W 2015 roku po raz kolejny zmieniły się przepisy dotyczące zwolnień z obowiązku stosowania kas fiskalnych w działalności gospodarczej. Podatnicy już od połowy 2014 r. wypatrywali wieści o nadciągających zmianach. Ministerstwo Finansów i tym razem nie zawiodło - mimo iż nie zmniejszono limitu obrotów do zwolnienia podmiotowego z kas - pozostał on na tym samym poziomie 20.000 zł - obowiązek instalacji tych urządzeń obejmie ogromną liczbę podatników - być może nawet 100 tys. firm.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2014 r., poz. 1544) weszło w życie 1 stycznia 2015 r. i będzie obowiązywać do 31 grudnia 2016 r. Nowe przepisy wprowadzają obowiązkowe kasy fiskalne m.in. dla lekarzy, mechaników, fryzjerów, prawników, doradców podatkowych, księgowych, kosmetyczek, a także podatników świadczących usługi związane z wyżywieniem.
Ponadto w nowym stanie prawnym nie ma już zwolnienia dla niewielkiej liczby usług, z którego wielu podatników mogło korzystać do końca 2014 r. Zwolnienie to przysługiwało, jeśli łączna liczba usług świadczonych przez przedsiębiorcę w poprzednim roku podatkowym nie przekraczała 50, a łączna liczba odbiorów była mniejsza niż 20, przy czym każda taka transakcja musiała być dokumentowana fakturą. Z dniem 1 stycznia 2015 r. zlikwidowano to zwolnienie.
Jak widać, pozostawienie limitu do zwolnienia podmiotowego na tym samym poziomie 20.000 zł nie uchroniło wielu podatników przed obowiązkiem instalacji kasy fiskalnej w 2015 r. Wśród szerokiego grona usługodawców zobowiązanych do wprowadzenia kasy fiskalnej w działalności, znaleźli się przedsiębiorcy świadczący usługi związane z wyżywieniem, czyli m.in. właściciele restauracji, barów, kawiarni itp.
Czynności dodane do katalogu wyłączeń ze zwolnień z kas fiskalnych znajdujemy w § 4 pkt 1 lit. o oraz pkt 2 lit. c - j rozporządzenia:
4. Zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się w przypadku:
1) dostawy:
(…)
o) perfum i wód toaletowych (PKWiU 20.42.11.0), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów
2) świadczenia usług:
(…)
c) naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów (w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania),
d) w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,
e) w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów,
f) w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów,
g) prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 28 załącznika do rozporządzenia,
h) doradztwa podatkowego,
i) związanych z wyżywieniem (PKWiU 56), wyłącznie:
– świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz
– usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering),
j) fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych
Czynności wymienione w § 4 rozporządzenia nie mogą korzystać z żadnych zwolnień z kas fiskalnych. Nawet jeśli podatnik osiąga obroty nieprzekraczające kwoty limitu do zwolnienia podmiotowego lub spełnia inne warunki, np. płatności za usługi otrzymuje wyłącznie przelewem, prowadzi sprzedaż wysyłkową itp. wykonując czynności z katalogu wyłączeń z kas musi mieć urządzenie rejestrujące i za jego pomocą ewidencjonować zarówno te, jak i inne czynności.
Największą grupę czynności nowododanych do katalogu wyłączeń z kas stanowią usługi. Warto jednak zwrócić uwagę na § 4 pkt 1 lit. o rozporządzenia, gdzie jako wyłączoną ze zwolnień z kas wymieniono dostawę perfum i wód toaletowych. W przeciwieństwie do usług wymienionych w § 4 pkt 2 lit. c - j, dla których obowiązuje przesunięty w czasie termin instalacji kasy, dostawa perfum i wód toaletowych oraz inne czynności wymienione w § 4 pkt 1 i pkt 2 lit. a i b muszą być ewidencjonowane za pomocą urządzenia fiskalnego już od pierwszej sprzedaży.
Wprowadzono też zmianę w § 4 pkt 1 lit. l - mowa tam o wyłączeniu ze zwolnień z kas dla dostawy nośników danych. W latach 2013-2014 przepis ten wskazywał na wyłączenie ze zwolnień z kas dostawy zapisanych nośników danych. Natomiast od 1 stycznia 2015 r. wyłączeniu podlega dostawa zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych.
Dowiedz się więcej o zmianach w stosowaniu zwolnień z kas od 1 stycznia 2015 r.
Kasa fiskalna a usługi gastronomiczne
W 2015 roku prawo do zwolnienia z kas fiskalnych tracą m.in. podatnicy świadczący usługi związane z wyżywieniem. Należy przy tym podkreślić, iż przepis ten mówi o usługach świadczonych wyłącznie stacjonarnie oraz w formie kateringu. Obowiązek stosowania kas objął także przedsiębiorców świadczących tego typu usługi sezonowo. W praktyce oznacza to, że każda stacjonarna placówka gastronomiczna: pizzeria, bar, kawiarnia, restauracja itp. musi mieć kasę fiskalną od 2015 r. Obowiązek ten dotyczy także firm dostarczających posiłki na weselach, komuniach czy innych przyjęciach okolicznościowych, a także zapewniających katering pracownikom w różnego rodzaju przedsiębiorstwach, biurowcach itp.
W § 4 pkt 2 rozporządzenia mowa jest o pewnych dwóch wyjątkach od wyłączenia ze zwolnienia z kas:
(…)
- z wyjątkiem świadczenia usług na warunkach określonych w poz. 35 załącznika do rozporządzenia przez podatnika, o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy, oraz świadczenia usług, o których mowa w lit. i, świadczonych na pokładach samolotów lub w sposób określony w poz. 45 załącznika do rozporządzenia.
W poz. 35 załącznika do rozporządzenia wymieniono dostawę towarów i świadczenie usług przez podatnika na rzecz jego pracownika oraz przez spółdzielnie mieszkaniowe na rzecz członków lub innych osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub które są właścicielami lokali położonych w budynkach administrowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, jak również przez wspólnoty mieszkaniowe na rzecz właścicieli lokali. W takim przypadku świadczenie usług związanych z wyżywieniem nie musi być ewidencjonowane na kasie fiskalnej.
Drugi wyjątek dotyczy konkretnie usług związanych z wyżywieniem określonych w § 4 pkt 2 lit. i rozporządzenia.
Usługi związane z wyżywieniem nie muszą być ewidencjonowane na kasie fiskalnej, jeśli:
- Świadczone są na pokładach samolotów
- Świadczone są przez stołówki w placówkach wymienionych w art. 43 ust. 9 ustawy o VAT, prowadzone przez te placówki, udostępniane wyłącznie dla uczniów, studentów i innych podopiecznych oraz nauczycieli i personelu (poz. 45 załącznika do rozporządzenia)
We wspomnianym art. 43 ust. 9 ustawy o VAT czytamy:
9. Przez placówki oświatowe, o których mowa w ust. 1 pkt 13 oraz w art. 83, rozumie się szkoły i przedszkola publiczne i niepubliczne, szkoły wyższe i placówki opiekuńczo-wychowawcze.
W wymienionych powyżej przypadkach usługi związane z wyżywieniem nie muszą być ewidencjonowane na kasie fiskalnej. Jednak wszelkie inne punkty gastronomiczne oraz firmy kateringowe mają obowiązek ewidencjonować sprzedaż za pomocą kasy fiskalnej od 01.03.2015 r.
Kiedy kasa fiskalna dla usług związanych z wyżywieniem
Podatnicy świadczący usługi związane z wyżywieniem, którzy do końca 2014 r. zachowali prawo do zwolnienia z kasy fiskalnej, czas na wprowadzenie tego urządzenia w działalności mają do 1 marca 2015 r. Termin ten wynika z § 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia. Wyłącznie zaprzestanie świadczenia tych usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych przed 1 stycznia 2015 r. dawało podatnikowi prawo do zachowania prawa do zwolnienia z kas.
Jednak nawet podatnicy, którzy zrezygnowali ze świadczenia usług związanych z wyżywieniem przed 1 stycznia 2015 r. będą musieli wprowadzić kasę fiskalną w działalności, jeśli w 2015 lub 2016 r. wykonają choćby jedną taką czynność - w takim wypadku mają 2 miesiące na instalację kasy - licząc od końca miesiąca, w którym pierwsza taka usługa została wykonana. Zasada ta wynika z § 9 ust. 3 rozporządzenia.
Z kolei przedsiębiorcy, którzy dopiero rozpoczną świadczenie usług związanych z wyżywieniem w roku 2015 lub 2016, zgodnie z § 9 ust. 4 rozporządzenia, kasę fiskalną będą musieli wprowadzić w ciągu 2 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym wykonali pierwszą taką usługę.
Należy przy tym podkreślić, iż w przypadku niektórych podatników obowiązek wprowadzenia kasy fiskalnej mógł powstać przed 1 marca 2015 r. Dotyczy to np. przedsiębiorców świadczących usługi związane z wyżywieniem, którzy jeszcze w 2014 r. przekroczyli limit obrotów do zwolnienia podmiotowego. Jeśli limit ten został przekroczony w grudniu 2014 r., kasę należy wprowadzić w działalności do 1 marca 2015 r. Jeśli w listopadzie - należało dopełnić tego obowiązku najpóźniej 1 lutego 2015 r. Jeśli w październiku - termin na instalację kasy minął 1 stycznia 2015 r. itd.
Do 1 marca 2015 r. pozostało już bardzo niewiele czasu. Podatnicy świadczący usługi związane z wyżywieniem, którzy jeszcze nie wprowadzili kasy fiskalnej w działalności, muszą pamiętać, że do 1 marca 2015 r. mają obowiązek:
- Zakupić odpowiednie urządzenie
- Zgłosić je w urzędzie skarbowym
- Zafiskalizować je w serwisie fiskalnym
Dopiero po wykonaniu tych czynności podatnik ma kasę gotową do rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży. Z tym wszystkim musi zdążyć przed 1 marca 2015 r. Czym dłużej będzie zwlekał, tym bardziej naraża się na spóźnienie z instalacją kasy, a co za tym idzie utratę prawa do ulgi do 700 zł za każde urządzenie zgłoszone do urzędu skarbowego. Teraz jest najlepszy czas na odwiedzenie serwisu fiskalnego w Warszawie lub w innych miejscowościach - dopóki jeszcze wybór jest dość spory, a półki w serwisach nie świecą pustkami. Pamiętajmy, że obowiązek instalacji kasy fiskalnej do 1 marca 2015 r. dotyczy nawet 100 tys. podatników - tak ogromny popyt generuje braki asortymentowe, w związku z czym istnieje duże prawdopodobieństwo, że pod koniec lutego urządzeń może zabraknąć nawet u producentów. Warto więc jak najszybciej zakupić kasę fiskalną dostosowaną do potrzeb firmy świadczącej usługi związane z wyżywieniem.