Prawo do zwolnienia z VAT przysługuje podatnikom na mocy art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Mogą z niego korzystać przedsiębiorcy, których łączna wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła kwoty 200.000 zł. W przypadku podatników rozpoczynających działalność w trakcie roku, limit wylicza się w proporcji do okresu jej prowadzenia.
Korzystanie ze zwolnienia z VAT to dla przedsiębiorcy mniej obowiązków, a co za tym idzie także niższe koszty prowadzenia działalności. Nie musi on składać deklaracji VAT-7 lub VAT-7K, a także wysyłać danych z ewidencji VAT w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK_VAT). NieVAT-owiec może wystawiać faktury na kwotę niższą o VAT, przez co jego oferta może zyskiwać na konkurencyjności.
Wielu podatników wychodzi też z założenia, że skoro nie rozliczają VAT, to nie obowiązują ich przepisy ustawy o VAT. Uznają na przykład, iż zwolnienie z VAT automatycznie przekłada się na zwolnienie z obowiązku stosowania kasy fiskalnej w 2018 r. Jest to jednak założenie błędne – kwestia korzystania ze zwolnień z kas została uregulowana odrębnymi przepisami, które nie wskazują żadnego związku między zwolnieniem z VAT a zwolnieniem z kas.
Kasa fiskalna w 2018 r. także dla nieVAT-owców
Wszystkich przedsiębiorców – czynnych podatników VAT i podatników korzystających ze zwolnienia z tego podatku, niezależnie czy ze względu na nieprzekroczenie limitu obrotu czy też wykonywane czynności – obowiązuje art. 111 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy prowadzący sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych muszą rejestrować obrót i kwotę podatku za pomocą urządzenia fiskalnego.
Natomiast w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dn. 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2017 r. poz. 2454) określono, w jakich przypadkach podatnik nie musi rejestrować sprzedaży na kasie.
Najczęściej podatnicy korzystają ze zwolnienia z kas, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia. Zgodnie z tym przepisem, kasy fiskalnej w 2018 r. nie muszą posiadać przedsiębiorcy, których obrót ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 20.000 zł netto. Przy czym do obrotu określanego na potrzeby zastosowania tego zwolnienia nie wlicza się obrotu z czynności wymienionych w poz. 37 i 50 załącznika do tego aktu prawnego. Wymieniono tam dostawę nieruchomości oraz dostawę towarów i świadczenie usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji - warunkiem jest udokumentowanie tych czynności w całości fakturą.
W rozporządzeniu określono także inne zwolnienia z kas fiskalnych, które w 2018 r. przysługują niektórym podatnikom i niektórym czynnościom. Wymieniono je w załączniku do rozporządzenia. Ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej nie wymaga m.in. sprzedaż wysyłkowa oraz świadczenie usług z zapłatą na rachunek – pod warunkiem spełnienia wszystkich wymogów określonych dla każdego z tych zwolnień.
Więcej o zwolnieniach z kas fiskalnych w 2018 r. czytaj w Poradniku
Kasa fiskalna obowiÄ…zkowa dla nieVAT-owca w 2018 r.
W niektórych przypadkach zarówno podatnicy zwolnieni z VAT, jak i czynni VAT-owcy muszą w 2018 r. stosować kasę fiskalną już od pierwszej czynności. Dotyczy to przedsiębiorców zajmujących się dostawą towarów i świadczeniem usług, które zostały wymienione w § 4 ust. 1 rozporządzenia. W katalogu czynności wyłączonych ze zwolnień z kas w 2018 r. znalazły się m.in. usługi naprawy pojazdów silnikowych, usługi fryzjerskie i kosmetyczne, usługi przewozu osób i ich bagażu taksówkami, usługi związane z wyżywieniem, usługi prawnicze, usługi doradztwa podatkowego, usługi opieki medycznej świadczone przez lekarzy i dentystów, jak również dostawa wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych, sprzętu radiowego, telekomunikacyjnego i telewizyjnego, sprzętu fotograficznego, perfum i wód toaletowych.
Warto przy tym przypomnieć, iż od 1 stycznia 2018 r. w katalogu czynności wyłączonych ze zwolnień z kas znalazły się czynności z § 4 ust. 1 pkt 2 lit. k i l, czyli świadczenia usług:
k) kulturalnych i rozrywkowych - wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe,
l) związanych z rozrywką i rekreacją - wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne,
Podatnik zwolniony z VAT, który w 2018 r. chce rozpocząć wykonywanie tych czynności, musi mieć kasę fiskalną już od pierwszej czynności.
Ulga na kasÄ™ fiskalnÄ… dla podatnika zwolnionego z VAT w 2018 r.
Przedsiębiorca korzystający ze zwolnienia z VAT rozpoczynający pracę z kasą fiskalną, może uzyskać ulgę na zakup tego urządzenia w wysokości 90% jego wartości, nie więcej niż 700 zł.
Zgodnie z art. 111 ust. 5 ustawy o VAT:
Art. 111
(…)
5. W przypadku gdy podatnik rozpoczął ewidencjonowanie obrotu w obowiązujących terminach i wykonuje wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub jest podatnikiem, u którego sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, urząd skarbowy dokonuje zwrotu kwoty określonej w ust. 4 na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, w terminie do 25. dnia od dnia złożenia wniosku przez podatnika.
Wniosek o zwrot kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących, składany przez nieVAT-owca w celu otrzymania ulgi na rachunek bankowy, powinien spełniać warunki określone w § 4 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.12.2010 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących.
Więcej o uldze na kasę fiskalną w 2018 r. czytaj w Poradniku