:

Art. 62

(…)

2. Kto fakturÄ™ lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem siÄ™ posÅ‚uguje, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolnoÅ›ci na czas nie krótszy od roku, albo obu tym karom Å‚Ä…cznie.

2a. Kto fakturÄ™ lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem siÄ™ posÅ‚uguje, a kwota podatku wynikajÄ…ca z faktury albo suma kwot podatku wynikajÄ…cych z faktur jest maÅ‚ej wartoÅ›ci,
podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolnoÅ›ci, albo obu tym karom Å‚Ä…cznie.

Powyższe kary mogą zostać nałożone zarówno na podmiot wystawiający pustą fakturę, jak i firmę posługującą się takim dokumentem. Odpowiedzialność za taki proceder mogą ponieść zarówno nieuczciwi sprzedawcy, jak i kierownicy stacji paliw (lub innych punktów), członkowie zarządu, a także księgowi firm, którzy ponoszą winę za umożliwienie nieuczciwych działań.

Więcej: Puste i fałszywe faktury – nawet do 25 lat więzienia