Dnia 12 sierpnia 2017 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1448). Wprowadziła ona nową metodę jednorazowej amortyzacji środków trwałych. Funkcjonuje ona obok metody degresywnej, metody liniowej oraz jednorazowej amortyzacji stosowanej na dotychczasowych zasadach.

Zasady dokonywania jednorazowych odpisów amortyzacyjnych pozostały takie same, jak w stanie prawnym sprzed wejścia w życie nowelizacji ustaw o PIT i CIT. Jednorazowa amortyzacja to przywilej przysługujący małym podatnikom oraz przedsiębiorcom, którzy w danym roku rozpoczęli działalność. Łączna kwota jednorazowych amortyzacji w danym roku podatkowym nie może przekroczyć 50 tys. euro. W przypadku, gdy odpis nie obejmuje całej kwoty początkowej środka trwałego, amortyzacji dokonuje się od początku następnego roku podatkowego. Niewykorzystana kwota limitu nie przechodzi jednak na kolejny rok.

 

Nowa metoda jednorazowej amortyzacji

Mocą ustawy nowelizacyjnej wprowadzono nowy przywilej dla wszystkich podatników PIT i CIT, którzy w danym roku podatkowym nabyli fabrycznie nowe środki trwałe z grup 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych.

 

W grupach tych wymieniono:

3 - KOTŁY I MASZYNY ENERGETYCZNE

4 - MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY OGÓLNEGO ZASTOSOWANIA

5 - MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY SPECJALISTYCZNE

6 - URZĄDZENIA TECHNICZNE

(…)

8 - NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, RUCHOMOŚCI I WYPOSAŻENIE, GDZIE INDZIEJ NIESKLASYFIKOWANE

 

Zasady dokonywania jednorazowych odpisów amortyzacyjnych maszyn i urządzeń zostały określone w art. 1 pkt 2 oraz art. 2 pkt 2 ustawy nowelizacyjnej:

2)  w art. 22k dodaje się ust. 14–21 w brzmieniu:

„14. Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3–6 i 8 Klasyfikacji w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 000 zł. Kwota 100 000 zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego, o której mowa w art. 22 ust. 1s, zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów.

15. Przepis ust. 14 stosuje się, pod warunkiem że:

1) wartość początkowa jednego środka trwałego, o którym mowa w ust. 14, nabytego w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10 000 zł lub

2) łączna wartość początkowa co najmniej dwóch środków trwałych, o których mowa w ust. 14, nabytych w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10 000 zł, a wartość początkowa każdego z nich przekracza 3500 zł.

(…)

2) w art. 16k dodaje się ust. 14–21 w brzmieniu:

„14. Podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3–6 i 8 Klasyfikacji w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 000 zł. Kwota 100 000 zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego, o której mowa w art. 15 ust. 1zd, zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów.

15. Przepis ust. 14 stosuje się, pod warunkiem że:

1) wartość początkowa jednego środka trwałego, o którym mowa w ust. 14, nabytego w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10 000 zł lub

2) łączna wartość początkowa co najmniej dwóch środków trwałych, o których mowa w ust. 14, nabytych w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10 000 zł, a wartość początkowa każdego z nich przekracza 3500 zł.

16. Kwotę jednorazowego odpisu amortyzacyjnego, o której mowa w ust. 14, pomniejsza się o wysokość zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów wpłaty na poczet nabycia środka trwałego, o której mowa w art. 15 ust. 1zd.

 

Zgodnie z zacytowanymi powyżej przepisami, podatnicy PIT i CIT mogą dokonywać jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej fabrycznie nowych maszyn i urządzeń. Wartość takich odpisów w danym roku podatkowym może wynieść maksymalnie 100 tys. zł. Inwestycja natomiast w środki trwałe musi wynosić co najmniej 10 tys. zł – w limicie tym można uwzględnić kilka środków trwałych, o ile wartość każdego z nich jest wyższa niż 3,5 tys. zł. Jeżeli nakłady przekroczą limit 100 tys. zł, ich nadwyżka podlega amortyzacji na zasadach ogólnych w latach kolejnych.

W przypadku spółki niebędącej osobą prawną, jeden limit 100 tys. zł odnosi się do wszystkich wspólników.

 

Podatnicy mogą też zaliczyć do kosztów podatkowych dokonane wpłaty (np. zaliczki) na nabycie środków trwałych, które dostarczone zostaną w kolejnych okresach sprawozdawczych. Limit 100 tys. zł obejmuje więc łącznie kwotę odpisów amortyzacyjnych oraz kwotę zaliczek.

 

Nowe przepisy mają zastosowanie do środków trwałych nabytych po 1 stycznia 2017 r. i wpłat dokonanych na poczet ich nabycia począwszy od tej daty.

W przypadku, gdy przedsiębiorca nabywający środek trwały ma prawo do jednorazowej amortyzacji na dotychczasowych zasadach (do limitu 50 tys. euro) oraz na zasadach nowych (do 100 tys. zł), może wybrać tylko jeden z tych dwóch sposobów. Przy czym on sam decyduje, który sposób wybierze.

Ustawodawca nie przewidział wprowadzenia przepisów przejściowych w zakresie nowej metody amortyzacji. Z tego względu nie wiadomo na przykład, czy przedsiębiorca, który po 1 stycznia 2017 r. zakupił środki trwałe z 3-6 i 8 KŚT i rozpoczął dokonywanie odpisów amortyzacyjnych zgodnie z zasadami obowiązującymi do tej pory, może po wejściu w życie nowelizacji skorzystać z nowej metody. Zapewne wkrótce Ministerstwo Finansów opublikuje wyjaśnienia tego typu kwestii.

 

Jeśli chodzi o zaliczki wpłacone od 1 stycznia 2017 r. na poczet nabycia środków trwałych, których dostawa nastąpi w kolejnych okresach sprawozdawczych, podatnicy mogą obciążać nimi koszty firmowe od 12 sierpnia 2017 r. – niezależnie od tego, kiedy wpłata taka nastąpiła.

 

Zobacz też: Czy sprzedaż środka trwałego należy nabić na kasie fiskalnej w 2017 r.?