Stosowanie kas fiskalnych to obowiązek wszystkich podatników, którzy prowadzą sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych – zasada ta wynika z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT. Niektórzy przedsiębiorcy mogą jednak korzystać ze zwolnień w tym zakresie – przysługują one dla szczególnych czynności lub w przypadku spełnienia przez podatnika warunków określonych w przepisach. W minionych latach Ministerstwo Finansów z każdym nowym rozporządzeniem ograniczało możliwości korzystania ze zwolnień z kas. Aktualnie obowiązujący akt prawny w tym zakresie – rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4.11.2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2014 r. poz. 1544) – traci swoją moc z końcem 2016 r.
W latach 2015-2016 ze zwolnienia z kas fiskalnych mogą korzystać podatnicy, których roczny obrót netto w poprzednim roku podatkowym nie przekroczył 20.000 zł. W przypadku przedsiębiorców rozpoczynających sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w trakcie roku, limit ten wylicza się w proporcji do okresu jej prowadzenia. Zasady korzystania z tego zwolnienia zostały określone w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia.
Więcej o wyliczaniu limitu proporcjonalnego czytaj w Poradniku
W I części załącznika do rozporządzenia zostały wymienione czynności, które korzystają ze zwolnienia z kasy fiskalnej na mocy § 2 tego aktu prawnego. Wykonując takie czynności, podatnik nie ma obowiązku drukowania paragonu fiskalnego, niezależnie od wysokości obrotu ani innych czynników. Wymieniono tam m.in. usługi związane z rolnictwem, dostawę energii elektrycznej i paliw gazowych, usługi związane ze zbieraniem odpadów, usługi pocztowe i kurierskie, usługi telekomunikacyjne, usługi finansowe i ubezpieczeniowe, wynajem nieruchomości i czynności notarialne.
Zobacz pełny katalog czynności zwolnionych z kas fiskalnych
Podatnik, który wykonuje czynności wymienione w I części załącznika oraz inne czynności, może też korzystać ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 3 i 4 rozporządzenia. Prawo takie mają sprzedawcy, których udział procentowy obrotu z czynności zwolnionych w całości obrotu ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w poprzednim roku podatkowym był wyższy niż 80%. Podatnicy rozpoczynający sprzedaż w trakcie roku biorą pod uwagę przewidywany udział procentowy obrotu za okres pierwszych 6 miesięcy wykonywania tych czynności lub za okres do końca roku, jeśli rozpoczęcie sprzedaży nastąpi po 30 czerwca.
Z kolei w II części załącznika określono zwolnienia z kas fiskalnych dla szczególnych czynności. Podatnik może skorzystać z takiego zwolnienia, jeśli spełni wszystkie warunki określone w konkretnej pozycji. Praktyka pokazuje, iż sprzedawcy najczęściej korzystają ze zwolnienia dla sprzedaży wysyłkowej oraz zwolnienia dla świadczenia usług, za które zapłata następuje w całości przelewem na rachunek bankowy lub rachunek w skok podatnika. Zostały one wymienione w poz. 37 oraz 38 załącznika do rozporządzenia:
37 | Dostawa towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres) | ||
38 | Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła |
Przepisy rozporządzenia określają jednak listę czynności, których wykonywanie pozbawia podatnika prawa do zwolnień z kas fiskalnych. Zostały one wymienione w § 4 tego aktu prawnego – znalazły się tam m.in. usługi fryzjerskie i kosmetyczne, usługi naprawy pojazdów silnikowych, usługi związane z wyżywieniem, usługi opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, usługi doradztwa podatkowego, usługi prawnicze, usługi przewozu osób i bagażu taksówkami, dostawa napojów alkoholowych i tytoniowych czy dostawa sprzętu fotograficznego, radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego. Podatnik wykonujący tego typu czynności musi mieć kasę fiskalną niezależnie od wysokości obrotu i innych czynników.
Wszystko o zwolnieniach z kas w 2016 r. czytaj w Poradniku
Obecnie obowiązujące rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas traci swoją moc z dniem 31 grudnia 2016 r. Jeżeli Ministerstwo Finansów nie opublikuje nowego rozporządzenia, wszystkich obejmie zasada ogólna określona w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT. W praktyce oznacza to, iż każdy podatnik prowadzący sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych będzie musiał mieć kasę fiskalną – niezależnie od wysokości obrotu, rodzaju wykonywanej czynności, sposobu dokonywania zapłaty i innych czynników.
Do końca roku pozostało już niewiele czasu, a resort finansów wciąż nie ogłasza żadnych wieści związanych z nowym rozporządzeniem w sprawie zwolnień. Istnieje więc bardzo duże prawdopodobieństwo, iż rok 2016 będzie ostatnim rokiem obowiązywania zwolnień z kas fiskalnych, a ustawodawca zrealizuje cel, do którego dąży – całkowicie zlikwiduje tego rodzaju preferencje, a obowiązek stosowania urządzeń rejestrujących stanie się powszechny dla wszystkich.
Aktualizacja! Dnia 28 grudnia 2018 r. zostało opublikowane nowe rozporządzenie w sprawie zwolnień z kas fiskalnych! Więcej o nowych przepisach przeczytasz w naszym darmowym Poradniku!
Zwolnienia z kas fiskalnych 2017 - Poradnik