Każdego roku ustawodawca wprowadza zmiany w przepisach dotyczących podatku od towarów i usług. Choć nie zawsze są to zmiany rewolucyjne, przedsiębiorcy powinni być z nimi na bieżąco. Początek roku 2019 r. przyniósł kilka ważnych zmian w przepisach m.in. ustawy o VAT.

Nie wszystkie planowane zmiany weszły w życie od 1 stycznia 2019 r. Można wręcz stwierdzić, iż nie weszły w życie te najbardziej nagłośnione, które wzbudzają wśród podatników największe emocje. Oczywiście nie oznacza to, iż projektowane przepisy nigdy nie zostaną opublikowane. Należy się tego spodziewać w kolejnych miesiącach 2019 r.

 

VAT od 1 stycznia 2019 r. 

 

Stawki VAT w 2019 r.

Odkąd w 2011 roku podniesiono obowiązujące stawki VAT z 22% do 23% oraz z 7% do 8%, przedsiębiorcy wciąż czekają na ich obiecywany „powrót” do wartości sprzed zmian. Niestety, pomimo zapowiedzi rządu w tej sprawie, rok 2019 nie przyniósł podatnikom zmniejszenia obowiązujących stawek VAT.

Od 1 stycznia 2019 r. w ustawie o VAT dodano art. 146aa. Przepis ten określa warunki, jakie muszą zostać spełnione, aby możliwy był powrót do stawek VAT obowiązujących przed ich podwyższeniem. W skrócie można powiedzieć, iż według nowych regulacji obniżka stawek podatku VAT o 1 punkt procentowy będzie możliwa, gdy pozwoli na to stan finansów publicznych. Zgodnie ze wskazanym przepisem, furtka do obniżenia stawek VAT zostanie otwarta, gdy wartość relacji państwowego długu publicznego do PKB będzie nie większa niż 43%, a wartość sumy corocznych różnic między wartością relacji wyniku nominalnego do PKB oraz poziomem średniookresowego celu budżetowego będzie nie mniejsza niż -6%.

 

Rozliczanie VAT od usług elektronicznych w 2019 r.

Przepisy, które weszły w życie od 1 stycznia 2019 r., zmieniają zasady rozliczania podatku VAT od usług elektronicznych świadczonych na rzecz konsumentów z innych niż Polska państw Unii Europejskiej. Wprowadzony został próg, do wysokości którego możliwe jest rozliczanie usług elektronicznych dla unijnych konsumentów według reguł krajowych. Próg ten w 2019 r. wynosi 10.000 euro – kwota ta po przeliczeniu na walutę polską wynosi 42.000 zł. 

 

Opodatkowanie bonów w 2019 r.

Do ustawy o VAT zostały wprowadzone nowe definicje: bonu, bonu jednego przeznaczenia (bon SPV), bonu różnego przeznaczenia (bon MPV), transferu bonu oraz emisji bonu. Ponadto przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. określają zasady opodatkowania transferu bonów SPV i MPV.

 

Rejestracja podatnika VAT w 2019 r.

Zmieniono treść art. 96 ustawy o VAT – reguluje on kwestie związane z rejestracją podatnika do VAT. Od 1 stycznia 2019 r. naczelnik urzędu skarbowego może odmówić podatnikowi rejestracji bez wymogu powiadomienia go o tym. Dotyczy to przypadków, gdy wobec podatnika sąd wydał zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

W ust. 4a dodano pkt 6 w brzmieniu:

4a. Naczelnik urzędu skarbowego nie dokonuje rejestracji podmiotu jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania podmiotu, jeżeli:

(…)

6) wobec tego podmiotu sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

 

Z kolei w dodanym do art. 96 ust. 9 pkt 6 ustawy określono zasadę, zgodnie z którą naczelnik urzędu skarbowego może podatnika wykreślić z rejestru podatników VAT – bez konieczności zawiadomienia go o tym, jeśli wobec tego podatnika sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

 

Ulga na złe długi w 2019 r.

Skrócono okres, w którym wierzyciel ma prawo skorygować podstawę opodatkowania i VAT należny w ramach tzw. ulgi na złe długi. Od 1 stycznia 2019 r. może to zrobić jeżeli wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 90 dni – licząc od terminu płatności, który został określony w umowie lub na wystawionej fakturze. Przed wejściem w życie nowych przepisów było to 150 dni.

Nowy termin objął także dłużnika – ma on teraz obowiązek korekty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury zakupu jeżeli nie uregulował zobowiązania w ciągu 90 dni od terminu płatności.

 

Definicje powiązań w 2019 r.

Zmieniono definicje powiązań mogących mieć wpływ na ustalenie ceny towaru lub usług. Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o VAT w brzmieniu od 1 stycznia 2019 r.:

2. Przez powiązania, o których mowa w ust. 1, rozumie się powiązania:
1) w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych;
2) wynikające ze stosunku pracy;
3) wynikające z tytułu przysposobienia.

 

Za powiązane podmioty, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy, uznaje się:

1. Według ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Art. 23m. 1. Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:

(…)

4) podmiotach powiązanych - oznacza to:

a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub
b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:
- ten sam inny podmiot lub
- małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub
c) spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub
d) podatnika i jego zagraniczny zakład;

5) powiązaniach - oznacza to relacje, o których mowa w pkt 4, występujące pomiędzy podmiotami powiązanymi;

 

2. Według ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych:

Art. 11a. 1. Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:

(…)

4) podmiotach powiązanych - oznacza to:

a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub
b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:
- ten sam inny podmiot lub
- małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub
c) spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub
d) podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej - spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład;

5) powiązaniach - oznacza to relacje, o których mowa w pkt 4, występujące pomiędzy podmiotami powiązanymi;

 

Zwolnienia z kas fiskalnych w 2019 r.

W dniu 1 stycznia 2019 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2018 r. poz. 2519).  Obowiązuje ono przez 3 lata – do końca 2021 roku. Zachowuje m.in. zwolnienia podmiotowe i przedmiotowe, a także zwolnienie z kas dla szczególnych czynności.

 

Z załącznika do rozporządzenia, w którym wymieniono czynności zwolnione z kas przedmiotowo, zniknęły następujące pozycje ze „starego” rozporządzenia:

17

49.39.35.0

Transport drogowy pasażerski pojazdami napędzanymi siłą mięśni ludzkich lub ciągnionymi przez zwierzęta

30

ex

81

Usługi związane z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowywaniem terenów zieleni z wyłączeniem usług związanych z zagospodarowywaniem terenów zieleni (PKWiU 81.30.10.0)

48	Usługi w zakresie transportu osób na rzece Dunajec przez flisaków pienińskich

 

Podatnicy, którzy w wyniku zmian w przepisach muszą wprowadzić kasy fiskalne w działalności, czas na dopełnienie tego obowiązku mają do 1 czerwca 2019 r.

 

W załączniku do rozporządzenia pojawiła się też nowa czynność zwolniona z kas przedmiotowo:

49

Dostawa towarów i świadczenie usług przez koła gospodyń wiejskich w rozumieniu ustawy  z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz. U. poz. 2212), w przypadku gdy koło gospodyń wiejskich prowadzi uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów na podstawie art. 24 ustawy o kołach gospodyń wiejskich

 

W 2019 r. w niezmienionym kształcie zachowano m.in. zwolnienie z obowiązku stosowania kasy fiskalnej dla podatników, których obrót netto ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w poprzednim roku nie przekroczył kwoty 20.000 zł. Podatnicy rozpoczynający tę sprzedaż w trakcie roku kwotę limitu wyliczają w proporcji do okresu jej prowadzenia.

Nowe rozporządzenie pozostawia też bez zmian katalog czynności, których wykonywanie pozbawia podatnika prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego z kas. Znalazły się one w § 4 tego aktu prawnego.

 

Wniosek o zwrot podatku VAT w 2019 r.

Od 1 stycznia 2019 r. podatnik nie musi już składać wraz z deklaracją VAT odrębnego, umotywowanego wniosku o zwrot podatku oraz wniosku o zwrot podatku w przyspieszonym terminie.

 

Przedłużenie stosowania PKWiU 2008 r. dla celów podatkowych do 31.12.2019 r.

Dnia 31 grudnia 2018 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. z 2018 r. poz. 2440). Ten nowy akt prawny przedłużył obowiązywanie klasyfikacji PKWiU 2008 r.  dla celów opodatkowania VAT i podatkiem dochodowym. Początkowo planowano zmienić ją z początkiem 2019 r. Ostatecznie jednak postawiono pozostawić „starą” PKWiU aż do końca roku – ma zostać zastąpiona dopiero od 1 stycznia 2020 r.

Decyzję taką uzasadniono trwającymi pracami nad zmianą sposobu identyfikacji towarów i usług. Mają one związek m.in. z określeniem zakresu stosowania obniżonych stawek VAT. Ustawodawca planuje zastąpić obecnie stosować PKWiU 2008 r. unijną nomenklaturą Scaloną (CN) w zakresie towarów, a w zakresie usług – aktualną PKWiU 2015 r.

 

VAT od 1 maja 2019 r.

Kasy fiskalne online w 2019 r.

Dnia 1 maja 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. z 2019 r. poz. 675). Producentom kas fiskalnych dała ona podstawę do wprowadzenia na rynek urządzeń nowego typu – kas fiskalnych online. Przesyłają one dane o transakcjach i nie tylko do Centralnego Repozytorium Kas (CRK) – systemu informatycznego prowadzonego przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

Jedną z licznych zmian wprowadzonych w kasach online jest ujednolicenie protokołu komunikacyjnego do terminala płatniczego. Urządzenia online’owe zapisują kopie dokumentów fiskalnych w pamięci chronionej (w przeciwieństwie do kas z kopią elektroniczną, które zapisywały dane na nośniku).

Wymiana kas fiskalnych ma przebiegać etapami. Pierwsza grupa podatników rozpocznie obowiązkowe stosowanie kas online’owych od 1 stycznia 2020 r. Od tej daty nowy wymóg obejmie podatników świadczących:

- usługi naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów (w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania),

- usługi w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,

  a także dokonujących dostawy:

- benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych.

 

Więcej o kasach fiskalnych online czytaj w Poradniku

 

Ulga na kasę fiskalną online

Dnia 1 maja 2019 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29.04.2019 r. w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika (Dz. U. z 2019 r. poz. 820). Zgodnie z nowymi przepisami, od 1 maja 2019 r. ulga do 700 zł przysługuje wyłącznie na kasę online’ową. Skorzystać z niej mogą nie tylko podatnicy rozpoczynający ewidencjonowanie i instalujący kasę pomimo braku obowiązku, ale też wymieniający urządzenie na online’owe ze względu na wykonywanie czynności określonych w ustawie.

Zmieniły się zasady rozliczania ulgi na kasę w deklaracji VAT. Nowe przepisy określają prostszą procedurę dokonywania odliczania przez podatników wykazujących nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym.

Wprowadzono również zmiany w liście okoliczności obligujących podatnika do zwrotu uzyskanej lub odliczonej ulgi. Od 1 maja 2019 r. ulgę na kasę online będą musieli zwrócić m.in. podatnicy, którzy nie spełnią wymogu zapewniania urządzeniu połączenia z Centralnym Repozytorium Kas.

 

Więcej o uldze na kasę online czytaj w Poradniku

Nowa matryca stawek VAT w kasach fiskalnych

Dnia 1 maja 2019 r. weszło w życie także rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2019 r. poz. 816). Wprowadza ono wiele zmian, m.in. konieczność podpisywania przez każdego operatora kasy oświadczenia o zapoznaniu się z informacją o zasadach prowadzenia ewidencji.

Jedną z najważniejszych modyfikacji jest wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT w kasach fiskalnych. W § 6 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia czytamy:

 

• § 6. 1. Podatnicy, prowadząc ewidencję:
  
  (…)
  
  5) przypisują oznaczenia literowe od „A” do „G” do stawek podatku lub zwolnienia od podatku, przypisanych do nazw towarów i usług, w następujący sposób:
  
  a) literze „A” – jest przypisana stawka podstawowa podatku w wysokości 22% albo 23%,
  b) literze „B” – jest przypisana stawka obniżona podatku w wysokości 7% albo 8%,
  c) literze „C” – jest przypisana stawka obniżona podatku w wysokości 5%,
  d) literze „D” – jest przypisana stawka obniżona podatku w wysokości 0%,
  e) literze „E” – jest przypisane zwolnienie od podatku,
  f) literze „F” i „G” – są przypisane pozostałe stawki podatku, w tym wartość 0% (zero techniczne) w przypadku sprzedaży opodatkowanej, o której mowa w art. 119 ust. 1 lub art. 120 ust. 4 ustawy;

 

Nowa matryca stawek VAT musi zostać wprowadzona we wszystkich kasach fiskalnych. Urządzenia fiskalizowane od 1 maja 2019 r. mają już zaprogramowane stawki według nowej matrycy. Natomiast kasy zafiskalizowane przed wejściem w życie nowych przepisów, muszą mieć zmienione przyporządkowania stawek VAT do 31 lipca 2019 r. Dokonanie takiej zmiany możliwe jest po wykonaniu raportu dobowego.

 

 

VAT od 1 września 2019 r.

 

Biała lista podatników VAT

Mocą ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw wprowadzono nowy wykaz podatników VAT.

To połączenie dwóch dotychczasowych rejestrów:

• Rejestru podmiotów, w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji lub którzy zostali wykreśleni z rejestru jako podatnicy VAT

oraz

• Rejestru podatników, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.

 

Ponadto, nowy wykaz zawiera też dane podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT. W praktyce oznacza to możliwość sprawdzenia statusu danego przedsiębiorcy – czy jest on czynnym podatnikiem VAT, czy korzysta ze zwolnienia podmiotowego z tego podatku.

 

Tak zwana biała lista podatników VAT została opublikowana w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Ministerstwa Finansów. Z dostępnej wyszukiwarki można korzystać od 1 września 2019 r. Wykaz dostępny jest również za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

 

Dane zawarte w wykazie są na bieżąco aktualizowane – raz na dobę, w każdy dzień roboczy. Informacje o podmiocie będą udostępniane według stanu na wybrany dzień – z wyjątkiem danych wymienionych w art. 96b ust. 3 pkt 1-3 ustawy o VAT, czyli między innymi: nazwy lub imienia i nazwiska, numeru NIP, REGON oraz statusu VAT. Dane te będą udostępniane według stanu na dzień sprawdzenia.

 

Biała lista podatników VAT ma pomóc firmom skutecznie i szybko weryfikować kontrahentów. Zawiera następujące dane:

• Firma (nazwa) lub imię i nazwisko
• Numer, za pomocą którego podmiot został zidentyfikowany na potrzeby podatku, jeżeli taki numer został przyznany
• Numer PESEL, o ile podmiot posiada
• Status podatnika (wg stanu na dzień sprawdzenia)
• Numer identyfikacyjny REGON, o ile został nadany
• Numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile został nadany
• Adres siedziby – w przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną
• Adres stałego miejsca prowadzenia działalności albo adres miejsca zamieszkania, w przypadku braku adresu stałego miejsca prowadzenia działalności - w odniesieniu do osoby fizycznej
• Imiona i nazwiska prokurentów oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL
• Imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL
• Imię i nazwisko lub firma (nazwa) wspólnika oraz jego numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL
• Numery rachunków rozliczeniowych lub imiennych rachunków w SKOK
• Data rejestracji jako podatnika VAT
• Data odmowy rejestracji jako podatnika VAT / Podstawa prawna odmowy rejestracji
• Data wykreślenia rejestracji jako podatnika VAT / Podstawa prawna wykreślenia
• Data przywrócenia rejestracji jako podatnika VAT / Podstawa prawna przywrócenia

 

Zgodnie z ustawą nowelizacyjną, biała lista podatników VAT nie zawiera natomiast:

• numerów rachunków rozliczeniowych lub imiennych rachunków w SKOK - w przypadku podmiotów, w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT,
• numeru PESEL podmiotu, imion i nazwisk oraz NIP/PESEL osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu, prokurentów oraz wspólników - w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona, a także podatników wykreślonych z urzędu z rejestru jako podatnik VAT z uwagi na zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy.

 

Wykaz zawiera dane z 5 lat poprzedzających dzień, w którym podmiot jest sprawdzany. Po upływie 5 lat, licząc od końca miesiąca roku kalendarzowego, w którym naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji podmiotu jako podatnika VAT lub podmiot ten został wykreślony z rejestru, Szef Krajowej Administracji Skarbowej usuwa dane o podatniku z wykazu.

Jeśli biała lista podatników VAT zawiera dane niezgodne ze stanem rzeczywistym, podmiot, którego te dane dotyczą, ma prawo wnioskować do Szefa KAS o usunięcie danych lub ich sprostowanie. Konieczne jest uzasadnienie takiego wniosku. Szef KAS usuwa lub prostuje takie dane bądź, w drodze decyzji, odmawia przychylenia się do wniosku, jeśli oznaczałoby to niezgodność ze stanem faktycznym.

 

Kliknij: Wykaz podatników VAT – wyszukiwarka Ministerstwa Finansów

 

 

Zapłata na rachunek, który nie figuruje na białej liście

Biała lista podatników VAT ma być dla przedsiębiorców nie tylko uproszczeniem. Docelowo stanie się narzędziem przeciwdziałającym nadużyciom podatkowym. Od 1 stycznia 2020 r. wejdą w życie przepisy, zgodnie z którymi dokonanie zapłaty kontrahentowi na rachunek inny niż ten, który znajduje się w wykazie, skutkować będzie brakiem możliwości ujęcia wydatku w kosztach podatkowych. Zasada ta dotyczyć będzie transakcji o łącznej wartości przekraczającej 15.000 zł (niezależnie od liczby przelewów).

Powyższe zmiany zostaną wprowadzone na gruncie obu ustaw o podatku dochodowym. W przypadku dokonania zapłaty przelewem na rachunek inny niż wskazany w wykazie, podatnik zmniejszy koszty uzyskania przychodów lub zwiększy przychody w miesiącu, w którym zostanie zlecony przelew - w tej części, w której płatność zostanie dokonana na inny rachunek.

Od konsekwencji tej można się jednak uchronić. Konieczne będzie złożenie zawiadomienia do naczelnika urzędu skarbowego o dokonaniu zapłaty należności na rachunek inny niż zawarty w wykazie. Podatnik będzie miał na to 3 dni, licząc od dnia zlecenia przelewu.

 

Odpowiedzialność solidarna przy zapłacie na rachunek inny niż wskazany w wykazie

Podatnik, który dokona zapłaty na rachunek inny niż wskazany na białej liście podatników VAT, będzie odpowiadał solidarnie z dostawcą towaru lub usługodawcą za jego zaległości podatkowe. Odpowiedzialność ta ograniczona będzie do wysokości kwoty podatku VAT, proporcjonalnie przypadającej na daną dostawę towarów lub świadczenie usług. Podobnie jak w przypadku ograniczenia możliwości zaliczania wydatku do kosztów podatkowych, odpowiedzialność solidarna będzie dotyczyła wyłącznie płatności przekraczających 15.000 zł.

 

Odpowiedzialności solidarnej uniknie podatnik wykonujący przelew z zastosowaniem mechanizmu split payment. Uwolni się od niej także w przypadku złożenia omawianego wcześniej zawiadomienia do urzędu skarbowego.

 

Biała lista podatników VAT działa od 1 września 2019 r. Natomiast przepisy dotyczące konsekwencji dokonania przelewu na rachunek inny niż podany w tym wykazie, zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2020 r.

 

Utrata prawa do zwolnienia z VAT

Od 1 września 2019 r. spora grupa podatników utraciła prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT. Ustawa nowelizacyjna nie zmniejszyła limitu wartości sprzedaży – dalej wynosi on 200.000 zł rocznie. Rozszerzono za to listę czynności, których wykonywanie pozbawia podatnika prawa do korzystania z tego zwolnienia. Zmiany zostały wprowadzone w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT.

Zmiany dotkną m.in. przedsiębiorców zajmujących się sprzedażą niektórych towarów za pośrednictwem Internetu lub telefonu. Bez względu na sposób realizacji dostawy, czynnymi podatnikami VAT od 1 września 2019 r. muszą być również podatnicy sprzedający m.in. kosmetyki, części do pojazdów samochodowych i motocykli. Wyłączenie ze zwolnienia z VAT objęło też podatników świadczących usługi ściągania długów, w tym faktoringu.

 

W dodanych do ustawy art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. f i g oraz pkt 2 lit. d czytamy:

Art. 113

(…)

13. Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1) dokonujących dostaw:

(…)

f) następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:

- preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),

- komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),

- urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego (PKWiU 27),

- maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),

g) hurtowych i detalicznych części do:

- pojazdów samochodowych (PKWiU 45.3),

- motocykli (PKWiU 45.4);

2) świadczących usługi:

(...)

d) ściągania długów, w tym factoringu;

 

Ustawodawca nie określił żadnych przepisów przejściowych w związku z wprowadzeniem nowych wyłączeń ze zwolnienia z VAT. Oznacza to, iż podatnik wykonujący którąkolwiek z czynności wymienionych w powyższym przepisie, od 1 września 2019 r. będzie musiał rozliczyć ją już jako czynny podatnik VAT. W przypadku otrzymania zaliczki przed wejściem w życie nowych przepisów, zwolnieniu z VAT może podlegać ta część zapłaty, w stosunku do której obowiązek podatkowy powstał przed 1 września 2019 r. Pozostała część należności będzie opodatkowana podatkiem VAT.

 

Ponadto, w ustawie o VAT od 1 września 2019 r. znalazł się następujący zapis:

Art. 113

(…)

10a. Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

 

 

VAT od 1 listopada 2019 r.

 

 

Mechanizm podzielonej płatności (split payment)

 

Przepisy dotyczące podzielonej płatności VAT obowiązują od połowy 2018 r. Stosowanie tego mechanizmu aż do końca października 2019 r. było dobrowolne. Mocą ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1751) wprowadzono zmiany m.in. w ustawie VAT – obligują one niektóre branże do obowiązkowego stosowania split payment.

 

Mechanizm podzielonej płatności polega na tym, że nabywca posiadający fakturę z wykazaną kwotą podatku VAT, dokonuje zapłaty na dwa rachunki dostawcy towaru lub świadczącego usługę:

• Kwotę odpowiadającą wartości sprzedaży netto wynikającą z faktury przelewa na rachunek rozliczeniowy podatnika
• Kwotę odpowiadającą wartości podatku VAT przelewa na jego rachunek VAT

 

Korzystanie ze środków zgromadzonych na rachunku VAT było mocno ograniczone. Podatnik mógł z nich np. uregulować swoje zobowiązania w podatku VAT lub wykonać przelew split payment na rachunek innego podatnika. Przeznaczenie tych środków na inne cele wymaga uzyskania zgody urzędu skarbowego.

 

Od 1 listopada 2019 r. w ustawie o VAT znalazł się nowy załącznik nr 15. Zostały w nim wymienione czynności, których wykonywanie obliguje podatnika do wystawiania faktur z oznaczeniem „mechanizm podzielonej płatności”. Zasadniczo znalazły się w nim wszystkie czynności, które w poprzednim stanie prawnym objęte były mechanizmem odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialnością solidarną (wymienione w dotychczasowych załącznikach nr 11, 13 i 14 ustawy). Tym samym regulacje dotyczące odwrotnego obciążenia przestały obowiązywać. Ponadto obowiązkowe stosowanie split payment objęło inne czynności, m.in. sprzedaż części samochodowych i motocyklowych.

 

WYKAZ TOWARÓW I USŁUG, O KTÓRYCH MOWA W ART. 105A UST. 1, ART. 106E UST. 1 PKT 18A,
ART. 108A UST. 1A ORAZ ART. 108E USTAWY

Poz.	Symbol PKWiU	Nazwa towaru (grupy towarów)/nazwa usługi (grupy usług)
1	05.10.10.0	Węgiel kamienny
2	05.20.10.0	Węgiel brunatny (lignit)
3	ex 10.4	Oleje i tłuszcze zwierzęce i roślinne - wyłącznie olej z rzepaku
4	19.10.10.0	Koks i półkoks z węgla kamiennego i brunatnego (lignitu) lub torfu; węgiel retortowy
5	19.20.11.0	Brykiety i podobne paliwa stałe z węgla kamiennego
6	19.20.12.0	Brykiety i podobne paliwa stałe z węgla brunatnego (lignitu)
7	ex 20.59.12.0	Emulsje do uczulania powierzchni do stosowania w fotografice; preparaty chemiczne do stosowania w fotografice, gdzie indziej niesklasyfikowane - wyłącznie tonery bez głowicy drukującej do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych
8	ex 20.59.30.0	Atrament do pisania, tusz kreślarski i pozostałe atramenty i tusze - wyłącznie kasety z tuszem bez głowicy do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych
9	ex 22.21.30.0	Płyty, arkusze, folie, taśmy i pasy z tworzyw sztucznych, niewzmocnionych, nielaminowanych ani niepołączonych z innymi materiałami - wyłącznie folia typu stretch
10	24.10.12.0	Żelazostopy
11	24.10.14.0	Granulki i proszek z surówki, surówki zwierciadlistej lub stali
12	24.10.31.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości >= 600 mm, ze stali niestopowej
13	24.10.32.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości < 600 mm, ze stali niestopowej
14	24.10.35.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości >= 600 mm, z pozostałej stali stopowej, z wyłączeniem wyrobów ze stali krzemowej elektrotechnicznej
15	24.10.36.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości < 600 mm, z pozostałej stali stopowej z wyłączeniem wyrobów ze stali krzemowej elektrotechnicznej
16	24.10.41.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, o szerokości >= 600 mm, ze stali niestopowej
17	24.10.43.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, o szerokości >= 600 mm, z pozostałej stali stopowej, z wyłączeniem wyrobów ze stali krzemowej elektrotechnicznej
18	24.10.51.0	Wyroby płaskie walcowane, o szerokości >= 600 mm, ze stali niestopowej, platerowane, powlekane lub pokrywane
19	24.10.52.0	Wyroby płaskie walcowane, o szerokości >= 600 mm, z pozostałej stali stopowej, platerowane, powlekane lub pokrywane
20	24.10.61.0	Pręty walcowane na gorąco, w nieregularnie zwijanych kręgach, ze stali niestopowej
21	24.10.62.0	Pozostałe pręty ze stali, nieobrobione więcej niż kute, na gorąco walcowane, ciągnione lub wyciskane, włączając te, które po walcowaniu zostały skręcone
22	24.10.65.0	Pręty walcowane na gorąco, w nieregularnie zwijanych kręgach, z pozostałej stali stopowej
23	24.10.66.0	Pozostałe pręty z pozostałej stali stopowej, nieobrobione więcej niż kute, na gorąco walcowane, ciągnione lub wyciskane, włączając te, które po walcowaniu zostały skręcone
24	24.10.71.0	Kształtowniki otwarte, nieobrobione więcej niż walcowane na gorąco, ciągnione na gorąco lub wyciskane, ze stali niestopowej
25	24.10.73.0	Kształtowniki otwarte, nieobrobione więcej niż walcowane na gorąco, ciągnione na gorąco lub wyciskane, z pozostałej stali stopowej
26	24.20.11.0	Rury przewodowe w rodzaju stosowanych do rurociągów ropy naftowej lub gazu, bez szwu, ze stali
27	24.20.12.0	Rury okładzinowe, przewody rurowe i rury płuczkowe, w rodzaju stosowanych do wierceń ropy naftowej lub gazu, bez szwu, ze stali
28	24.20.13.0	Pozostałe rury i przewody rurowe, o okrągłym przekroju poprzecznym, bez szwu, ze stali
29	24.20.31.0	Rury przewodowe w rodzaju stosowanych do rurociągów ropy naftowej lub gazu, spawane, o średnicy zewnętrznej <= 406,4 mm, ze stali
30	24.20.33.0	Pozostałe rury i przewody rurowe, o okrągłym przekroju poprzecznym, spawane, o średnicy zewnętrznej <= 406,4 mm, ze stali
31	24.20.34.0	Rury i przewody rurowe, o przekroju poprzecznym innym niż okrągły, spawane, o średnicy zewnętrznej <= 406,4 mm, ze stali
32	24.20.40.0	Łączniki rur lub przewodów rurowych inne niż odlewane, ze stali
33	24.31.10.0	Pręty ciągnione na zimno oraz kątowniki, kształtowniki i profile, ze stali niestopowej
34	24.31.20.0	Pręty ciągnione na zimno oraz kątowniki, kształtowniki i profile, z pozostałej stali stopowej
35	24.32.10.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, ze stali, o szerokości < 600 mm, niepokrywane
36	24.32.20.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, ze stali, o szerokości < 600 mm, platerowane, powlekane lub pokrywane
37	24.33.11.0	Kształtowniki otwarte, formowane lub profilowane na zimno, ze stali niestopowej
38	24.33.20.0	Arkusze żeberkowane ze stali niestopowej
39	24.34.11.0	Drut ciągniony na zimno, ze stali niestopowej
40	24.41.10.0	Srebro nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku
41	ex 24.41.20.0	Złoto nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku, z wyłączeniem złota inwestycyjnego w rozumieniu art. 121 ustawy, z zastrzeżeniem poz. 43
42	24.41.30.0	Platyna nieobrobiona plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku
43	bez względu na symbol PKWiU	Złoto inwestycyjne w rozumieniu art. 121 ustawy
44	ex 24.41.40.0	Metale nieszlachetne lub srebro, platerowane złotem, nieobrobione inaczej niż do stanu półproduktu - wyłącznie srebro, platerowane złotem, nieobrobione inaczej niż do stanu półproduktu
45	ex 24.41.50.0	Metale nieszlachetne platerowane srebrem oraz metale nieszlachetne, srebro lub złoto, platerowane platyną, nieobrobione inaczej niż do stanu półproduktu - wyłącznie złoto i srebro, platerowane platyną, nieobrobione inaczej niż do stanu półproduktu
46	24.42.11.0	Aluminium nieobrobione plastycznie
47	24.43.11.0	Ołów nieobrobiony plastycznie
48	24.43.12.0	Cynk nieobrobiony plastycznie
49	24.43.13.0	Cyna nieobrobiona plastycznie
50	24.44.12.0	Miedź nierafinowana; anody miedziane do rafinacji elektrolitycznej
51	24.44.13.0	Miedź rafinowana i stopy miedzi, nieobrobione plastycznie; stopy wstępne miedzi
52	24.44.21.0	Proszki i płatki z miedzi i jej stopów
53	24.44.22.0	Płaskowniki, pręty, kształtowniki i walcówka, z miedzi i jej stopów
54	24.44.23.0	Druty z miedzi i jej stopów
55	24.45.11.0	Nikiel nieobrobiony plastycznie
56	ex 24.45.30.0	Pozostałe metale nieżelazne i wyroby z nich; cermetale; popiół i pozostałości zawierające metale i związki metali - wyłącznie odpady i złom metali nieszlachetnych
57	ex 25.11.23.0	Pozostałe konstrukcje i ich części; płyty, pręty, kątowniki, kształtowniki itp. z żeliwa, stali lub aluminium - wyłącznie ze stali
58	ex 25.93.13.0	Tkaniny, kraty, siatki i ogrodzenia z drutu z żeliwa, stali lub miedzi; siatka rozciągana z żeliwa, stali lub miedzi - wyłącznie ze stali
59	ex 26.11.30.0	Elektroniczne układy scalone - wyłącznie procesory
60	26.20.1	Komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych
61	ex 26.20.21.0	Jednostki pamięci - wyłącznie dyski twarde (HDD)
62	ex 26.20.22.0	Półprzewodnikowe urządzenia pamięci trwałej - wyłącznie dyski SSD
63	ex 26.30.22.0	Telefony dla sieci komórkowych lub dla innych sieci bezprzewodowych - wyłącznie telefony komórkowe, w tym smartfony
64	26.40.20.0	Odbiorniki telewizyjne, nawet zawierające odbiorniki radiowe lub aparaturę do zapisu lub odtwarzania dźwięku lub obrazu
65	ex 26.40.60.0	Konsole do gier wideo (w rodzaju stosowanych z odbiornikiem telewizyjnym lub samodzielnym ekranem) i pozostałe urządzenia do gier zręcznościowych lub hazardowych z elektronicznym wyświetlaczem - z wyłączeniem części i akcesoriów
66	26.70.13.0	Aparaty fotograficzne cyfrowe i kamery cyfrowe
67	27.20.2	Akumulatory elektryczne i ich części
68	28.11.41.0	Części do silników spalinowych wewnętrznego spalania, o zapłonie iskrowym, z wyłączeniem części do silników lotniczych
69	ex 28.23.26.0	Części i akcesoria do fotokopiarek - wyłącznie kasety z tuszem i głowicą drukującą do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych, tonery z głowicą drukującą do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych
70	ex  29.31.10.0	Wiązki przewodów zapłonowych i innych przewodów, w rodzaju stosowanych w pojazdach samochodowych, statkach powietrznych lub pływających - wyłącznie wiązki przewodów zapłonowych i innych przewodów, w rodzaju stosowanych w pojazdach samochodowych
71	29.31.21.0	Świece zapłonowe; iskrowniki; prądnice iskrownikowe; magnetyczne koła zamachowe; rozdzielacze; cewki zapłonowe
72	29.31.22.0	Silniki rozrusznikowe oraz rozruszniki pełniące rolę prądnic; pozostałe prądnice i pozostałe rodzaje wyposażenia do silników spalinowych
73	29.31.23.0	Sprzęt sygnalizacyjny elektryczny, wycieraczki do szyb, urządzenia zapobiegające zamarzaniu lub potnieniu szyb, w rodzaju stosowanych w pojazdach
74	29.31.30.0	Części pozostałego sprzętu i wyposażenia elektrycznego do pojazdów
75	29.32.20.0	Pasy bezpieczeństwa, poduszki powietrzne oraz części i akcesoria nadwozi
76	29.32.30.0	Części i akcesoria do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowane
77	30.91.20.0	Części i akcesoria do motocykli i przyczep motocyklowych bocznych
78	ex 32.12.13.0	Biżuteria i jej części oraz pozostałe wyroby jubilerskie i ich części, ze złota i srebra lub platerowane metalem szlachetnym - wyłącznie części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota, srebra i platyny, tj. niewykończone lub niekompletne wyroby jubilerskie i wyraźne części biżuterii, w tym pokrywane lub platerowane metalem szlachetnym
79	38.11.49.0	Wraki przeznaczone do złomowania inne niż statki i pozostałe konstrukcje pływające
80	38.11.51.0	Odpady szklane
81	38.11.52.0	Odpady z papieru i tektury
82	38.11.54.0	Pozostałe odpady gumowe
83	38.11.55.0	Odpady z tworzyw sztucznych
84	38.11.58.0	Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal
85	38.12.26.0	Niebezpieczne odpady zawierające metal
86	38.12.27	Odpady i braki ogniw i akumulatorów elektrycznych; zużyte ogniwa i baterie galwaniczne oraz akumulatory elektryczne
87	38.32.2	Surowce wtórne metalowe
88	38.32.31.0	Surowce wtórne ze szkła
89	38.32.32.0	Surowce wtórne z papieru i tektury
90	38.32.33.0	Surowce wtórne z tworzyw sztucznych
91	38.32.34.0	Surowce wtórne z gumy
92		Benzyny silnikowe, oleje napędowe, gazy przeznaczone do napędu silników spalinowych - w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym
93		Oleje opałowe oraz oleje smarowe - w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym
94	ex 58.29.11.0	Pakiety oprogramowania systemów operacyjnych - wyłącznie dyski SSD
95	ex 58.29.29.0	Pakiety pozostałego oprogramowania użytkowego - wyłącznie dyski SSD
96	ex 59.11.23.0	Pozostałe filmy i nagrania wideo na dyskach, taśmach magnetycznych itp. nośnikach - wyłącznie dyski SSD
97	bez względu na symbol PKWiU	Usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1201 i 2538 oraz z 2019 r. poz. 730, 1501 i 1532)
98	41.00.30.0	Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków)
99	41.00.40.0	Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków niemieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków)
100	42.11.20.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową autostrad, dróg, ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych
101	42.12.20.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową dróg szynowych i kolei podziemnej
102	42.13.20.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową mostów i tuneli
103	42.21.21.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową rurociągów przesyłowych
104	42.21.22.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową sieci rozdzielczych, włączając prace pomocnicze
105	42.21.23.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową systemów irygacyjnych (kanałów), magistrali i linii wodociągowych, obiektów do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków oraz stacji pomp
106	42.21.24.0	Roboty związane z wierceniem studni i ujęć wodnych oraz instalowaniem zbiorników septycznych
107	42.22.21.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową przesyłowych linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych
108	42.22.22.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową rozdzielczych linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych
109	42.22.23.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową elektrowni
110	42.91.20.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową nabrzeży, portów, tam, śluz i związanych z nimi obiektów hydrotechnicznych
111	42.99.21.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową obiektów produkcyjnych i górniczych
112	42.99.22.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową stadionów i boisk sportowych
113	42.99.29.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane
114	43.11.10.0	Roboty związane z rozbiórką i burzeniem obiektów budowlanych
115	43.12.11.0	Roboty związane z przygotowaniem terenu pod budowę, z wyłączeniem robót ziemnych
116	43.12.12.0	Roboty ziemne: roboty związane z kopaniem rowów i wykopów oraz przemieszczaniem ziemi
117	43.13.10.0	Roboty związane z wykonywaniem wykopów i wierceń geologiczno-inżynierskich
118	43.21.10.1	Roboty związane z wykonywaniem instalacji elektrycznych służących bezpieczeństwu
119	43.21.10.2	Roboty związane z wykonywaniem pozostałych instalacji elektrycznych
120	43.22.11.0	Roboty związane z wykonywaniem instalacji wodno­kanalizacyjnych i odwadniających
121	43.22.12.0	Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych
122	43.22.20.0	Roboty związane z wykonywaniem instalacji gazowych
123	43.29.11.0	Roboty związane z zakładaniem izolacji
124	43.29.12.0	Roboty związane z zakładaniem ogrodzeń
125	43.29.19.0	Pozostałe roboty instalacyjne, gdzie indziej niesklasyfikowane
126	43.31.10.0	Roboty tynkarskie
127	43.32.10.0	Roboty instalacyjne stolarki budowlanej
128	43.33.10.0	Roboty związane z wykładaniem posadzek i oblicowywaniem ścian
129	43.33.21.0	Roboty związane z wykładaniem podłóg i ścian lastryko, marmurem, granitem lub łupkiem
130	43.33.29.0	Pozostałe roboty związane z wykładaniem podłóg i ścian (włączając tapetowanie), gdzie indziej niesklasyfikowane
131	43.34.10.0	Roboty malarskie
132	43.34.20.0	Roboty szklarskie
133	43.39.11.0	Roboty związane z wykonywaniem elementów dekoracyjnych
134	43.39.19.0	Roboty związane z wykonywaniem pozostałych wykończeniowych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych
135	43.91.11.0	Roboty związane z wykonywaniem konstrukcji dachowych
136	43.91.19.0	Roboty związane z wykonywaniem pozostałych prac dekarskich
137	43.99.10.0	Roboty związane z zakładaniem izolacji przeciwwilgociowych i wodochronnych
138	43.99.20.0	Roboty związane z montowaniem i demontowaniem rusztowań
139	43.99.30.0	Roboty związane z fundamentowaniem, włączając wbijanie pali
140	43.99.40.0	Roboty betoniarskie
141	43.99.50.0	Roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji stalowych
142	43.99.60.0	Roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji z cegieł i kamienia
143	43.99.70.0	Roboty związane z montażem i wznoszeniem konstrukcji z elementów prefabrykowanych
144	43.99.90.0	Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych
145	45.31.1	Sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli
146	45.32.1	Sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych (z wyłączeniem motocykli) prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach
147	45.32.2	Pozostała sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli
148	ex 45.40.10.0	Sprzedaż hurtowa motocykli oraz części i akcesoriów do nich - wyłącznie sprzedaż części i akcesoriów do motocykli
149	ex 45.40.20.0	Sprzedaż detaliczna motocykli oraz części i akcesoriów do nich prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach - wyłącznie sprzedaż części i akcesoriów do motocykli
150	ex 45.40.30.0	Pozostała sprzedaż detaliczna motocykli oraz części i akcesoriów do nich - wyłącznie sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do motocykli

 

Mechanizmem podzielonej płatności od 1 listopada 2019 r. objęte zostają faktury, których kwota należności ogółem przekraczać będzie 15.000 zł (lub równowartość tej kwoty). Nie ma przy tym znaczenia liczba przelewów dokonywanych przez nabywcę.

 

Art. 108a ust. 1d i 1e ustawy w brzmieniu od 1 listopada 2019 r. określa sytuacje, w których obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności nie stosuje się:

1d. W przypadku dokonania potrącenia, o którym mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego, przepisów ust. 1a i 1b nie stosuje się w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane.

1e. Przepisów ust. 1a i 1b nie stosuje się w przypadku dokonywania płatności kwoty należności wynikającej z faktury dokumentującej transakcje realizowane w wykonaniu umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1445 i 1572), jeżeli podmiot, na rzecz którego dokonywana jest płatność, na dzień dokonania dostawy był partnerem prywatnym, z którym podmiot publiczny zawarł umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym, lub jednoosobową spółką partnera prywatnego albo spółką kapitałową, której jedynymi wspólnikami są partnerzy prywatni, z którą podmiot publiczny zawarł umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym.

 

 

Podzielona płatność – dokumentowanie transakcji fakturami

Faktura dokumentująca dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, zawierać ma obowiązkowe oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”.

W obrocie krajowym nie stosuje się już oznaczenia „odwrotne obciążenie”. Wyrazy te umieszczane są wyłącznie na fakturach dokumentujących transakcje z kontrahentami zagranicznymi.

W uzasadnieniu do projektu ustawy nowelizacyjnej wyjaśniono, iż oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności” musi zostać zastosowane nawet wtedy, gdy tylko jedna pozycja na fakturze dokumentuje czynność z załącznika nr 15 do ustawy. Jeśli wartość brutto faktury przekracza 15.000 zł, oznaczenie musi zostać na niej umieszczone, nawet jeśli wartość towarów i usług z załącznika nr 15 jest znacznie niższa od tej kwoty. Podkreślono przy tym, iż w takiej sytuacji obowiązek zastosowania mechanizmu split payment dotyczy wyłącznie kwoty należności za towary lub usługi wymienione w załączniku. Oczywiście podatnik może zdecydować, że ureguluje całą należność przy zastosowaniu podzielonej płatności.

 

Przelewy zbiorcze split payment od 1 listopada 2019 r.

Nowością od 1 listopada 2019 r. jest możliwość dokonywania przelewu split payment za więcej niż jedną fakturę. Warunkiem jest zapłata za faktury wystawione przez jednego kontrahenta w okresie nie krótszym niż jeden dzień i nie dłuższym niż jeden miesiąc. Komunikat przelewu będzie obejmował wszystkie faktury z wybranego okresu. Znajdzie się w nim kwota odpowiadająca sumie kwot podatku wykazanego na tych fakturach. Zamiast numeru faktury podany będzie okres, za który regulowana jest płatność.

Możliwość dokonywania przelewów zbiorczych split payment zyskają wszyscy nabywcy – zarówno regulujący płatność z zastosowaniem tego mechanizmu obowiązkowo, jak i stosujący go dobrowolnie. Przy czym, jak pokreślono w uzasadnieniu do projektu nowelizacji, wybierając zbiorczą płatność, podatnik zobowiąże się do zapłaty należności ze wszystkich faktur wystawionych przez danego kontrahenta na jego rzecz w danym okresie – nawet jeśli część z nich nie będzie dokumentować transakcji podlegających obowiązkowemu split payment.

 

Zaliczki split payment

Nowe przepisy dotyczą zarówno płatności za dokonaną już dostawę towaru lub świadczenie usług, jak i zaliczek, zadatków, przedpłat itp. na poczet czynności wymienionych w załączniku nr 15. W komunikacie przelewu dla zapłaty zaliczki nie podaje się numeru faktury, lecz informację „zaliczka”.

 

Obowiązkowy rachunek w banku lub w SKOK

Nowelizacja ustawy o VAT wprowadza obowiązek posiadania rachunku rozliczeniowego w banku lub SKOK, otwartego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą dla podatników wykonujących czynności wymienione w załączniku nr 15 oraz nabywców tych towarów lub usług. Wymóg ten wiąże się z faktem, iż tylko do takich rachunków otwierane są rachunki VAT.

Jak wyjaśniono w uzasadnieniu do projektu nowelizacji, regulacja ta ma wyeliminować przypadki uchylania się od obowiązku rozliczania z zastosowaniem split payment, przez wykorzystywanie np. osobistych rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych.

 

Kary za niezastosowanie mechanizmu split payment

Wraz z obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności wprowadzone zostały kary za jego niedopełnienie. Muszą się z nimi liczyć zarówno dostawcy towarów lub świadczący usługi z załącznika nr 15, jak i nabywcy. Wystawienie faktury bez oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności” będzie skutkowało ustaleniem przez naczelnika urzędu skarbowego dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości 30% kwoty podatku przypadającej na czynność wymienioną w załączniku nr 15, wykazaną na tej fakturze.

Kary tej będzie można uniknąć. Przede wszystkim będzie to wymagało od podatnika jak najszybszego poinformowania nabywcy o wystawieniu faktury bez obowiązkowego oznaczenia. Informacja taka może zostać przekazana w dowolnej formie. Zasadniczo chodzi o to, by nabywca miał szansę wykonać prawidłowy przelew – z zastosowaniem mechanizmu split payment.

Wadliwa faktura będzie musiała zostać skorygowana – fakturą korygującą wystawioną przez sprzedawcę lub notą wystawioną przez nabywcę.

Kary dla nabywców. Sankcja w wysokości 30% kwoty podatku przypadającej na czynność wymienioną w załączniku nr 15, wykazaną na fakturze, zostanie nałożona także na nabywcę, który pomimo obowiązku nie wykona przelewu z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Dotyczy to nie tylko faktur z oznaczeniem „mechanizm podzielonej płatności” ale też tych, na których sprzedawca, pomimo obowiązku, ni e umieścił tego określenia.

Powyższe sankcje nie będą stosowane w przypadku osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.

 

Przeznaczenie środków zgromadzonych na rachunku VAT w 2019 r.

Wraz z wejściem w życie nowych przepisów złagodzone zostały regulacje dotyczące wykorzystania środków zgromadzonych na rachunku VAT. Od 1 listopada 2019 r. można je przeznaczyć nie tylko na uregulowanie zobowiązania w VAT, ale także na zapłatę podatków PIT, CIT, składek ZUS, należności celnych oraz podatku akcyzowego.

Z drugiej strony nowelizacja rozszerza przesłanki odmowy przez urząd skarbowy przekazania środków z rachunku VAT na inne cele.  Od 1 listopada 2019 r. przesłanką taką są nie tylko zaległości w podatku VAT lub uzasadniona obawa, iż podatnik nie ureguluje swoich zobowiązań, ale też zaległości w innych podatkach: PIT, CIT, podatku akcyzowym czy należnościach celnych.

 

 

Planowane zmiany w ustawie o VAT 

 

Deklaracje VAT i pliki JPK_VAT w 2020 r.

W drugiej połowie 2020 r. ma pojawić się nowa informacja JPK_VDEK – zastąpi ona deklaracje VAT-7, VAT-7K, VAT-27, VAT-ZT, VAT-ZZ oraz VAT-ZD. Tym samym zniesiony ma zostać obowiązek składania tych deklaracji podatkowych oraz przesyłania plików z ewidencjami zakupu i sprzedaży JPK_VAT.

  

Faktura do paragonu w 2020 r.

Już na początku 2018 r. rząd przygotował projekt ustawy nowelizacyjnej, która ma wprowadzić ważną zmianę w kwestii wystawiania faktur do transakcji zarejestrowanych na kasie fiskalnej. Gdy nowe przepisy wejdą w życie, fakturę taką będzie można wystawić wyłącznie do paragonu zawierającego numer NIP nabywcy. Zmiana ta ma zapobiec nadużyciom obserwowanym m.in. w branży paliwowej. Nowe przepisy nie weszły w życie w planowanym terminie – miał to być 1 stycznia 2019 r. Ustawa nowelizacyjna została już opublikowana w Dzienniku Ustaw - nowy obowiązek wejdzie w życie od 1 stycznia 2020 r.

 

 

Zobacz też: Zwolnienia z kas fiskalnych w 2019 r. - poradnik