Świadczenie usług związanych z wyżywieniem, zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 2 lit. i rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2016 r. poz. 2177) musi być ewidencjonowane za pomocą urządzenia fiskalnego. Ten bezwzględny obowiązek dotyczy usług świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne (w tym również sezonowo) oraz usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering). W wypadku tych czynności nie obowiązuje 2-miesięczny okres na wprowadzenie kasy w działalności. Podatnik świadczący takie usługi nie może również korzystać ze zwolnienia podmiotowego z kas – przysługującego ze względu na nieprzekroczenie rocznego limitu obrotu określonego w przepisach.

 

W praktyce oznacza to, iż każda stacjonarna placówka gastronomiczna oraz każda firma cateringowa musi mieć kasę fiskalną już od pierwszej wykonanej usługi związanej z wyżywieniem. Każda osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej oraz każdy rolnik ryczałtowy korzystający z takiej usługi musi otrzymać paragon fiskalny – od zasady tej nie ma żadnych wyjątków. Została ona zapisana w § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r. poz. 363).

 

Ministerstwo Finansów ostrzega przed niewydawaniem paragonów fiskalnych

Już w przeszłości resort finansów zwracał uwagę na częstą w branży gastronomicznej praktykę wydawania tzw. paragonów kelnerskich lub rachunków zamiast paragonu fiskalnego. Rachunek kelnerski może mieć postać wypisanego odręcznie dokumentu, na przykład na bloczku oznaczonym jako „pokwitowanie wpłaty” czy "rachunek dla konsumenta". Paragon lub rachunek kelnerski może być również wydrukiem, jednak nie oznaczonym określeniem „paragon fiskalny”.

Oczywiście samo wydanie takiego dokumentu nie jest niezgodne z przepisami. Jednak w ślad za wydaniem paragonu kelnerskiego lub rachunku musi iść wydanie klientowi lokalu paragonu fiskalnego. Należy go wręczyć danej osobie niezależnie od tego, czy wyraża ona takie życzenie, czy nie. Wymóg ten zostaje spełniony w szczególności poprzez przyniesienie gościowi lokalu paragonu fiskalnego do stolika, przy którym siedzi.

 

Ministerstwo Finansów na swojej oficjalnej stronie internetowej opublikowało ostrzeżenie przed konsekwencjami wydawania paragonu lub rachunku kelnerskiego zamiast paragonu fiskalnego. Jak podkreślono, brak dokumentu wydrukowanego z kasy fiskalnej w większości przypadków oznacza, iż dana sprzedaż nie została i nie zostanie za pomocą tego urządzenia zarejestrowana. To z kolei oznacza, iż usługa została wykonana w tzw. szarej strefie, a podatki nie trafiły do budżetu państwa.

 

Co grozi za wydanie paragonu kelnerskiego zamiast fiskalnego

Dokonanie sprzedaży z pominięciem kasy fiskalnej bądź niewydanie paragonu fiskalnego wiąże się z groźbą ukarania grzywną za wykroczenie skarbowe. Mandat karny może wynieść od 200 do nawet 4.000 zł.

Konsekwencje tego czynu ponosi nie tylko właściciel lokalu gastronomicznego, ale też kierownik zmiany, a także osoba bezpośrednio odpowiedzialna za wydanie paragonu – kelner lub kasjer. Niestety zwykle to ci ostatni najbardziej odczuwają negatywne skutki popełnionego wykroczenia, gdy kontrola ujawni niewydanie paragonu fiskalnego.

 

Jak podkreśla resort finansów, kelnerzy nierzadko są zmuszani przez swoich pracodawców do stosowania nieuczciwych praktyk, które prowadzą do zaniżenia rzeczywistego przychodu lokalu. Działanie takie ma negatywny wpływ przede wszystkim na pracowników – przedsiębiorca, który ukrywa prawdziwe dochody, musi też ukryć rzeczywiste koszty. Kosztami tymi są m.in. pensje czy składki ZUS pracowników. W konsekwencji przedsiębiorca taki nie będzie prowadził legalnego zatrudnienia, lecz będzie zatrudniał pracowników „na czarno” – bez rejestracji i opłacania należnych składek.

 

Ministerstwo zaapelowało o zaprzestanie praktyki wydawania paragonu kelnerskiego zamiast fiskalnego – apel ten skierowano zarówno do przedsiębiorców, jak i do pracowników lokali gastronomicznych. Podkreślono przy tym, iż branża gastronomiczna jest zidentyfikowana przez organy podatkowe jako branża szczególnie wysokiego ryzyka nadużyć podatkowych, w związku z czym przedsiębiorcy świadczący usługi związane z wyżywieniem muszą liczyć się z częstymi kontrolami.

 

Dnia 11 sierpnia 2017 r. Ministerstwo Finansów opublikowało kolejny komunikat w sprawie wydawania paragonów kelnerskiech zamiast paragonów fiskalnych. Zgodnie z podaną informacją, w wyniku przeprowadzonych kontroli w ciągu zaledwie jednego dnia w centrum Warszawy wymierzono grzywny o łącznej wartości kilkudziesięciu tysięcy złotych. Resort zapowiedział kontynuowanie kontroli - szczególnie w ośrodkach, w których latem skupia się życie turystyczne. 

 

Więcej w poradniku: Zwolnienia z kas fiskalnych – 2017 r.

 

Czytaj też: Kasa fiskalna od pierwszej sprzedaży 2017: Usługi gastronomiczne