Aktualne przepisy dotyczące zwolnień z obowiązku rejestrowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej określają dwie zasadnicze formy preferencji w tym zakresie: zwolnienie z kasy fiskalnej w 2018 r. przysługujące ze względu na wysokość obrotu podatnika (zwolnienie podmiotowe) oraz zwolnienie dla określonych czynności (zwolnienie przedmiotowe).
Regulacje w tym zakresie znajdują się w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dn. 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2017 r. poz. 2454). Należy przy tym pamiętać, iż obowiązuje ono tylko do końca 2018 r.
Limit do zwolnienia z kasy fiskalnej w 2018 r.
Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia, zwolnienie z kas przysługuje podatnikom, których obrót w poprzednim roku nie przekroczył limitu w wysokości 20.000 zł netto. Należy przy tym uwzględniać wyłącznie obrót ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych. Do całości obrotu dla określenia prawa do zwolnienia nie wlicza się obrotu ze sprzedaży dokonanej na rzecz innych podmiotów gospodarczych.
Ponadto, zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia, przy wyliczaniu kwoty uprawniającej do zwolnienia z kas w 2018 r. nie wlicza się obrotu z czynności wymienionych w poz. 37 i 50 załącznika do tego aktu prawnego. Wymieniono tam dostawę nieruchomości oraz dostawę towarów i świadczenie usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, pod warunkiem udokumentowania tych czynności w całości fakturą.
Limit proporcjonalny do zwolnienia z kasy fiskalnej w 2018 r.
W przypadku przedsiębiorców rozpoczynających sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w trakcie roku, limit do zwolnienia z kasy wylicza się w proporcji do okresu prowadzenia tej sprzedaży. Należy wziąć pod uwagę okres od dnia wykonania pierwszej czynności do końca roku kalendarzowego.
Opisane powyżej zasady wyliczania obrotu dotyczą także podatników rozpoczynających sprzedaż, którym przysługuje w 2018 r. limit proporcjonalny do zwolnienia z kasy.
Więcej o sposobie wyliczenia limitu proporcjonalnego w 2018 r. czytaj TUTAJ
Zwolnienie podmiotowe i inne zwolnienia – jak wyliczyć limit
Zdarza się, iż przedsiębiorca spełnia warunki do korzystania z dwóch (lub więcej) różnych zwolnień z kasy fiskalnej. Na przykład prowadzi sprzedaż wysyłkową, która spełnia warunki określone w poz. 38 załącznika do rozporządzenia. Korzysta też ze zwolnienia podmiotowego, ponieważ jego obrót nie przekracza przysługującego mu limitu. Do momentu, w którym przekroczy limit, nie musi mieć kasy fiskalnej, nawet gdy nie wszystkie wykonywane czynności spełniają warunki określone w poz. 38 dla sprzedaży wysyłkowej.
Przedsiębiorcy może nasunąć się pytanie, w jaki sposób powinien wyliczyć obrót dla ustalenia prawa do zwolnienia podmiotowego z kasy fiskalnej – z uwzględnieniem obrotu z czynności zwolnionych (w powyższym przykładzie jest to sprzedaż wysyłkowa), czy nie.
Aby to ustalić, należy wziąć pod uwagę art. 111 ust. 1a ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, ustalenie kwoty uprawniające do skorzystania ze zwolnienia z kasy wymaga zsumowania całej sprzedaży netto dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych. Wyjątkiem jest jedynie obrót z omówionych wcześniej czynności wymienionych w poz. 37 i 50 załącznika. Nie można wyłączać z tej kwoty obrotu ze sprzedaży pozostałych usług i towarów, które na mocy rozporządzenia zostały zwolnione z kas przedmiotowo. Dotyczy to wszystkich innych czynności wymienionych w obu częściach załącznika do tego aktu prawnego.
Jeśli więc podatnik z omawianego przykładu prowadzi sprzedaż wysyłkową, na potrzeby zastosowania zwolnienia podmiotowego z kas wylicza obrót całościowy. Jeśli natomiast przekroczy limit, będzie musiał wprowadzić kasę w działalności w ciągu 2 miesięcy. Termin ten liczy się od końca miesiąca, w którym obrót podatnika przekroczył przysługujący mu limit. Przedsiębiorca ten wciąż może korzystać ze zwolnienia dla sprzedaży wysyłkowej – nie musi rejestrować na kasie czynności, które spełnią warunki określone w poz. 38 załącznika.
Kiedy nie można korzystać ze zwolnienia podmiotowego
Należy pamiętać, iż ze zwolnienia z kas w 2018 r. przysługującego ze względu na nieprzekroczenie limitu obrotów nie mogą korzystać podatnicy wykonujący czynności wymienione w § 4 ust. 1 rozporządzenia. Wyłączone ze zwolnień z kas są m.in. usługi przewozu osób i ich bagażu taksówkami, usługi naprawy pojazdów silnikowych, usługi fryzjerskie i kosmetyczne, usługi prawnicze, usługi doradztwa podatkowego, usługi opieki medycznej świadczone przez lekarzy i dentystów, usługi związane z wyżywieniem, jak również sprzedaż sprzętu radiowego, telekomunikacyjnego i telewizyjnego, sprzętu fotograficznego, wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych, perfum i wód toaletowych itp.
Wykonanie choćby jednorazowo czynności wymienionej w § 4 ust. 1 rozporządzenia pozbawia podatnika prawa do zwolnienia podmiotowego z kas. Jeśli wykonuje on także czynności niewymienione w tym przepisie, musi ewidencjonować na kasie całość sprzedaży. Tak naprawdę w przypadku czynności wyłączonych ze zwolnień z kas urządzenie fiskalne należy wprowadzić jeszcze przed dokonaniem pierwszej sprzedaży.
Więcej o zwolnieniach z kas fiskalnych w 2018 r. czytaj w Poradniku