Zmiany od 1 stycznia 2018 r. wprowadzone zostaną mocą następujących aktów prawnych:

• Ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1649)
• Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 846)
• Ustawy z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 2024)

 

Zmienione zostaną m.in.:

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1221)

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 201)

 

Stawki VAT w 2018 r.

 

Podwyższone w 2011 roku do 8% i 23% stawki VAT miały obowiązywać tylko do końca 2013 roku. Jednak kolejne nowelizacje wydłużały okres ich stosowania. Rok 2018 również nie przyniesie długo oczekiwanego powrotu do dawnych stawek VAT 7% i 22% - obecne regulacje zachowują stawki podwyższone do końca 2018 r.

 

Jak wyjaśnił podsekretarz stanu Ministerstwa Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską, decyzja o zmianie wysokości i struktury stawek VAT zostanie podjęta w momencie właściwym pod względem stabilności finansów publicznych. Duży wpływ na to ma mieć analiza efektów wdrażanych przez resort działań uszczelniających system podatkowy.

 

 

Limit do zwolnienia z VAT w 2018 r.

 

Z przysługującego na mocy art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług zwolnienia podmiotowego z VAT dla całości sprzedaży w 2018 r. mogą korzystać podatnicy, których wartość sprzedaży w roku 2017 nie przekroczy kwoty 200.000 zł netto. W przypadku przedsiębiorców rozpoczynających działalność w tracie roku podatkowego limit wylicza się zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy w proporcji do okresu prowadzenia tej sprzedaży, przy czym ze zwolnienia z VAT można korzystać, jeśli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy wyliczonego limitu.

 

Podobnie jak w latach poprzednich, prawo do zwolnienia z VAT podatnik traci z chwilą wykonania czynności, którą przekroczył limit. W tym momencie staje się czynnym podatnikiem VAT i musi dokonać zgłoszenia rejestracyjnego do tego podatku.

 

Wyliczając wartość sprzedaży w celu zastosowania zwolnienia z VAT, należy wziąć także pod uwagę art. 113 ust. 2 ustawy:

Art. 113. 

(…)

2. Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

1) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;

2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:

a) transakcji związanych z nieruchomościami,
b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
c) usług ubezpieczeniowych
- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. 

 

Należy przy tym pamiętać, iż zwolnienie nie dotyczy podatników, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy:

13. Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1) dokonujących dostaw:

a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
- energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),
- wyrobów tytoniowych,
- samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
d) terenów budowlanych,
e) nowych środków transportu;

2) świadczących usługi:

a) prawnicze,
b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
c) jubilerskie;

3) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

 

 

Ewidencje VAT – tylko elektronicznie w 2018 r.

 

Zakres danych, jakie powinny zawierać prawidłowo prowadzone ewidencje VAT, nie ulegnie zmianie w 2018 r. w stosunku do roku 2017. Zgodnie z art. art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, ewidencje te powinny zawierać dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. W tym dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korekt podatku naliczonego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

 

Mocą ustawy nowelizacyjne z dnia 13 maja 2016 r., w art. 109 ustawy o VAT ma zostać dodany ust. 8a w poniższym brzmieniu:

Art. 109

(…)

8a. Ewidencja, o której mowa w ust. 3, prowadzona jest w formie elektronicznej przy użyciu programów komputerowych.

 

Powyższy przepis zobliguje wszystkich czynnych podatników VAT do prowadzenia ewidencji VAT elektronicznie. Od 1 stycznia 2018 r. nie będzie już możliwe prowadzenie ewidencji w formie papierowej, na przykład na przeznaczonych do tego drukach. Od podatników nowy obowiązek będzie wymagał zakupu odpowiedniego oprogramowania.

 

 

Deklaracje VAT – tylko elektronicznie w 2018 r.

 

Od 1 stycznia 2018 r. podatnicy nie będą już mogli wybierać pomiędzy elektroniczną wysyłką deklaracji VAT a składaniem tych dokumentów w tradycyjnej formie papierowej. Nowe przepisy wymagają wysyłania deklaracji wyłącznie drogą komunikacji elektronicznej. Wszystko za sprawą zmienionego brzmienia art. 99 ust. 11b ustawy o VAT:

Art. 99

(…)

11b. Deklaracje, o których mowa w ust. 1-3, 3c-6, 8-9 i 11a, składa się wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

 

Elektroniczna wysyłka deklaracji VAT-7 i VAT-7K część podatników objęła już w 2017 r. Roczny okres przejściowy dotyczył podmiotów określonych w art. 16 ustawy nowelizacyjnej z 1 grudnia 2016 r.:

Art. 16. W odniesieniu do okresów rozliczeniowych przypadających od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2017 r. nie stosuje się przepisu art. 99 ust. 11b ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w stosunku do podatników, którzy nie są:

1) obowiązani do zarejestrowania się jako podatnik VAT UE;

2) dostawcami towarów lub świadczącymi usługi, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, lub nabywcami tych towarów lub usług;

3) obowiązani, zgodnie z art. 45ba ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.5)) lub art. 27 ust. 1c ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1888, 1926, 1933 i 1948), do składania deklaracji, zeznań, informacji oraz rocznego obliczenia podatku za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

 

Od 1 stycznia 2018 r. obowiązek elektronicznej wysyłki deklaracji VAT obejmie wszystkich czynnych podatników VAT bez wyjątku.

 

 

Obowiązek składania dokumentów w formie elektronicznej dotyczy nie tylko deklaracji VAT-7 i VAT-7K, ale także informacji podsumowujące VAT-UE przesyłanej przez podmioty dokonujące transakcji wewnątrzwspólnotowych oraz VAT-27 przesyłanej przez podatników dokonujących transakcji krajowych objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia. Przy czym w wypadku VAT-UE oraz VAT-27 wymóg elektronicznej wysyłki obowiązuje już od początku 2017 r.

 

 

Pliki JPK_VAT dla wszystkich czynnych podatników VAT

Od 1 stycznia 2018 r. obowiązek przesyłania danych z ewidencji VAT w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego obejmie ostatnią grupę podatników – podmioty spełniające wymagania określone w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej dla zachowania statusu mikroprzedsiębiorcy.

Małych i średnich przedsiębiorców obowiązek ten objął od 1 stycznia 2017 r., natomiast największe podmioty, tzw. dużych przedsiębiorców – od 1 lipca 2016 r.

 

Kwestię comiesięcznej wysyłki plików JPK_VAT reguluje art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej:

Art. 82. 

(…)

§ 1b. Osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych, są obowiązane, bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2, na zasadach dotyczących przesyłania ksiąg podatkowych lub ich części określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ta informacja dotyczy.

 

Jak wyjaśniono we wcześniejszej części niniejszego poradnika, dnia 1 stycznia 2018 r. wejdą w życie przepisy, zgodnie z którymi wszyscy czynni podatnicy VAT mają obowiązek prowadzić ewidencje dla celów tego podatku w formie elektronicznej. Tym samym oznacza to, iż również wymóg przesyłania plików JPK_VAT obejmie wszystkie te podmioty.

 

 

Mikroprzedsiębiorcy pierwsze pliki JPK_VAT będą musieli przesłać do dnia 26 lutego 2018 r. (25.02.2018 wypada w niedzielę) – zawierać one będą dane za styczeń 2018 r.

 

Zobacz też: Zmiany VAT od 1 lipca 2018 r.: podzielona płatność