Do końca 2014 r. nie było przepisu, który określałby sposób wyliczenia przychodu z nieodpłatnych świadczeń w przypadku wykorzystania samochodu stanowiącego własność pracodawcy na cele prywatne pracownika. Podatnicy, jeśli decydowali się na wykazywanie prywatnego używania, wyliczali przychody w różny sposób; np. na podstawie prowadzonej kilometrówki, opłat leasingowych czy też cen z wypożyczalni samochodów.
Ujednolicenie sposobu ustalania przychodu pracownika w przypadku korzystania przez niego z samochodu służbowego na cele prywatne zostało wprowadzone do ustawy o PIT ustawą z dnia 7.11.2014 r. o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej, która została opublikowana 27 listopada 2014 r. w Dz. U. z 2014 r. poz. 1662. Zwana jest czwartą ustawą deregulacyjną.
Na podstawie tej ustawy dodany został ustęp 2a w artykule 12 ustawy o PIT, który brzmi:
2a. Wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości:
1) 250 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika do 1.600 cm3;
2) 400 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1.600 cm3.
2b. W przypadku wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych przez część miesiąca wartość świadczenia ustala się za każdy dzień wykorzystywania samochodu do celów prywatnych w wysokości 1/30 kwot określonych w ust. 2a.
2c. Jeżeli świadczenie przysługujące pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych jest częściowo odpłatne, to przychodem pracownika jest różnica pomiędzy wartością określoną w ust. 2a albo ust. 2b i odpłatnością ponoszoną przez pracownika.
Wynika z tego, że jeśli pracownik będzie korzystał na cele prywatne z samochodu pracodawcy przez cały miesiąc, to na podstawie art. 12 ust. 2a ustawy o PIT ustalony zostanie przychód do opodatkowania w wysokości:
- 250 zł (jeśli korzysta z samochodu o pojemności do 1.600 cm3) lub
- 400 zł (w przypadku używania pojazdu o pojemności powyżej 1.600 cm3).
Przykład:
Pracownik korzystał z samochodu służbowego o pojemności silnika mniejszej niż 1.600 cm3 na cele prywatne przez cały miesiąc. Pracodawca ustali przychód do opodatkowania w kwocie 250 zł.
Korzystanie z samochodu przez pracownika przez część miesiąca spowoduje obniżenie przychodu. W takim przypadku za każdy dzień wykorzystywania pojazdu pracownikowi naliczony zostanie przychód w wysokości 1/30 podanych wartości.
Przykład:
Jeżeli pracownik będzie przebywał na zwolnieniu lekarskim przez 12 dni kwietnia (samochód zostanie na parkingu firmy) to ustalony przychód będzie wynosił 18 x 1/30z kwoty 250 zł czyli 150 zł.
Jeżeli natomiast świadczenie przysługujące pracownikowi z tytułu wykorzystywania służbowego auta do celów prywatnych będzie częściowo odpłatne, to przychodem będzie różnica pomiędzy wartością przychodu ustaloną według wcześniej podanych zasad i odpłatnością ponoszoną przez pracownika.
Przykład:
Jeśli użytkowanie prywatne samochodu jest częściowo odpłatne, np. pracownik pokrywa koszt w wysokości 150 zł to ustalony przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń zostanie pomniejszony o tę kwotę. Np. przy pełnym miesiącu dla pojazdu o pojemności silnika pow. 1.600 cm3 ryczałtowy przychód wyniesie 250 zł (400 zł - 150 zł).
Należy zwrócić uwagę, że wyżej opisany sposób ustalania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, jakim jest korzystanie z pojazdu firmowego, dotyczy wyłącznie pracowników!
Nadal nie został określony sposób obliczenia przychodu w przypadku korzystania z samochodów służbowych przez zleceniobiorców, właścicieli czy innych osób, którym udostępniane są firmowe auta.
Wątpliwości pozostają też w kwestii czy kwoty omawianego ryczałtu dotyczą jedynie korzystania z samochodu, czy mieści się w nich również paliwo, które zakupił pracodawca.