Dnia 1 stycznia 2019 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159). Ten nowy akt prawny wprowadzi zmiany w kwestii rozliczania kosztów dotyczących zakupu samochodu osobowego oraz wydatków związanych z jego używaniem. Zostaną one wprowadzone w zakresie podatków PIT i CIT.
Wyższy limit odpisów amortyzacyjnych od 2019 r.
Od 1 stycznia 2019 r. obowiązywał będzie wyższy limit odpisów amortyzacyjnych, dokonywanych od wartości początkowej samochodu osobowego, które uznaje się za koszty uzyskania przychodów. Obecnie stanowi on równowartość 20.000 euro. Kwotę tę przelicza się na złote według średniego kursu ogłaszanego przez NBP na dzień przekazania auta do używania. Od nowego roku limit ten określony będzie w polskiej walucie - ma wynosić 150.000 zł.
Nowy limit będzie się stosowało także w odniesieniu do samochodów przyjętych do używania i wprowadzonych do ewidencji środków trwałych przed dniem 1 stycznia 2019 r.
Część odpisów amortyzacyjnych wyłączoną z kosztów podatkowych będzie się ustalało na takich samych zasadach, jak obecnie. Z kosztów uzyskania przychodu wyłącza się każdorazowo tę część odpisu amortyzacyjnego, która przypada na wartość początkową samochodu przekraczającą limit. Należy przy tym podkreślić, iż do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się całej wartości odpisów amortyzacyjnych, aż do chwili osiągnięcia limitu. Takie stanowisko przestawił m.in. NSA w wyroku z 27 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 2241/11. Każdy odpis będzie kosztem w części określonej proporcjonalnie do podanego limitu.
Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych przez leasingodawców w 2019 r.
Omawiany limit nie będzie dotyczył odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej samochodu osobowego, który został oddany przez podatnika do odpłatnego użytkowania na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub umowy o podobnym charakterze, jeśli oddawanie w odpłatne używanie na podstawie takiej umowy stanowi przedmiot działalności podatnika. Taka regulacja znajdzie się w nowododanych od 1 stycznia 2019 r. art. 16 ust. 5b ustawy o CIT oraz art. 23 ust. 5b ustawy o PIT.
Amortyzacja samochodu elektrycznego
Od 1 stycznia 2019 r. w ustawie o PIT znajdzie się następujący zapis:
Art. 23. 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
(…)
4) odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a-22o, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę:
a) 225 000 zł - w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. poz. 317 i 1356),
b) 150.000 zł - w przypadku pozostałych samochodów osobowych;
Analogiczna regulacja zostanie zawarta w art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT. Obecnie limit odpisów amortyzacyjnych w przypadków samochodu będącego pojazdem elektrycznym wynosi 30.000 euro. Od 1 stycznia 2019 r. ma zostać podniesiony do 225.000 zł. Należy jednak podkreślić, iż limit ten będzie się stosowało do pojazdów elektrycznych oddanych do używania od dnia następującego po dniu ogłoszenia przez Komisję Europejską pozytywnej decyzji o zgodności pomocy publicznej przewidzianej w powyższych przepisach ze wspólnym rynkiem. Efekt taki uzyskamy również wtedy, gdy Komisja Europejska stwierdzi, iż przepisy te nie stanowią pomocy publicznej. Czekamy więc na pozytywną decyzję UE. Zanim nie zostaną podjęte, samochody elektryczne będzie obejmował limit odpisów amortyzacyjnych taki sam, jak w przypadku innych aut – 150.000 zł od 1 stycznia 2019 r.
Koszty składek na ubezpieczenie samochodu w 2019 r.
Zmiany zostaną również wprowadzone w art. 16 ust. 1 pkt 49 ustawy o CIT oraz art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o PIT. Zgodnie z nowym brzmieniem tych przepisów, z kosztów uzyskania przychodów wyłączone są składki na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część, ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości pojazdu przyjętej dla celów ubezpieczenia.
Powyższe nie dotyczy aut niestanowiących środka trwałego podatnika PIT – ustawodawca wprowadził w tym względzie inne regulacje, opisane w dalszej części artkułu.
Koszty używania samochodu osobowego w 2019 r.
Od 1 stycznia 2019 r. w ustawach o PIT i CIT zostaną wprowadzone zmiany, które ograniczą możliwość zaliczania do kosztów podatkowych wydatków poniesionych z tytułu używania samochodu osobowego stanowiącego środek trwały podatnika. Obecnie wydatki takie podlegają zaliczeniu do kosztów w pełnej wysokości. Przy czym musi zostać spełniony warunek ogólny, wskazujący na konieczność występowania związku pomiędzy ponoszonym wydatkiem a przychodem podatnika. Po wejściu w życie nowych przepisów wydatki związane z samochodem używanym do celów mieszanych (tzw. zarówno związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, jak i niezwiązanych z nią) będzie można zaliczyć do kosztów podatkowych tylko w 75%. Limit ten obejmie również kwotę VAT naliczonego niepodlegającego odliczeniu.
Zaliczenie wydatku do kosztów w pełnej kwocie będzie możliwe tylko wtedy, gdy samochód osobowy użytkowany będzie wyłącznie do celów związanych z działalnością gospodarczą. Wymaga to prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, o której mowa w ustawie o VAT oraz przekazania do urzędu informacji VAT-26.
Koszty używania prywatnego samochodu podatnika w 2019 r.
W art. 26 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT od 1 stycznia 2019 r. znajdzie się następująca regulacja:
Art. 23. 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
(…)
46) poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania, stanowiącego własność podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, samochodu osobowego niebędącego składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, oraz składek na ubezpieczenie takiego samochodu; te wydatki i składki w wysokości 20% stanowią jednak koszty uzyskania przychodów pod warunkiem, że samochód ten jest wykorzystywany również do celów związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika;
Zgodnie z powyższym przepisem, od nowego roku za koszty uzyskania przychodów nie będzie się uznawało wydatków z tytułu kosztów używania ani składek na ubezpieczenie samochodu, który nie został zaliczony do środków trwałych (prywatnego samochodu przedsiębiorcy). Wydatki te będzie można zaliczyć do kosztów wyłącznie wtedy, gdy auto będzie wykorzystywane również do celów związanych z działalnością gospodarczą podatnika – w wysokości 20%. Nie będzie się już ich rozliczało w ramach tzw. kilometrówki.
W uzasadnieniu do projektu nowelizacji czytamy:
Podatnicy, którzy dla potrzeb działalności gospodarczej będą wykorzystywać samochód stanowiący ich własność, do kosztów uzyskania przychodów będą mogli zaliczyć 20% poniesionych wydatków (80% wydatków wyłączono z kosztów podatkowych). Dla ustalenia limitu wydatków zaliczanych do kosztów podatkowych, podatnicy będą uwzględniać wszystkie wydatki związane z eksploatacją stanowiącego ich własność, prywatnego samochodu osobowego faktycznie wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, tj. niebędącego składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT (niewpisanego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, niebędącego samochodem o wartości do 10 tys. zł, niebędącego samochodem niezaliczonym do środków trwałych z uwagi na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok). (...)
VAT od zakupu i eksploatacji samochodu w 2019 r.
Regulacje dotyczące odliczania VAT od wydatków związanych z zakupem i użytkowaniem samochodu osobowego w 2019 r. pozostaną dokładnie takie same, jak obecnie. Jeśli więc pojazd będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych, przedsiębiorca będzie mógł odliczyć VAT od wydatków na jego nabycie i używanie w wysokości 50%.
Odliczanie 100% VAT naliczonego od wydatków związanych z samochodem osobowym będzie możliwe wyłącznie wtedy, gdy podatnik użytkuje go wyłącznie do celów związanych z działalnością gospodarczą i prowadzi dla tego pojazdu stosowną ewidencję przebiegu. Odliczanie 100% VAT naliczonego wymaga w tym wypadku złożenia w urzędzie skarbowym informacji VAT-26.
Czytaj też: Zmiany w podatku PIT i CIT w 2019 r. - uproszczenia